Zittend en met beide voeten dicht bij de aarde kom ik al stuntelend richting waterkant gereden. Iets verderop zie ik een gniffelende Eric Verhoef staan en hij adviseert me om toch echt te gaan staan. Zand is de volgende ondergrond waar de tanden in gezet gaan worden.
Fotografie: Guus van Goethem
Waarom deze rubriek?
Al jaren piekt de verkoop van allroads en die populariteit lijkt zelfs enkel toe te nemen. Vreemd is dat niet, gezien ‘alle wegen’ met zo’n machine te bedwingen vallen. Toch zetten veel allroad-rijders die fijne eigenschap niet in, waarbij het onverharde terrein vermeden wordt. Zonde, want het opent een geheel nieuwe wereld. Daarom vonden wij het tijd voor een tiendelige dummy-cursus: offroad leren rijden met een allroad.
Eerdere delen
‘Veel beginners gaan op die manier het zand in en dat snap ik heel goed’, zegt Eric Verhoef, wanneer hij klaar is met gniffelen, ‘want voor je gevoel lijkt het veiliger te zijn als je zit en je voeten aan de grond kunt zetten. Toch moet je echt gaan staan om controle in mul terrein te krijgen. Dat gaan we nu hier eerst oefenen aan de waterkant, op het hardere gedeelte van deze zandvlakte.’
Met enige twijfel neem ik mijn staande positie in en merk dat ik hier langs de waterkant toch nog wel voldoende grip heb. Ik zak niet weg in het mulle zand en de Moto Morini X-Cape lijkt niet te gaan kwispelen aan de voorzijde. Langzaam sijpelt er wat vertrouwen in mijn eigen kunnen, maar enkele minuten later is dat alweer compleet verdwenen.
Snufferd in het zand
Terwijl ik merk dat ik mijn blik niet voldoende naar voren richt, zie ik ineens een dubbel obstakel voor me opdoemen. Aan de waterkant hebben mijn offroad-trainer en fotograaf Guus zich gemeld om me van tips en plaatjes te voorzien. De enige uitweg is om naar links te sturen, want voor de optie rechtsaf moet ik me toch echt op een waterscooter bevinden. Direct ontstaat er flink wat spanning in het lijf, want aan de linkerzijde zie ik heel zacht zand liggen. Aangezien ik nog maar weinig verstand heb van dit soort ondergronden gaat het gelijk mis als ik voor Eric en Guus uitwijk. Voordat ik het in de gaten heb, lig ik met mijn snufferd in het zand. Gelukkig ligt de snelheid laag en zorgt een kleine rolpartij dat ik enkel wat spieren onverwachts aan het werk heb gezet. De X-Cape rust op zijn linkerzijde in het zachte zand en uiteraard heeft Verhoef zich inmiddels op de “plek des onheils” gemeld. ‘Ik vertel je zo hoe het komt dat het hier nu misging, maar laten we eerst de motor rechtzetten.’
Aangezien ook een allroad in de middensegment geen lichtgewicht is, zijn er speciale lift-technieken om de motor op te tillen. ‘Ook hier heb je te maken met een stukje voorbereiding’, legt de offroad-expert uit. ‘In dit soort situaties helpen valbeugels en stevige zijkoffers. Niet alleen heb je minder kans op grote schades, maar ook komt de motor minder plat te liggen. Dat vergemakkelijkt het optillen na een valpartij.’
Onverwachte beweging
Als ik de motor met een verkeerde techniek optil en onnodig veel energie voel wegvloeien, ben ik redelijk gedemotiveerd om de cursus te vervolgen. Gelukkig weet Verhoef me weer op te beuren. ‘Offroad rijden leer je helaas met vallen en opstaan, in letterlijke zin dus. Dit gebeurt iedereen, maar het is zaak om dan gewoon door te zetten.’
Direct daarna geeft de voormalig Dakar-rijder tekst en uitleg over wat er nu precies misging. ‘Zacht zand en zo’n zware machine is gewoon heel erg tricky, dus dit is ook het moeilijkste gedeelte van offroad rijden met een allroad. Bij jou ging het mis, omdat je van een hardere ondergrond richting het zachte zand moest sturen. Hierdoor zul je waarschijnlijk een onverwachte beweging van de motor hebben gevoeld en raak je in paniek, omdat je niet precies weet wat je moet doen. Je natuurlijke reactie als wegrijder is om van het gas af te gaan en die actie zorgt ineens voor een heel andere balans van de motor. Er komt meer druk aan de voorzijde te liggen en in dat zachte zand raak je dan heel snel de controle kwijt. Het resultaat, zandhappen. Als je de motor maar iets had laten trekken, dan was er waarschijnlijk niets aan de hand geweest.’
Offroad leren rijden met een allroad #1: Goede voorbereiding is het halve werk
Pak de ruimte
Terwijl ik het verhaal van Verhoef aanhoor, vraag ik me ook gelijk af welke techniek ik dan wel had moeten gebruiken in het zachte zand. Gelukkig weet hij al snel weer het nodige vertrouwen in deze beginnende offroad-rijder te stoppen via verschillende tips. ‘Hier moet je de techniek inzetten die we op dat gravelterrein hebben geoefend, zij het met één groot verschil. Op gravel kun je ook met de voorkant sturen, in het zand is dat als beginner niet aan te raden. Dat is gelijk hogere school offroad rijden. Sturen behoor je met de achterzijde te doen en pak daarvoor ook de ruimte. Maak de bocht niet te krap, want je moet wel in staat zijn om de motor op een juiste manier uit te laten breken. Dat is als beginnend offroad-rijder niet simpel. Daarbij is ook het gebruik van de koppeling van belang. Laat ’m even wat meer toeren draaien, zodat je in het juiste toerengebied terechtkomt. Op die manier is het mogelijk om in het zachte zand te draaien.’
Snel in onbalans
Nu ik toch de nodige theorie in me opneem, vraag ik Eric gelijk het hemd van het lijf. Sporen, ook op dat gebied ben ik wel benieuwd naar wat-ie me kan adviseren. ‘Ook weer een bijzonder spelletje’, weet Verhoef me te melden. ‘Dat kan erg linke soep zijn, met zo’n allroad. Je raakt al snel in onbalans en dan heb je gelijk met flink wat gewicht te maken. Als je eenmaal in een spoor zit, is het alsof je je op een rail begeeft. Je moet dan goed geconcentreerd blijven, ver weg kijken en de balans houden via de voetsteunen. Uit het spoor komen, is geen gemakkelijke klus. Al snel knaagt de voorband namelijk tegen de wand en dan raak je de motor kwijt. Mijn advies is om de snelheid flink te minderen, te gaan zitten en stapvoets uit het spoor te zien komen. Dat is vaak al uitdaging genoeg.’
Als afsluiter geeft Verhoef me nog een tip mee. ‘Je ziet uiteraard dat je een spoor nadert en mijn advies is om dan vooraf flink de vaart eruit te gooien. Dan kun je met een trekkende motor beginnen en dat maakt het een stuk gemakkelijker. Mocht je merken dat je toch met te veel snelheid dat spoor inschiet, houd dan wel dat streepje gas vast en gebruik tegelijkertijd de achterrem om alsnog wat tempo eruit te halen. Zodoende verandert de geometrie van de motor veel minder heftig dan als je volledig van het gas af gaat. Met het sluiten van het gashendel heb je namelijk veel meer moeite om controle over het voorwiel te houden.’
