Marathonmotor Honda CB650C: na tien jaar uit de mottenballen

Ze worden schaarser, oudere Japanse motoren in Marathonmotor. Ze rijden niet meer of ze staan weggestopt onder het stof in een schuurtje. De Honda CB650C van Benedetto Mascini was ook zo’n motor die weggestopt stond in een schuurtje. Totdat corona om de hoek kwam kijken en er tijd was om de toen bijna 40 jaar oude Honda eens grondig op te knappen. Qua kilometerstand behoort deze Honda niet tot de koplopers, maar dat maakt de CB650C niet minder interessant om deze op de brug te zetten.

Man en motor

1 van 2

Benedetto Mascini (63) groeide op in de binnenstad van Utrecht waar hij rond zijn twaalfde in aanraking kwam met brommers. Benedetto: ‘Niemand in mijn familie had iets met tweewielers of met techniek maar mij interesseerde het des te meer. Ik had een Tomos en drie heel snelle Puch-brommers. Op de MTS had ik de middelen om deze brommers heel snel te maken. Eentje liep er zelfs 100 km/u. Dat gaf wel een kick. Het was misschien logisch geweest om op mijn achttiende motor te gaan rijden maar mijn ouders vonden het verstandiger dat ik mijn autorijbewijs haalde. Misschien hadden ze wel gelijk, de motor was leuk voor erbij, dat kon later ook nog. Na mijn diensttijd ging ik samenwonen en ging alles wat ik nog aan tweewielermateriaal had de deur uit. Omdat ik in de buitendienst werkte (installatietechniek) kreeg ik een auto van de baas. Pas toen ik vanuit Utrecht naar Nieuwegein verhuisde, kreeg ik de ruimte om een motor te stallen. Ik had vijf lessen nodig om mijn rijbewijs te halen en ging daarna samen met mijn vriendin op zoek naar een geschikte motor. Deze moest aan een paar eisen voldoen: fijn rijden, lekker zitten, plaats voor twee en binnen ons budget passen. In december 1985 vonden we de motor van onze dromen en dat was deze Honda CB650C. De motor was drie jaar oud maar had slechts 3.000 km op de teller. Zo goed als nieuw dus. Ik heb er toen 6.300 gulden (omgerekend zo’n 3.000 euro) voor betaald.’

Italië

In het eerste jaar, 1986, werd op de Honda heel Nederland verkend. Benedetto aan het (hoge) stuur, vriendin achterop. ‘Heel mooi natuurlijk die ritten door Nederland, maar het jaar daarop besloten we toch om met de motor naar het buitenland te gaan. Mijn vriendin wist een goede bestemming, we gingen naar het land van mijn over-over-over grootvader: Italië. Er werd een tweedehands Krauser-kofferset, een tanktas, toerscherm, klein tentje, gaspitje en een paar klapstoeltjes aangeschaft. Aan degelijke motorkleding werd in die tijd niet gedacht, gewoon in spijkerbroek, laarzen, vriendin achterop en via binnenwegen naar het zuiden. Dat hebben we geweten met in de eerste week onderweg alleen maar regen. Mijn vriendin was op het idee gekomen om te trouwen in het dorpje waar mijn over-over-over grootvader vandaan kwam. Na enig onderzoek (eerder thuis al gedaan) bleek dat in Palanzo te zijn. Daar met de motor aangekomen, landkaart in de tanktas, bleek het dorpje zo klein dat er niet eens een winkeltje was, laat staan een trouwlocatie. Daarom verder naar Como. Die stad vonden we zo lelijk dat we doorreden naar Verona, “città dell’amore”, de stad van Romeo en Julia. We hadden twee getuigen nodig. Eentje hadden we meegenomen uit Nederland, de tweede werd zo van straat geplukt. Zo zijn we in 1987 getrouwd en het gaat nog steeds goed tussen ons. Daarna zijn we ieder jaar met de motor samen een maand op vakantie geweest met als bestemming een zonnig land. Uiteraard hebben we ook de Alpen, Pyreneeën en Dolomieten doorkruist. De Honda heeft onderweg nooit voor problemen gezorgd. Wel heb ik voor onze eerste reis de achterschokbrekers vervangen. De originele waren voor twee personen met bagage veel te slap. En met 42.000 km op de teller zijn de slippende koppelingsplaten vervangen.’

