Techniek 2024 BMW R 1300 GS: tot op het laatste moertje ontleed

BMW heeft haar boegbeeld, de GS-boxer, vernieuwd. Dat gaat verder dan een nieuw neusje en frisse kleurtjes. De 2024 BMW R1300 GS heeft een nieuw motorblok, een ander frame en biedt nu ook nog matrix-LED-verlichting.

Beeld: BMW

De veranderingen aan de nieuwe BMW R1300GS mogen best wel revolutionair worden genoemd, want er is werkelijk niets hetzelfde gebleven. Dat begint al bij het frame. Bij de oudere GS-en bestond dit grofweg uit drie delen. Het hart was het motorblok, dat als dragend deel fungeerde. Aan de voorzijde was daar een subframe met balhoofdbuis aangeschroefd. Dat subframe was van stalen buis vervaardigd. Daarnaast diende dit subframe als afsteunpunt van de Telelever-schokdemper. Die werd bediend door een triangel, die op het motorblok scharnierde. De punt van de triangel zat met een fuseekogel vast aan de onderste kroonplaat, die zich bij de Telelever voorwielophanging net boven het spatbord bevond.

Het achtersubframe was eveneens een vakwerkconstructie van stalen buis. Dit frame was ook aan het motorblok bevestigd, dus niet aan het voorframe. De parallever achterwielophanging scharnierde in dit subframe en ook de achterschokdemper steunde af aan de bovenzijde van dit achtersubframe.

Techniek BMW Techday München: vier ontwikkelingen die veilig(er) motorrijden gaan waarborgen

Plaatstaal

Het frame van de R1300GS is niet meer van aan elkaar gelaste stalen buizen. Het nieuwe frame is opgebouwd uit elementen van geperst plaatstaal, al ziet het er deels nog uit als een vakwerkframe. Opvallend is, dat er geen sprake meer is van een apart voor-subframe, er is nu echt weer een hoofdframe, dat het motorblok omsluit. De duidelijk kortere triangel van de vernieuwde Telelever voorwielophanging scharniert nog wel voor op het motorblok en de voorste schokdemper steunt nu ook af op het hoofdframe, vlak achter het balhoofd. Duidelijk anders is de bevestiging van de Parallever-swingarm. Die scharniert nu eveneens in het hoofdframe. Ook de achterschokdemper lijkt op dit frame af te steunen. Dat betekent dat het achtersubframe zelf alleen nog de rijder, de passagier en de bagage hoeft te dragen. Dit frame is daardoor veel compacter geworden: het is nu van gegoten aluminium.

Motorblok

Het motorblok van de nieuwe BMW is exact 1300 cc groot. Het is nog altijd een vloeistofgekoelde boxermotor, maar daar houdt de gelijkenis met het oude model wel op. En nog even ter herinnering; het blok levert 107 kW (145 pk) bij 7750 tpm, wat 9 pk meer is dan het 1250-blok.  Het maximum koppel is met 6 Nm toegenomen naar 149 Nm bij 6500 tpm. Een opvallend verschil is de positie van de versnellingsbak. Vroeger hadden de boxers een droge plaatkoppeling achter op het motorblok en was de versnellingsbak daaroverheen gebouwd, dus ook aan de achterzijde van de motor. Enkele jaren geleden tegen de boxers vloeistofkoeling en een natte plaatkoppeling, die zich aan de voorzijde van het blok bevond. De versnellingsbak zelf zat nu in een behuizing met het motorblok, maar wel achter het blok. Nu heeft BMW die versnellingsbak volgens BMW verder naar voren gebouwd, dus direct onder het motorblok. Dat maakt het motorblok veel compacter. Dat levert ruimte om, bijvoorbeeld, de collector van de uitlaat verder naar voren te brengen. Wel moest de nokkenas-aandrijving hiervoor worden veranderd.

DSA-vering

Op het gebied van vering en demping legt BMW de lat met de nieuwe R1300 GS weer een stuk hoger. De vorige versie – oud wil ik het niet noemen- had al Dynamic Esa Next Generation, waarbij de vering en demping aan de achterzijde elektronisch werd aangepast op diverse ondergronden. Bij de nieuwe BMW R1300 kan de vering zowel voor als achter worden aangepast en kunnen ook de veerconstante als de rijhoogte worden afgesteld. Zo kan de rijder echt kiezen tussen een sportief veergedrag en een comfortabel veergedrag of hij of zij kan een stuggere vering kan kiezen bij belading. Voor het aanpassen van de veerconstante heeft de schokdemper – schematisch gezien – twee reservoirs. Het ene reservoir heeft een gasgevulde ruimte, die via een zuiger is gescheiden van de oliegevulde ruimte. Die laatste staat in verbinding met de oliegevulde ruimte boven de zuiger van de schokdemper zelf. Veert de schokdemper in, dan pompt ze olie naar het reservoir. De zuiger zal naar beneden gaan en het gas comprimeren, dat daardoor enigszins meeveert. Wil de rijder een stuggere vering, dan schakelt hij via de knoppen op het stuur een hydraulische klep om, die het eerste reservoir blokkeert en de toegang tot het tweede reservoir opent. Dat reservoir is vergelijkbaar, maar nu zit er een veer in het gasgevulde deel. Bij het inveren moet de schokdemper dan niet alleen tegen de gasdruk inwerken, maar ook tegen de veerdruk. Zo stijgt de veerkracht met 2000N. In de praktijk zijn de reservoirs in één piggyback cilinder ingebouwd, waarbij het veerbelaste reservoir van boven en het niet veerbelaste reservoir van onderen wordt bediend.

Voor het verstellen van de rijhoogte zijn de voor- en achterschokdemper elk voorzien van een hydraulische cilinder, die de bovenzijde van de schokdemper omhoogschuift wanneer er olie uit een hydraulische pomp wordt toegevoerd en weer verlaagt wanneer de olie via een schakelklep wordt afgelaten. Het verhogen duurt 3 seconden, het verlagen gaat in 1 seconde. Het doel van dit systeem is om de zithoogte bij stilstand met 30 mm te verlagen, zodat de rijder gemakkelijker met de voeten bij de grond kan. Zodra de motor op gang komt, wordt de rijhoogte weer verhoogd, zodat er meer bodemvrijheid is.

1 van 3

LED-verlichting

Het persbericht van de BMW R1300GS stelt dat deze nieuwe Gelande-Strasse is voorzien van Matrix-LED-verlichting. Die bewering staat mijns inziens, zoals dat in politiek correcte termen heet, “op gespannen voet met de waarheid”. Bij “echte” matrixverlichting is een koplamp voorzien van een rooster aan LED-lampen, die elk een deel van de weg en de ruimte voor je verlichten. Sensoren nemen waar of en waar er zich tegenliggers in die ruimte bevinden en schakelen die LED’s uit de matrix uit, die de tegenliggers zouden verbinden. De koplamp van de nieuwe GS ziet er iets anders uit: die bevat twee LED-units, voor dim- en grootlicht, plus nog eens vier LED-units voor dagrijverlichting en zijverlichting. Met de optionele uitrusting Headlight Pro beweegt de LED-koplamp in de bocht mee zodat deze de rijweg verlicht in plaats van de berm. Fraaie techniek, maar toch iets anders dan matrix. Maar wellicht dat het huidige teaser-persbericht wat te summier is en dat de uiteindelijke persmap nog iets anders onthult…