Je eerste liefde is altijd iets bijzonders. Dat geldt ook voor Chris van Driel, die op jeugdige leeftijd kennis maakte met een Kawasaki Z650. Die motor werd verkocht, maar in 1995 kwam Van Driel toch weer in het bezit van een Kawasaki Z650. Simpelweg omdat hij dit het mooiste model motor vindt. De 42 jaar oude Kawasaki mag gerust een oud beestje worden genoemd, maar het rijdt nog steeds!
Chris van Driel (60) is geboren in Australië, toen hij zes jaar oud was verhuisden zijn ouders naar Nederland, Ridderkerk om precies te zijn. ‘Ridderkerk was toen nog min of meer een dorp waar genoeg ruimte was om met crossfietsjes aan de gang te gaan. Interesse voor techniek is er altijd geweest. Als kind schroefde ik alles uit elkaar om daarna te proberen het weer in elkaar te zetten. Mijn wereld veranderde toen ik een oud Solex-blokje vond. Ik kreeg het weer aan de gang en bouwde het op mijn step. Zo was ik de eerste Ridderkerker met een gemotoriseerde step. Mijn ouders waren wel wat huiverig, maar toen ik mijn vader ervan kon overtuigen dat er ook een rem op het ding zat mocht ik ermee rijden. Heel ver kwam ik nooit, want voor ik een paar keer de straat op en neer was gereden gaf het achterbandje van de step meestal al de geest. Met een JLO-crossbrommer heb ik in de buurt naar hartenlust kunnen crossen. Vermogen zat er niet veel in zo’n blokje, bijsteppen was dan ook regelmatig aan de orde. Maar het leverde veel plezier op. Al voordat ik 16 werd stond er een Zündapp in de schuur. Mijn ouders verboden me om ermee te rijden. Ik had het plan opgevat om ’s nachts om 0.00 uur, het moment waarop ik 16 zou worden, met de Zündapp te gaan rijden. Dat vonden mijn ouders toch maar niks. ’s Morgens om zes uur ben ik toch echt vertrokken.’
Man en Motor
| Naam | Chris van Driel |
| Woonplaats | Hilversum |
| Leeftijd | 60 |
| Beroep | technisch coördinator |
| Rijdt sinds | 1978 |
| Aangeschaft | 1995 |
| Nieuwprijs | circa 2950 euro |
| Dagwaarde | 500 euro |
| Rijstijl | toer |
| Gebruik | woon-werk |
| Brandstofverbruik | 1:15 |
| Olieverbruik | 1:1500 |
| Onderhoud | zelf |
| Bouwjaar | 1978 |
| Kilometerstand | 159.600 km |
Met zo’n hang naar tweewielers kon het natuurlijk niet anders of Chris ging als 18-jarige op voor zijn motorrijbewijs. Twee lessen en drie maanden na zijn achttiende verjaardag had Chris zijn motorrijbewijs op zak. ‘Uiteraard kwam er toen ook direct een motor. Met heel veel klusjes en vakantiewerk had ik 1.000 gulden bij elkaar gespaard, genoeg om een Suzuki T350 aan te schaffen. Een prachtige bloedsnelle motor waarmee je de blits kon maken. Maar uiteindelijk vond ik de Kawasaki Z650 toch veel mooier. Nadat ik genoeg had gespaard, kocht ik een Z650. Toch was deze liefde van korte duur. Huisje-boompje-beestje gooide roet in het eten. Er was een aantal jaren geen tijd en geen geld om motor te rijden. Bovendien had ik een auto van de zaak.’
Kortsluiting
Aan het motorloze tijdperk kwam in 1995 een einde. Chris: ‘De tijd was weer rijp voor een motor. Ik was nog steeds helemaal weg van de lijnen van de Kawasaki Z650 en ging dus op zoek naar zo’n zelfde motor. Ik vond een gebruikte van zeventien jaar oud met 50.000 kilometer op de teller. Daarmee wilde ik wel gezien worden. Ik heb de motor vooral gebruikt voor woon-werkverkeer. Echter toen er in 1998 gezinsuitbreiding kwam en ik met mijn gezin in 2000 verhuisde naar Hilversum raakte de motor op de achtergrond. Verkopen wilde ik de Kawasaki niet, plaats om thuis te stallen was er evenmin. Bij een vriend van me in Wuustwezel heb ik de motor een jaar of zeven gestald in een oude varkensschuur. In 2008 heb ik de motor weer opgehaald. Wat zag die eruit. Mijn vrouw schoot in de lach toen ze de puinhoop, die een motor voor moest stellen, zag. Rijp voor de ijzerboer was haar reactie. Slappe verweerde banden, verweerd aluminium en veel roest. Gelukkig ben ik zelf vrij handig en heb ik de motor weer in een redelijke staat terug kunnen brengen. Goed genoeg om er vrijwel dagelijks mee van Hilversum naar Schiphol te rijden. Onderhoud aan de Kawasaki heb ik altijd zelf gedaan. Heel ingewikkeld is dat allemaal niet. En als het wel ingewikkeld werd, was er altijd nog het Z650-forum waar ik met mijn vragen terecht kon. Helaas bestaat dat forum niet meer.’