Stalling

Vijf jaar werd de Honda intensief gebruikt voor motorvakanties, maar met de komst van kinderen in 1991 en eigen bedrijf veranderde dat patroon. ‘De motor verdween op de middenbok in een hoekje van mijn verwarmde werkplaats en heeft daar tien jaar gestaan. In al die jaren heb ik er denk ik geen 1.000 km mee gereden. Aan verkopen heb ik nooit gedacht, daarvoor hebben mijn vrouw en ik te mooie herinneringen aan deze motor. Na tien jaar stalling ben ik zoetjes aan begonnen met het opknappen van de motor. De Honda moest weer rijden, dus was een nieuwe accu een must. Ik heb het plaatwerk opnieuw laten spuiten. Zoals die nu is, is niet de originele kleur. Wel blauw, maar anders dan het Honda-blauw. Het onder handen nemen van de motor was een leuke bezigheid, misschien nog wel leuker dan het rijden zelf. Dat bleef beperkt tot een paar duizend kilometer per jaar. Om met vrienden op modernere motoren mee te kunnen – ik kwam er al snel achter dat ik met mijn oude Honda geen partij voor hen was – heb ik een Yamaha FJR1300, een Suzuki V-Strom 650 en een nieuwe Honda Africa Twin gehad. Deze laatste is onlangs ingeruild op een nieuwe Honda Transalp. Toen mijn zoon en dochter ook een motor hadden ben ik ook met hen gaan rijden.’

Marathonmotor Kawasaki Versys 650: Bumblebee mag ondanks nieuwe aankoop blijven

Revisie

Ondanks dat er altijd wel een moderne motor in de schuur stond bleef de oude Honda. Sterker nog, er kwamen steeds meer oudjes, want zoonlief kreeg ook interesse in Japanse youngtimers. Samen hebben ze al heel wat Japanse klassiekers onder handen genomen. Zo raakte Benedetto betrokken bij KJMV (Klassieke Japanse Motor Vereniging) waar hij inmiddels de functie van secretaris vervuld. ‘Doel van deze landelijke vereniging is om oude Japanse motoren zo lang mogelijk op de weg te houden. We zijn behoorlijk actief op beurzen, organiseren ritten en proberen elkaar te helpen bij het zoeken naar onderdelen. Toen corona uitbrak, en er minder tijd was om leuke dingen te doen, ben ik begonnen aan een grondige revisie van de CB650C. De motor is toen volledig gestript, want ik heb het frame laten poedercoaten. Rotor en dynamo zijn vervangen om het bijladen wat beter op orde te krijgen. Omdat het blok er toch uit lag, kon ik gemakkelijk de voet- en koppakking vervangen. Bij het monteren van de nokkenas heb ik niet goed opgelet wat resulteerde in kromme inlaatkleppen. De carburateurs werden gereviseerd en de inlaatrubbers vervangen. De lekke benzinekraan werd vervangen, evenals de lekke voorvorkkeerringen. Gelijk ook nieuwe banden en ketting en tandwielen en revisie van de remmen. Een originele 4-in-4 uitlaat had ik een paar jaar eerder gemonteerd. Die had mijn zoon op internet gevonden. Kwam helemaal uit Hawaï. Het zadelovertrek zat na 40 jaar vol scheurtjes. In 2018 was dat al opnieuw bekleed wat met bijna 800 euro best een dure grap was. Met een spuitbus heb ik zo goed als het kon het motorblok een zwarte kleur proberen te geven. Dat is redelijk gelukt. Alles bij elkaar, en dan tel ik niet eens de uren, is het een behoorlijke investering geweest. Een investering die ik bij verkoop of inruil nooit terug ga krijgen. Maar dat wist ik van tevoren. Geeft ook niet want deze motor gaat nooit meer weg. Opknappen en onderhouden van het oude beestje zie ik vooral als hobby. Voor het maken van kilometers heb ik ondertussen ander materiaal waaraan het vanwege de aanwezige moderne elektronica veel lastiger is om zelf aan te sleutelen.’

