Marathonmotor Moto Guzzi 1000SP: 360.000 km en nog dagelijks in gebruik

Eens een Guzzi-fan, altijd een Guzzi-fan. Dat zou je kunnen zeggen van Paul Wesseler die in 1982 min of meer bij toeval zijn eerste Moto Guzzi kocht. Ondanks een valse start raakte hij aan het merk verknocht. In 2003 kocht hij een twintig jaar oude Moto Guzzi 1000SP met 90.000 km op de teller. Nu, 21 jaar later, rijdt hij nog steeds rond met deze Moto Guzzi waarvan de teller inmiddels de 360.000 km is gepasseerd. Een waardige Marathonmotor dus.

Man en motor

1 van 3

Paul Wesseler (69) was niet direct voorbestemd om een fanatieke motorrijder te worden. De in Ruurlo opgegroeide Wesseler reed in zijn jeugd wel met schakelbrommers, zijn opleiding tot boekhouder en zijn activiteiten binnen een milieugroep waren geen voortekenen die wezen in de richting van een rijke motorcarrière. Maar het kan verkeren. ‘Een van de leden uit de milieugroep woonde in Doesburg. Toen ik voor een bijeenkomst een keer bij hem thuis op bezoek kwam, viel me een doek op in de schuur. Ik vroeg wat daar onder stond en het bleek een Moto Guzzi V50 te zijn. Milieu en motorrijden was not done, dat was denk ik de reden waarom de motor een beetje was weggestopt. Ik vond het een prachtige machine en toen Han, de eigenaar van de motor, merkte dat ik interesse had, nodigde hij me uit om bij hem achterop de motor mee naar Lelystad te rijden. Ik vond het geweldig en kwam al heel snel tot de conclusie dat zelf rijden nog veel leuker zou zijn. Ik ben in 1982 gaan lessen en na drie lessen had ik mijn motorrijbewijs. Natuurlijk moest er gelijk daarna een eigen motor komen. Ik heb even aan een BMW gedacht omdat dat merk het predicaat betrouwbaar droeg. Maar Guzzi-rijder Han bracht me op andere gedachten. Iedereen reed al BMW en een Moto Guzzi had meer karakter. En zo gebeurde het dat ik bij Ed Pols in Amsterdam een Moto Guzzi V7 Special kocht. Deze V7 stond in consignatie bij Pols. De motor zag er goed uit, verder wist Pols niets van deze motor. De gok toch maar gewaagd, waarna het drama begon. Alles wat stuk kon gaan ging ook stuk. Dat werd niet minder toen ik er een zijspan aan hing. Acht jaar lang heb ik lief en vooral leed met deze motor gedeeld. Wat ik er aan heb overgehouden is dat ik zonder enige technische opleiding heel goed heb leren sleutelen. Want dat is dan weer een voordeel van een Guzzi, het is een motor waaraan je zelf gemakkelijk kunt sleutelen. Pas nadat van de 750 cc een 1000 cc was gemaakt werd het beter met de betrouwbaarheid. Deze V7 Special uit 1971 heb ik nog steeds.’

