donderdag 21 november 2024

Offroad leren rijden met een allroad #3: Bediening van rem en koppeling

De voorbereiding is onder de loep genomen en de correcte zit- en vooral staande houding zijn getraind. Voordat ik voor het eerst een bospad in ga schieten, wil trainer Eric Verhoef nog een laatste controlepunt met me doornemen. En wel de hendels van rem en koppeling.

Eric Verhoef steekt gelijk van wal. ‘Het kan niet altijd, maar bij veel motoren is het mogelijk om met een stelwieltje de afstand van het hendel naar het stuur te bepalen. Het is van belang dat je niet volledig met gestrekte vingers de rem en koppeling moet bedienen. Het liefst heb je ook continu twee vingers op beide hendels liggen, zodat je altijd gereed bent om te reageren. Er zijn verschillende combinaties qua vingers mogelijk en het is even zoeken welke. Zorg in ieder geval dat je met veel gevoel nog je rechterhand kunt gebruiken om het gas te bedienen.’

Waarom deze rubriek?

Al jaren piekt de verkoop van allroads en die populariteit lijkt zelfs enkel toe te nemen. Vreemd is dat niet, gezien ‘alle wegen’ met zo’n machine te bedwingen vallen. Toch zetten veel allroad-rijders die fijne eigenschap niet in, waarbij het onverharde terrein vermeden wordt. Zonde, want het opent een geheel nieuwe wereld. Daarom vonden wij het tijd voor een tiendelige dummy-cursus: offroad leren rijden met een allroad.

Eerdere delen

Een andere tip geeft Verhoef me al als ik de afstelling voor elkaar heb. Evenals met circuitrijden is het fijn als het rem- en koppelingshendel niet te hoog staan. ‘Je kunt de positie van het gehele hendel wijzigen, zodat je ook staand niet hoeft te grijpen. Doordat je vooral op de motor staat, komen je vingers namelijk automatisch wat lager om de handvatten te zitten. Let daar dus goed op. Vijf minuutjes werk, maar het levert veel voordeel op wat betreft de bediening van de hendels.’

Offroad leren rijden met een allroad #2

Niet via de handen

Als ik de hele boel op mijn vingers heb afgesteld, waarschuwt de Brabantse offroad-specialist me nog voor een veelvoorkomend fenomeen. ‘Veel rijders knijpen het sap uit hun stuur’, geeft hij aan. ‘Vaak komt dat door spanning, dus je moet je bewust zijn van de bediening van de motor. Zie het als een piano. Met veel beleid spelen, niet rammen. Ga je verkrampt rijden, dan kost dat veel te veel energie en ga je fouten maken. Het is goed om dat gevoel met de bediening te trainen. Steek daar tijd in.’

Losjes de handen op het stuur leggen is dus het advies van Verhoef. En dat blijkt dus niet voor niets te zijn. ’Sturen moet je namelijk ook niet via de handen doen, maar met je lichaam. Vooral je schouders, torso en heupen zijn van belang.’ De handen moet je dus vooral in actie laten komen om de koppeling en rem te bedienen. ‘Op straat gebruik je de koppeling eigenlijk alleen met schakelen en wegrijden, maar bij offroadrijden is het een doseermiddel. Je moet dus goed aanvoelen wanneer-ie aangrijpt. Het is een veiligheidssysteem, om bijvoorbeeld een blokkerend achterwiel te voorkomen. Datzelfde geldt met kruip- en sluipwerk, want dan kun je je snelheid goed regelen door de koppeling in te zetten.’

Wie is Eric Verhoeff?

De man die altijd lijkt te lachen en niet voor niets de bijnaam Sunshine twenty-nine (zijn startnummer) in de Dakar Rally ontving. Is Eric Verhoef (54) in de buurt, dan weet je dat het gezellig gaat worden. Naast een fijn karakter is de Veldhovenaar ook nog eens een zeer behendig motorrijder, uiteraard gespecialiseerd in offroad. Zo werd hij elfde in de Dakar Rally van 1998. Hoewel Eric zelf niet meer actief motorrijdt, draagt hij wel graag al zijn ervaring en expertise over aan iedereen die zijn offroad-hulp kan gebruiken.

Meer marge

Evenals de koppeling vergt ook de bediening van de rem een andere aanpak dan je op straat gewend bent. De kans op een blokkerend voorwiel is een stuk groter op onverharde wegen en dus ben ik blij dat Eric me wederom van wat tips kan voorzien. ‘Allroads beschikken over ABS en dat is toch wel een fijne toevoeging. Dat zorgt automatisch voor heel wat minder bodemonderzoeken. Met zo’n zware motorfiets staat er veel druk op het voorwiel, dus je moet voorzichtig zijn. Bij het gebruik van de voorrem komt er namelijk nog meer gewicht naar voren, dus de kans op onderuit remmen is behoorlijk groot. ABS lost dat gevaar goed op, maar het is sowieso goed om de boel zo min mogelijk te blokkeren.’

