Eindelijk zijn we aan het rijden en gelukkig sommeert Eric Verhoef me niet om gelijk weer de dodemansknop aan te raken. Rustig oefen ik nog wat op het gebruik van mijn rem en koppeling (te lezen in deel 3) en merk duidelijk dat ik telkens meer controle heb over de hendels. Wat mij betreft kunnen we overgaan tot de kijktechnieken die nodig zijn voor het besturen van een allroad.
Fotografie: Guus van Goethem
Waarom deze rubriek?
Al jaren piekt de verkoop van allroads en die populariteit lijkt zelfs enkel toe te nemen. Vreemd is dat niet, gezien ‘alle wegen’ met zo’n machine te bedwingen vallen. Toch zetten veel allroad-rijders die fijne eigenschap niet in, waarbij het onverharde terrein vermeden wordt. Zonde, want het opent een geheel nieuwe wereld. Daarom vonden wij het tijd voor een tiendelige dummy-cursus: offroad leren rijden met een allroad.
Eerdere delen
Ondanks behoorlijk wat jaren ervaring op de weg, is het toch even wennen om dit andere gevoel op onverharde paden uit te voeren. Vooral het stukje ‘gereed zijn’ en dus continu enkele vingers klaar te hebben liggen op het remhendel. In combinatie met de staande positie vraagt dat even enige aandacht. Af en toe zie ik vanuit mijn ooghoek een goedkeurend knikje van de trainer en dat stemt natuurlijk tevreden. Niet veel later is het alsnog gedaan met de pret en moet ik de Moto Morini tot stilstand brengen. Het is tijd voor een volgende stap en dat blijkt kijktechniek te zijn. ‘Offroad rijden met je allroad doe je op legale paden en dat betekent dus dat er ook ander verkeer mag komen’, begint Eric zijn relaas. ‘Nogmaals, je bevindt je niet in een competitie of race. Zorg dus dat je ruimte laat, zodat je snel kunt anticiperen op onverwachte momenten.’
Van het noordelijkste punt in Nederland naar het zuidelijkste punt in Luxemburg
Hoewel Landgoed Duynenwater, het speelterrein waar we veilig deze offroad-lessen uitvoeren, vandaag officieel geen bezoekers toelaat, zien we in de verte twee dames lopen, met een hond die zijn eigen gang kan gaan. ‘Kijk, dat bedoel ik dus. Twee loslopende dames’, geeft de goedlachse Brabander aan. ‘Zeker in het bos wil je nog weleens zien dat honden niet aangelijnd zijn. Dat kunnen gevaarlijke momenten opleveren. Met een lichte offroad kun je behoorlijk snel uitwijken, maar met een wat zwaardere allroad levert dat gelijk een probleem op. Daar moet je rekening mee houden.’
Rare capriolen uithalen
Ook heeft trainer Eric een waarschuwing als het aankomt op het bochtenwerk. ‘Er ligt geen middenlijn op onverharde wegen, maar blijf wel op je eigen rijhelft. Heb je een linkerknik voor de boeg, pak dan niet de binnenbocht. Dat is heel verleidelijk, want het is de snelste route, maar het kan zeker bij onoverzichtelijke bochten ernstig misgaan. Er kan zomaar ineens een terreinauto vanuit de andere richting komen.’
Ook stipt Verhoef even het onderwerp navigatie aan. Ik vraag me ernstig af waar ik de link met kijktechniek moet zoeken, maar ik laat hem zijn praatje doen. ‘Ben je avontuurlijk aangelegd en wil je onverhard van A naar B komen, dan heb je uiteraard navigatie nodig. Je denkt er niet snel over na, maar het is goed om een goede positie voor het scherm te zoeken. Je moet ’m zo afstellen dat je geen rare capriolen uit moet halen om erop te kunnen kijken, terwijl je zit en staat. En dan heb je ook nog met lichtval te maken. Dat is ook een kwestie van uitproberen en het juiste compromis vinden.’
Hoewel ik blij ben met de tip, zie ik nog steeds geen verband met kijktechniek. Totdat Eric zijn verhaal vervolgt. ‘Wanneer kijk je naar de instructies op je navigatie? Zeker als beginner gaat er veel tijd, concentratie en energie zitten in het rijden zelf, dus daar moet je rekening mee houden. Neem de tijd en kijk ruim van tevoren wat je volgende koerswijziging is. En gebruik daarbij logica. Op een recht stuk is het veiliger om naar je scherm te kijken, dan op een bochtig parcours.