Marathonmotor Yamaha FZS600 Fazer: de jaren beginnen te tellen

Lekkage

Ondanks de weinig hoopvolle start met Moto Guzzi bleef Paul de liefde voor het Italiaanse merk trouw. Er volgde nog een Moto Guzzi V1000 Idro Convert en eentje met zijspan. ‘Ik had en heb geen auto en als je met je gezin op vakantie wil biedt een zijspan uitkomst. Ik bouwde in 1986 een Oeral-zijspan aan de V7 Special. In 1999 kocht ik de Moto Guzzi Idro Convert met Moturist-zijspan van een oom. Samen met een compagnon runde ik een klein boekhoudkantoor met klanten door het hele land. Die bezocht ik dan regelmatig per motor. In 2003 heb ik de 1000SP gekocht. Die stond bij Ed Pols, ook weer onder consignatie in de winkel. Ed had me in het verleden al heel veel technische tips gegeven. Op Moto Guzzi-gebied was hij een soort peetvader voor me. Ik heb de motor ongezien gekocht, nadat ik van Han een telefonische beschrijving van de Guzzi had gekregen. Toen ik de motor kocht werd me wel verteld dat ie olie lekte. Niet vreemd, er stond al 90.000 km op de teller van de twintig jaar oude Guzzi. Dat olieprobleem zou ik zelf wel op even oplossen. Voor 2.600 euro kon ik ook niet al te veel verwachten. Het was op 2 januari 2003 dat ik met slecht weer op de 1000SP van Amsterdam naar huis in Deventer reed. Ik dacht dat de olielekkage wel meeviel, maar de volgende dag lag er een grote plas olie onder de motor. Werk aan de winkel. Eerst maar eens de compressie gemeten. Die bleek ver beneden de mat. De uitlaatkleppen vertoonden roestige kartelranden en de zuigerveren zaten vast. En veel pakkingen waren lek. Met de zuigers en cilinders was verder niets mis. Na deze ingreep was de lekkage verholpen en verbruikte de Guzzi geen olie meer. Omdat ik het originele stuur erg smal vond heb ik een breder stuur gemonteerd. Het onderhoud en sleutelwerk aan de motor doe ik bijna allemaal zelf. In Guzzi-kenner Jan Robers in Boekelo vond ik een waardige opvolger van Ed Pols. Robers weet alles van Moto Guzzi. Via hem betrek ik de meeste onderdelen en als ik er zelf eens niet uitkom, zoeken we samen naar een oplossing.’

1 van 4

Extra carterplaat

Een van de eerste trips met de 1000SP had zomaar meteen het einde van de Guzzi kunnen inluiden. ‘Op weg naar Zuid-Frankrijk met mijn vriendin achterop reden we op de beruchte périphérique in Parijs toen we met een vaartje van 80 km/u op een glad weggedeelte onderuit schoven. Als door een wonder bleven we zelf ongedeerd, werden we niet aangereden door andere weggebruikers en kon de schade (afgebroken spiegel en koppelingshendel) bij een garage in de buurt snel worden gerepareerd. Dat is wat je noemt geluk bij een ongeluk.’

Vanaf de eerste dag heeft Paul alles wat met de 1000SP te maken heeft minutieus bijgehouden. Elke tankbeurt, elk onderdeeltje dat is vervangen en iedere liter olie staan vermeld in een logboek dat maar liefst ruim 1.600 notities bevat. ‘Tja, zoiets mag je verwachten van een boekhouder. Alles bijhouden en noteren. Dat doe ik van al mijn Guzzi’s (dat zijn er vijf). Het is ook de enige manier om overzicht te bewaren wanneer je zelf onderhoud doet en meerdere motoren hebt. Sinds de aanschaf in 2003 heb ik zelf nog 270.000 km met de 1000SP gereden. Met deze motor heb ik behalve het nodige woon-werkverkeer ook grote delen van Europa doorkruist. Zuid-Europa, Scandinavië en Groot-Brittannië. In de voormalige Oostbloklanden ben ik nog niet zo bekend, maar hoop dat dat in de toekomst nog gaat veranderen. Probleem met ouder worden is dat steeds meer van je motorvrienden stoppen met motorrijden. Ik ben dat voorlopig nog niet van plan, maar alleen reizen zie ik niet zo zitten. Niet gezellig.’