Met zijn 42 jaar en bijna 160.000 kilometer op de teller mag de Kawasaki Z650 dan inmiddels een oud beestje zijn, slechts één keer heeft de motor onderweg de geest gegeven. Chris: ‘Dat was op de A12, de motor hield er plotseling mee op. De hoofdzekering lag eruit. Een nieuwe was snel geplaatst, maar die knalde er weer net zo snel uit. De opgetrommelde ANWB had ook niet direct een oplossing, maar zorgde er wel voor dat de motor en ik thuis werden gebracht. Na enig onderzoek kwam ik erachter dat er kortsluiting zat in de dodemansknop. Ik heb die uitgeschakeld en zet vanaf dat moment de motor gewoon af via het contactslot. Onderweg zijn er verder nooit problemen geweest.’
Nieuwe spaken, daar knapt een motor van op.
Met een bout aan de zijkant is de nokkenaskettingspanner gefixeerd.
Hier valt de ouderdom van de motor aan af te lezen.
Nokkenaskettingspanner
Uiteraard is er links en rechts door de jaren heen wel wat vervangen aan de Kawasaki. Chris: ‘Bij 80.000 kilometer waren de achterschokdempers aan de beurt. Bij aanschaf zat er al een vervangingsuitlaat op de Z650; die was bij 100.000 kilometer versleten. En dat ding maakte te veel lawaai. Het liefst had ik een originele 4-in-2 gemonteerd, maar die bleek onbetaalbaar. Dus toen toch maar weer een Marshall 4-in-1. Het gedoe met de contactpuntjes, je kunt aan het stellen blijven, was ik op een gegeven moment beu. Voor een paar tientjes vond ik op internet een elektronische ontsteking. Ik had niet verwacht dat het voor dat geld iets fatsoenlijks kon zijn, inmiddels loopt de motor er alweer 25.000 kilometer prima mee. Dit had ik al veel eerder moeten doen. Met 140.000 kilometer op de teller begon de motor te rammelen en slecht te lopen. Ik had in eerste instantie geen idee wat het kon zijn. Een zekere “Jan” op het Z650-forum wist raad. Hij herkende het probleem als zijnde een kapotte nokkenaskettingspanner. Omdat de nokkenasketting niet voldoende werd gespannen was deze twee tandjes verschoven over een van de tandwielen van de nokkenassen. Samen met die Jan is het probleem opgelost en de spanner “gemodificeerd” door er aan de zijkant een bout in te draaien die de anders bewegende spanner fixeert. De spanner zit nu vast in zijn behuizing. Dat functioneert nu al 20.000 kilometer prima. Waar ik me vanaf het begin een beetje aan geërgerd heb bij deze motor is dat deze bij een kruissnelheid van 100 km/u best veel toeren maakt (5.000 tpm). Het is net of er een zesde versnelling ontbreekt. Dat probleem, als je het een probleem mag noemen, heb ik vorig jaar opgelost door achter een tweetands kleiner tandwiel te plaatsen, 40- in plaats van 42-tands. Met 4.400 tpm loopt de motor op de snelweg nu veel rustiger. Tsja, ook dat had ik veel eerder moeten doen. Maar dit was pas de tweede keer dat ik ketting en tandwielen heb moeten vervangen.’
Op de brug
Het is een zomerse dag als Chris met zijn Kawasaki Z650 bij van Sleeuwen Motoren in Volkel bijna geruisloos de parkeerplaats op komt gereden. De Marshall 4-in-1 is opvallend stil. MOTO73-expert Van Sleeuwen maakt eerst even een proefritje, wel met de waarschuwing van de eigenaar dat de accu bijna aan het einde van zijn Latijn is. Gelukkig zit er op dit model nog een kickstarter, dus mocht de nood aan de man komen dan kan die altijd nog worden aangekickt. Van Sleeuwen is positief gestemd na zijn proefritje. ‘Het motortje loopt nog soepel, alles doet het, maar ik heb toch wel een mankementje gevoeld.’