Telkens schakelen
Inmiddels heeft de voormalig Dakar-rijder me gevraagd om op de steps te gaan staan. Een belangrijke les op het gebied van kijktechniek volgt als Eric aangeeft om het gebied in me op te nemen. ‘Het is belangrijk om continu het terrein te scannen. Kijk bijvoorbeeld waar je mogelijkheden ziet om uit te wijken en heb obstakels snel genoeg in de gaten, zodat je op tijd kunt reageren. Dat klinkt heel logisch, maar als je net begint met offroad rijden, kan het allemaal ineens heel snel gaan.’
Al snel krijg ik in de gaten dat mijn trainer graag een mix van kijktechnieken in wil zetten. ‘Je moet ver vooruit kijken, maar het is ook zeker belangrijk om het terrein dat recht voor je ligt in de gaten te houden. Dan bedoel ik niet direct bij je voorwiel, maar een paar meter vooruit. Je moet telkens schakelen, ver weg kijken en weer redelijk dichtbij. Dat doe je continu als je offroad aan het rijden bent. Sommige zaken kun je namelijk niet op grote afstand zien of inschatten, zoals bijvoorbeeld het gripniveau van het terrein. De kleur van het zand kan daar al veel over zeggen, maar dat zie je nog niet als het nog honderden meters van je verwijderd is. Zodra het dichterbij komt, kun je een inschatting maken en bepalen hoe je dat gedeelte van het terrein aan moet pakken.’
De belangrijkste tip van Verhoef is in ieder geval om te zorgen dat je voldoende tijd hebt om te kunnen reageren. ‘Ga desnoods even stil staan om de situatie goed te bekijken.’
Klein formaatje
Terwijl ik mijn eerste lessen op het gebied van kijktechniek in de praktijk uitvoer, krijg ik niet lang erna nog wat tips te verwerken. ‘Ik wil hier niet de filosoof uit gaan hangen, maar zoals voor veel zaken in het leven geldt… Oefening baart kunst. Het kost tijd om echt goed je ogen te kunnen gebruiken op het gebied van offroad rijden. En hoe meer je op onverharde paden rijdt, hoe sneller je ook bepaalde situaties in kunt schatten. Zoals bijvoorbeeld een waterplas. Hoe schat je de diepte in en met welke snelheid kun je dat obstakel nemen. Als de mogelijkheid bestaat, zoek dan de rand op, want daar zal het sowieso minder diep zijn. Ook daar moet je wel weer mee oppassen, want als de ondergrond klei is, dan ga je onderuit. Dat wordt namelijk spekglad met de nodige regen. Er komt dus best wel wat kijken bij offroad rijden, zoals je merkt.’
Techniek Tweecilinder lijnmotoren: Parallel of niet
Terwijl ik net een zandpad op rariteiten heb gescand, zie ik Eric ineens in de verte. Met een kleine boomstronk in zijn rechterhand. Terwijl ik in staande positie richting mijn trainer rijd, maant hij me tot stoppen. ‘Zoiets kom je natuurlijk ook tegen. Nu is dit een klein formaatje, maar je moet wel weten hoe je met je motor over zo’n object komt. Het is belangrijk om te kijken hoe zo’n stronk ligt. Je moet in ieder geval zorgen dat je ’m altijd zo recht mogelijk benadert. Dat kan bijvoorbeeld betekenen dat je een schuine rijlijn aan moet houden, mocht het obstakel diagonaal op het pad liggen. Een goede kijktechniek helpt je om zo snel mogelijk zo’n beslissing te maken. Maar zoals eerder gezegd, dat vergt de nodige oefening, voordat je dat echt goed onder de knie hebt.’
In deel 5 van deze dummy-cursus ‘offroad leren rijden met een allroad’ kijken we naar rijden op gravel.
Wie is Eric Verhoef?
De man die altijd lijkt te lachen en niet voor niets de bijnaam Sunshine twenty-nine (zijn startnummer) in de Dakar Rally ontving. Is Eric Verhoef (54) in de buurt, dan weet je dat het gezellig gaat worden. Naast een fijn karakter is de Veldhovenaar ook nog eens een zeer behendig motorrijder, uiteraard gespecialiseerd in offroad. Zo werd hij elfde in de Dakar Rally van 1998. Hoewel Eric zelf niet meer actief motorrijdt, draagt hij wel graag al zijn ervaring en expertise over aan iedereen die zijn offroad-hulp kan gebruiken.