Ook hier wijst de voormalig Dakar-rijder op het feit dat je het terrein moet zien te lezen. Hoe hard of zacht is je ondergrond? Dat bepaalt uiteindelijk hoeveel remkracht je kunt gebruiken. Daarnaast is het belang van de achterrem veel groter als je offroad rijdt. Eric legt uit. ‘Als het op remmen aankomt, heb je meer marge aan de achterzijde. Genereer je te veel remdruk, dan blokkeert het wiel. Aan de voorkant moet je heel snel kunnen reageren en dat vergt veel oefening. Daarom is ABS een uitkomst, zeker als je weinig offroad-ervaring hebt. Aan de achterzijde is het een minder groot probleem, omdat je meer tijd ontvangt om het blokkerende wiel weer in lijn te krijgen. Dat is ook de reden waarom fabrikanten toelaten dat ABS op het achterwiel uitgeschakeld kan worden in een offroad- of enduro-stand. Als je de nodige ervaring opdoet, kan een achterzijde die uitbreekt namelijk helpen om de motor te sturen. Dat lukt niet als ABS op beide wielen is ingeschakeld.’

Offroad leren rijden met een allroad #1

Geen glimmende bekers

Na de uitgebreide uitleg en dito voorbereiding geeft Eric Verhoef dan eindelijk het signaal dat de twin van de Moto Morini daadwerkelijk tot leven mag komen. Gretig druk ik op de startknop en een lekker roffeltje bereikt mijn oren. Nog net hoor ik een laatste, belangrijke instructie van mijn trainer. ‘Denk eraan, het is geen wedstrijd, hè. Er is hier geen podium in de buurt en ook die glimmende bekers staan nog thuis in de kast. Rustig aan.’

Allereerst laat de offroad-specialist me op een asfaltstrook wat op en neer rijden, om te wennen aan de verschillende houdingen. Van een zittende houding kom ik uit het zadel en blijf een tijdje staand op de motor staan. Op tokkelsnelheid kom ik voorbij en krijg hier en daar wat aanwijzingen van Eric om vooral mijn staande positie te verbeteren. Na een tijdje geeft hij me het stopteken en schakel ik de X-Cape uit. ‘Ziet er goed uit, maar let op je handen. Ik zie dat je niet paraat bent om snel genoeg in te grijpen. Je moet jezelf echt aanleren om die twee vingers op de rem en koppeling te leggen.’

Onder de knie krijgen

Een volgende oefening volgt, waarbij ik me van Eric moet concentreren op mijn vingervlugheid. Ik moet diverse keren achter elkaar de koppeling op laten komen om het aangrijppunt op te merken en ik voel duidelijk dat ik de gevraagde techniek steeds vaker goed uitvoer. Dan vraagt hij me om de koppeling in te knijpen en weer zo snel mogelijk het aangrijppunt op te zoeken. Op die manier ontwikkel ik al snel het nodige gevoel voor de koppeling van deze Moto Morini X-Cape.

Daarna richten we ons op de bediening van de rem, zowel voor als achter. Na enkele minuten komt Verhoef naar me toe en wijst richting een bospad dat iets verderop ligt. ‘Kom, diezelfde technieken gaan we nu op het onverharde oefenen. Zorg overigens dat je in een rechte lijn remt. Op asfalt kun je nog wel onder hellingshoek remmen, maar eenmaal offroad moet je dat zien te voorkomen. Dat vergt namelijk veel techniek en is dus eigenlijk alleen weggelegd voor gevorderden. Op dat niveau zit je natuurlijk nog niet. Laten we eerst maar eens zorgen dat je de basis onder de knie krijgt.’

In deel 4 van deze dummy-cursus ‘offroad leren rijden met een allroad’ kijken we naar kijktechniek.

Jarno van Osch
Jarno van Osch
Jarno van Osch bevind zich sinds 2006 in de motorbranche als redacteur van MOTOR Magazine en MOTO73. Vernoemd naar de legendarische GP-coureur Jarno Saarinen was het wellicht niet zo vreemd dat ik uiteindelijk in deze hoek belandde. Als kleine jongen keek ik al graag naar motorraces en op het moment dat ik twaalf werd, mocht ik achter op de motor bij mijn vader... naar de TT in Assen! Daar werd een passie ontdekt, die uiteindelijk zelfs werk werd. Per 1 januari 2017 aan de slag te gaan als schrijvend freelancer en fotograaf. Dat geeft me de kracht in handen om tekst met beeld te combineren.

Stay tuned

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en mis nooit het laatste nieuws! Onze nieuwsbrief wordt iedere week op dinsdag (bij veel nieuws) en donderdag verstuurd.


Gerelateerde artikelen