zaterdag 23 november 2024

Terug naar toen – 1920 – deel 3

Vette prijs

Is sponsoring iets van nu? Nee hoor, honderd jaar geleden bestond het ook al. Alleen toen heette het ‘aandacht bij het publiek opwekken’. Voor de olieproducten van het Amerikaanse bedrijf Texaco is de Continental Petroleum Company (CPC) uit Rotterdam de vertegenwoordiger in ons land.

Janssen –poseert met modieuze pet en stropdas – trots op zijn Harley-Davidson zijspancombinatie. – HET MOTORRIJWIEL 34, 20 augustus 1920

Om reclame te maken voor de motorolie rijdt een bestelwagen van het bedrijf mee tijdens de Holland-Engeland-rit, een meerdaagse betrouwbaarheidsrit met Engelse en Nederlandse deelnemers. CPC levert de olie aan de deelnemers en bezoekers. ‘In keurige tweeliterbusjes verpakt’.

Maar CPC looft ook een prijs uit voor de deelnemer die aan de finish de minste strafpunten heeft opgelopen. Voorwaarde is wel dat hij Texaco-olie gebruikt. De prijs mag er zijn: honderd Nederlandse guldens, veel geld in die tijd. Het is Frans Janssen die de prijs wint. Hij blijft zelfs foutloos.

Uitlaatbuizen

Het is smullen op de Motorshow in Londen waar negentig merken en fabrikanten van onderdelen hun modellen en producten laten zien. Een van de Engelse merken is NUT. De naam staat voor Newcastle-Upon-Tyne, de vestigingsplaats van de fabriek.

NUT maakt vanaf 1912 motorfietsen, vooral V-twins met leenblokken van JAP. Bij de Motorshow in het Olympia-complex in Londen komt de fabriek met een speciaal model dat vele begerige ogen trekt. Geen dienstfiets, maar een echt ‘sporttype’. De 500cc-V-twin heeft zes kleppen, voor elke cilinder één inlaat- en twee uitlaatkleppen. Halen veel motorfietsen in die tijd maar 6 of 7 pk, de NUT komt tot 15 pk bij 4.000 tpm. Er zijn drie versnellingen aan boord en de aandrijving naar het achterwiel gebeurt door middel van een riem. De redactie van Het Motorrijwiel wijst nog graag even op een bijzonder sportief aspect van de NUT. ‘Er is geen knalpot aangebracht, maar de grote, lange uitlaatbuizen doen als zodanig dienst’.

Zijaanzicht NUT-motor – HET MOTORRIJWIEL 51, 17 december 1920

Verende voetrusten

De firma Croes & Co in Hilversum behoort als importeur en motorwinkel tot de pioniers in Nederland. De zaak is bekend van de Douglas-motoren, maar voert ook het merk Edmund in, evenals de auto’s van Metz en Monitor.

Tekening van Edmund-motorfiets – HET MOTORRIJWIEL 41, 8 oktober 1920

De redactie van Het Motorrijwiel gaat op bezoek om het onbekende merk Edmund eens nauwgezet te bekijken. De motoren worden gemaakt in de Engelse plaats Chester, nabij Liverpool. Er staan twee modellen. Eén met een 293cc-viertakt-blok van JAP en één met een Union-tweetaktblok. Beide hebben een identiek rijwielgedeelte dat heel bijzonder is. De bovenste framebuis – waar de olie- en benzinetank aan gemonteerd zijn – is inclusief het zadel verend. Zie de verstelbare bladveren. Uiteraard zijn de slangetjes voor de olie en benzine daardoor geen metalen buisjes. ‘De fabrikant gebruikt hiervoor dan ook een soort geprepareerde, tegen benzine bestand zijnde caoutchoucslangen’. Nu noemen we dat materiaal rubber.

Maar er is nog een aparte constructie. Om te voorkomen dat de berijder op een hobbelige weg bij het terugveren het contact met de treeplanken verliest, gaan de beide voetrusten gelijk met het zadel op en neer. Dat kan omdat ze aan de lange zadelpen die door de framebuis loopt zijn gekoppeld. Uiteraard zijn de treeplanken daarvoor aan de voorzijde scharnierend gemaakt. Een ingenieuze constructie.

Stay tuned

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en mis nooit het laatste nieuws! Onze nieuwsbrief wordt iedere week op dinsdag (bij veel nieuws) en donderdag verstuurd.


Gerelateerde artikelen