Dat “mankementje” blijkt een versleten balhoofdlager te zijn. Van Sleeuwen: ‘Ik reed de stoep af en voelde het meteen. Soms voel ik het ook met rechtuit rijden, dat was nu niet het geval.’ Op de brug, met het voorwiel los, is het versleten lager goed voelbaar. De eigenaar heeft er nooit iets van gemerkt, maar dat komt wel vaker voor. Zo’n lager is niet van de ene op de andere dag versleten, dat gebeurt heel langzaam, dus ook het stuurgedrag verandert heel langzaam.
De remschijven, twee voor, zijn zo dik dat ze een motorleven lang meegaan. In dit geval al 42 jaar en ze zijn nog lang niet versleten. De remwerking is, zoals je dat van een motor uit de jaren zeventig mag verwachten, matig. Ook de trommelrem achter blinkt niet uit, maar scoort een voldoende.
De Z650 is van huis uit blauw geweest en is al twee keer overgespoten, nu dus in het zwart. Met een spuitbus heeft de eigenaar de ergste roestplekken op het frame weggewerkt. Niet zoals een restaurateur dat zou doen, het ziet er in ieder geval fraaier uit dan roest. Ook de remklauwen hebben een dergelijke “behandeling” ondergaan. De framebuizen onder de buddy moeten nog. Daar heeft roest de overhand.
Het kastje van de elektronische ontsteking zit tegen het rechter zijschildje geplakt. 
Slecht sporadisch werd er met de Z650 een plezierritje gemaakt. 
De voorkant van de Z650 ziet er opvallend fris uit. Chris: ‘Dat komt omdat onlangs de verroeste spaken zijn vervangen door rvs-spaken. En het verchroomde voorspatbord is nieuw. Daar is de motor flink van opgeknapt. Het achterwiel wacht nog op zo’n aanpassing. Het achterspatbord heb ik wel al vervangen.’ Bij controle van de wiellagers merkt Van Sleeuwen dat er flink wat speling op de achterwiellagers zit. Dat vraagt om aandacht. Dat geldt ook voor de eerder genoemde accu, die is op. Maar één keer kicken en de viercilinder komt tot leven. Met iets meer dan 12,5 volt is de laadspanning aan de lage kant, maar wel normaal te noemen voor een motor uit 1978. Ook aan de schakelaars op het stuur is de leeftijd van de motor af te lezen. ‘Maar het werkt nog wel allemaal.’
De eigenaar is zo aan zijn motor gehecht dat hij er niet over peinst om deze motor van de hand te doen. Hoe lang hij er nog van kan genieten blijft de vraag. Chris: ‘Momenteel laat mijn gezondheid nogal te wensen over. Ik hoop echter even onverslijtbaar te zijn als mijn Z650.’
Merkenclub
Er is geen Kawaski Z650-club. Wel is er op Facebook een Engelstalige pagina te vinden (KZ650FC) waar fans van dit type motor hun ei kwijt kunnen. Voorheen was er een Nederlands Z650-forum, maar dat is opgedoekt.
Reparaties en problemen
- 80.000 km achterschokdempers vervangen
- 100.000 km uitlaat vervangen
- 120.000 km gas-, koppelings- en toerentellerkabel vervangen
- 135.000 km contactpunten vervangen door elektronische ontsteking
- 140.000 km nokkenaskettingspanner aangepast
- 150.000 km achterspatbord vervangen
- 157.000 km voorspatbord vervangen
- 159.000 km spaken voorwiel vervangen
Richtprijzen bij motorzaak
Een Kawasaki Z650 B2 in een motorzaak is een zeldzaamheid. In originele en onberispelijke staat loopt de vraagprijs op tot € 3.000,-.
Goed om te weten
Na de Z1000 kwam Kawasaki eind 1976 verrassend met een 650 en niet met een 750. Qua prestaties deed de 650 amper onder voor de concurrerende 750’s en de prijs van de 650 was lager dan vergelijkbare 750’s met hetzelfde vermogen. Een belangrijk verkoopargument 42 jaar geleden. De Z650 was in productie van 1977 tot en met 1983. Ieder jaar waren er kleine updates. Tot 1981 had de motor nog een (extra) kickstarter. Voor de Amerikaanse markt was de typeaanduiding KZ650. De typeaanduiding Z650 kwam in 2017 weer terug voor de moderne paralleltwin.
