Noord-Hollandse kneeler
Het Nederlandse zijspanracen zit eind jaren zestig enorm in de lift. Diverse zelfgebouwde combinaties zorgen voor indrukwekkend snelle tijden. Die ontwikkeling inspireert ook de broers Cees en Jan Smit. Beide Noord-Hollanders sleutelen gedurende de wintermaanden in hun schuur een eigen kneeler in elkaar die vooral opvalt door de geringe hoogte. Het hoogste punt van de machine – het balhoofd – ligt slechts 52 centimeter boven het wegdek. Het rijwielgedeelte bouwen zij uit vierkante constructiepijpen. De bovenkant van het frame is demontabel en van ronde buizen gemaakt. Als krachtbron is gekozen voor een 700cc-boxerblok, afkomstig uit een BMW LS700, een auto dus. Het blok is gekoppeld aan een close ratio-vierversnellingsbak en een DAF-tussenbak, die kettingaandrijving mogelijk maakt. Uiteraard is de dwarse boxertwin wel wat ‘gekieteld’ door een speciale nokkenas, hogere compressieverhouding en 35mm-Dell’Orto-carburateurs. Voor de vering van de achtervork zorgt een centraal geplaatste veer, afkomstig van een Citroën DS. De 10-inch wielen zaten ooit onder een Mini. Van Franse makelij zijn dan weer de drie schijfremmen. Die komen van een Renault. Die hydraulische remmen worden alle drie bediend door een voetrem, maar daarnaast is er ook een hendel aan het stuur die door middel van een kabel de schrijfrem in het voorwiel aanstuurt. Zo’n gescheiden remsysteem is verplicht volgens het constructiereglement.
Terug naar toen – 1970 – Deel 2
Het kost de gebroeders Smit zes maanden om de kneeler – compleet met stroomlijn – te bouwen. Het resultaat is een complex ogende, maar supersnelle combinatie.
Standaard Suzuki
Een 6-uursrace is een uitputtingsslag voor de rijders, motoren en monteurs in de pits. De traditionele editie in Zandvoort maakt dat weer eens duidelijk. Heel wat combinaties – per motor twee rijders – lopen door langdurige pitstops ruime achterstand op of vallen zelfs uit. Dat gebeurt omdat ze ‘verfrommeld’ zijn na een valpartij, maar vaak ook na technische problemen als doorgebrande zuigers, gebroken kleppen, kortsluiting in de elektriciteit, lekke tanks en weigerende remmen.
Na zes uur racen wint de combinatie van Kees Bouwmeester en Cas Swart. Ze rijden op een opgepepte Laverda 750. Beide heren leggen in totaal 186 ronden af, oftewel: bijna 780 kilometer. Dat is gemiddeld 130 km/u, inclusief de stops voor de rijderswissels en tankbeurten.
Verrassend is de combinatie van Rob Bron en Rob Noorlander. Zij eindigen met 181 ronden op de tweede plaats. Hun motor? Een doodgewone, standaard Suzuki 500.
Doorhalen
In de rubriek ‘Uit de praktijk’ gaat de redactie in op technische vragen van lezers. Meestal gaat het om zaken als olielekkage, problemen met de elektriciteit, wat al te gortig olie- of benzineverbruik of het afstellen van de carburateur. Maar soms besluit de redactie ook tot het geven van adviezen om schade te voorkomen. Bijvoorbeeld de wijze raad om de toerenteller in de gaten te houden en niet nodeloos door te jagen in de versnellingen. Het advies gaat vergezeld van een veelzeggende foto van het blok van een Triumph Bonneville met Metisse-frame. De eigenaar wilde eens lekker doorhalen in de derde versnelling. Dat lukte, tot 8.500 tpm… Toen volgde een flinke explosie. Het gevolg daarvan: cilinders waarvan het middenstuk volledig is verdwenen, een gebroken drijfstang, geruïneerde zuigers en een geknakte krukas. Een technisch en… financieel drama.
Tekst: Marcus Roggeveen