Slechts één keer heeft Paul de hulp van de ANWB moeten inroepen om thuis te komen. ‘Dat was in 2021 toen ik van het ene op het andere moment geen koppeling meer had. Ik had het vermoeden dat het taatslager stuk was en dat vermoeden bleek juist. Van het taatslager was niks meer terug te vinden, alleen nog wat losse stukjes die hun weg hadden gevonden naar de magneet van de olieplug. Omdat ik bang was dat losse naaldjes (van het taatslager) in het blok nog meer schade aan konden richten, heb ik met Jan Robers de versnellingsbak gedemonteerd en gespoeld om verder onheil te voorkomen. En dat is natuurlijk niet het enige ongemak wat ik de laatste twintig jaar heb meegemaakt. Had ik niet zelf al het onderhoud kunnen doen, dan zou het bijna onbetaalbaar zijn geweest om deze Guzzi op de weg te houden. Met mijn inmiddels verworven technische kennis van de oudere Guzzi’s ben ik in staat om te anticiperen op naderend onheil. Daarbij zijn een voltmeter en een oliedrukmeter twee onmisbare hulpmiddelen. Maar dan moet je er natuurlijk ook wel regelmatig naar kijken. Omdat, zeker in de koude maanden, het motorblok nauwelijks op temperatuur komt, heb ik een extra carterplaat onder het blok gemonteerd. Op die manier koelt de olie in het blok minder en is de motor eerder op bedrijfstempratuur.’

Veertje

Om het uiterlijk van de 1000SP op peil te houden is er de afgelopen twintig jaar natuurlijk wel het een en ander gedaan. ‘Als eerste waren de uitlaatdempers aan de beurt. Het originele chroomwerk is van slechte kwaliteit. Daarom zijn er rvs-uitlaatdempers en -uitlaatbochten gemonteerd. De schokdempers zijn niet vanwege het uiterlijk vervangen maar omdat ze versleten waren. In 2011 is het plaatwerk opnieuw gespoten en zijn de wielen gemoffeld. Die kostenpost was bijna net zo groot als destijds de aanschaf van de motor. Tijdens een vakantie in Frankrijk hing het versnellingspedaal plots naar beneden. Ik wist meteen wat er loos was (schakelveertje in het blok afgebroken), maar kon dat niet even ter plekke repareren. Om toch verder te kunnen rijden bracht een elastische snelbinder uitkomst. Die maakte ik vast aan het schakelpedaal zodat deze omhoog bleef staan en ik toch kon schakelen. Ik maakte me meer zorgen om het afgebroken stukje metaal dat ergens in de versnellingsbak rondzwierf. Maar het is goed gegaan, geen verdere schade. Later thuis wel het blok gedemonteerd om een nieuw veertje te monteren en het stukje afgebroken metaal op te sporen.’

Natuurlijk gaat er onderweg nog wel eens iets anders mis wat op zich niks met de techniek van de Guzzi te maken heeft. ‘Ik zet de motor normaal gesproken nooit met een beugel op slot, maar tijdens een muziekfestival in Engeland had ik dat een keer wel gedaan. En je voelt hem al aankomen, na afloop van dat festival was ik die beugel vergeten. Na nog geen meter lag ik met motor en al op de grond. Gelukkig waren er genoeg omstanders om de motor overeind te helpen. Erger was dat de beugel de stalen remleiding had beschadigd. De Guzzi heeft een integraal remsysteem. Door de schade had ik van de drie remschijven nog maar één werkende remschijf over. Maar ook daarmee kun je thuiskomen weet ik inmiddels uit ervaring.’

Moto Guzzi 1000SP op de brug

‘Dit is weer eens een echte Marathonmotor. Geen opgepoetst showmodel, maar eentje waaraan je kunt zien dat die flink is gebruikt.’ Dat is de eerste opmerking van MOTO73-expert Van Sleeuwen. De Guzzi is vooraf niet grondig gepoetst (dat doet de eigenaar maar eens per jaar), want op sommige plekken heeft het straatvuil min of meer een extra beschermlaag gecreëerd. ‘Ik heb de motor om mee te rijden, niet om steeds te poetsen’, is de veelzeggende opmerking van Paul. Wat niet wil zeggen dat de motor zo op het oog in een slechte staat verkeert. Van Sleeuwen maakt eerst een proefritje alvorens de motor op de brug wordt geduwd. ‘Wanneer je op een motor van veertig jaar oud stapt, merk je pas goed wat voor evolutie de motortechniek heeft doorgemaakt. Zo’n oudje rijdt op zich nog goed, maar is in geen velden of wegen te vergelijken met de huidige motoren. Persoonlijk zou ik op een dergelijke motor geen rijplezier hebben, maar gelukkig zijn er mensen die er anders over denken en dit oude spul aan de gang weten te houden. Wat me wel opvalt bij deze motor zijn de uitstekende remmen. Dat is bij veel oudjes wel eens minder’, aldus Van Sleeuwen.

Op de brug worden als eerste de balhoofdlagers gecontroleerd. Die voelen goed, wat best wel bijzonder is. Ze zitten er al 260.000 km in. Over de remmen alleen maar lof. ‘Een dag in de regen en de volgende dag zijn de schijven verroest maar dat deert niet’, aldus Paul. ‘Na een paar kilometer is die roest ook weer weg. Ze zijn pas één keer vervangen vanwege slijtage. Een tweede keer omdat er een schijf krom was getrokken.’

De koppeling, zo merkte Van Sleeuwen tijdens het proefritje, heeft zijn beste tijd gehad. Doseren is heel lastig wat volgens de eigenaar komt vanwege ingeslagen vertanding. ‘En het wordt ook tijd om naar de binnenvorkpoten te kijken. Die zijn flink aan het roesten. Nog een wonder dat de keerringen niet lekken’, merkt Van Sleeuwen op.

De 1000SP is door Paul direct na aanschaf voorzien van een elektronische Lucas-ontsteking. ‘Nooit problemen met elektra gehad. De motor start altijd, de accu blijft heel en ik zie aan de voltmeter dat het bijladen goed gaat. Eén keer merkte ik dat de voltmeter terugliep. Bleek de rotor zijn beste tijd te hebben gehad. Daar was ik dus op tijd bij.’

Dat de Moto Guzzi nagenoeg geen druppel olie verbruikt is noemenswaardig als je in ogenschouw neemt dat zuigers en cilinders nog steeds de originele exemplaren betreft. ‘Dat is ,denk ik, een kwestie van goed onderhoud, op tijd olie verversen en pas gas geven als de motor op bedrijfstemperatuur is. Daar heb ik me altijd aan gehouden. En wat ook van belang is bij deze motor is dat je niet te laag in toeren rijdt. Dat is alleen maar schadelijk voor dit model. Vanaf 4.000 toeren loopt de 1000SP het fijnst.’

Dat de eigenaar zijn motor ondanks het weinige poetsen toch koestert blijkt uit het gestructureerde onderhoud en uit het feit dat hij zijn motor zo goed mogelijk up-to-date houdt. Een onlangs gemonteerde nieuwe buddyseat (de tweede) is daarvan het bewijs. Het vinden van onderdelen voor de 1000SP is, ondanks dat er Nederland maar weinig van zijn verkocht, volgens Paul geen probleem. Veel onderdelen van de 1000SP zijn hetzelfde als van andere Moto Guzzi-modellen.

Van Sleeuwen controleert de cardan, waar in het verleden weinig problemen mee zijn geweest, en ook die is goed. Verder geen speling op (wiel)lagers. Van Sleeuwen: ‘Als je een beetje door het vuil en wat roestplekjes heen kijkt, is dit gezien de leeftijd en de kilometers nog een fantastische motor. Omdat de eigenaar weet hoe hij met zo’n motor moet omgaan, zowel qua rijden als techniek, is deze motor nog lang niet aan zijn eind.’

Paul denk er niet aan om de 1000SP van de hand te doen. Zolang er ruimte is in de garage blijven deze en de andere vier Guzzi’s. Maar Paul heeft grote plannen voor de toekomst. Hij heeft zijn oog laten vallen op een Moto Guzzi V100 Mandello. En dat niet alleen, hij is aan het uitzoeken of een zijspan aan de Mandello past. ‘Dat laatste zal nog wel een uitdaging worden, maar daar hou ik van’, aldus de Moto Guzzi-fan in hart en nieren.

1 van 3

Foto’s: Peter van der Sanden