1 van 4

Honda CB650C op de brug

MOTO73-expert Van Sleeuwen maakt eerst een kort proefritje op de Honda alvorens de motor op de brug wordt gezet. ‘De motor rijdt prima, maar je moet een 40 jaar oude motor niet vergelijken met een motor van nu. Deze Honda rijdt nog als een nieuwe van 40 jaar geleden. Meer mag je niet verwachten. Ik denk wel dat het balhoofdlager iets te los staat afgesteld. Dat merkte ik tijdens het remmen’, aldus Van Sleeuwen. Op de brug wordt daarom eerst naar de remmen gekeken, die zijn op zich in orde. Het balhoofdlager heeft geen vast punt wat het stuurgedrag zou beïnvloeden, maar er zit wel wat speling op het lager. Tijdens stevig remmen voel je dat. De remschijven zijn na 67.000 km nog de originele. ‘En die gaan nog wel 67.000 km mee. Dit type dichte schijven is zeer slijtvast, zo worden ze tegenwoordig niet meer gemaakt. Maar van de andere kant, moderne remmen remmen wel beter’, aldus Van Sleeuwen.

Als de motor stationair loopt, gaat dat gepaard met een onrustige rammel, met een beetje gas is dat over. ‘Ik heb er alles aan gedaan om de carburateurs zo goed mogelijk synchroon af te stellen, maar beter dan dit lukt niet’, aldus de eigenaar. ‘Maak je daar maar niet te druk om, deze modellen werden vroeger niet voor niets “koffiemolens” genoemd. Dat geluid hoort bij deze modellen’, weet Van Sleeuwen uit ervaring.

Na twee lekke voetpakkingen is het motorblok nu oliedicht. Ook op de bekende zweetplekken, zoals daar waar de kabel van de toerenteller uit het kleppendeksel komt, is geen zweetrandje te zien. De eigenaar is wat betreft boutjes en moertjes niet zo van de originaliteit. Losgetrilde of op een andere manier verloren gegane boutjes zijn door een allegaartje vervangen. Een restaurateur bij wie alles 100% origineel moet zijn zal er zich aan ergeren, Benedetto maalt er niet om.

Tijdens de restauratie drie jaar geleden zijn alle slijtdelen vervangen. Daar valt dus niets op aan te merken. Het verchroomde voorspatbord en de kettingkast zien er nog uit als nieuw. Pekel, alleen in de beginjaren, heeft er geen vat op gehad.

Rotor en gelijkrichter zijn al vervangen, maar de stator zal ook nog wel een keer aan de beurt komen. Het bijladen van de accu lukt maar net. ‘Als de motor een poosje niet heeft gelopen, moet ik de avond ervoor de accu aan de lader zetten. Anders krijg ik de motor niet aan de gang. De koudstart is nooit een sterk punt geweest van deze motor’, aldus de eigenaar.

Olie verbruiken doet de Honda niet, ook nooit gedaan. Met een verbruik van 1:20 is de CB650C aan de zuinige kant. ‘Maar dat komt ook voor een deel omdat er rustig mee wordt gereden. De meeste kilometers worden nu nog gemaakt tijdens ritjes van de KJMV. Met allemaal dat oude spul bij elkaar hoeft het niet meer zo hard’, aldus Benedetto die het geluk heeft dat hij thuis in Nieuwegein een schuur heeft waar plaats is voor meerdere motoren. Benedetto: ‘Daarom kan de CB650C blijven en is er ook nog plek voor andere opknappers en een nieuwe motor om samen met vrienden en mijn kinderen leuke tochten te maken.’

Foto’s: Peter van der Sanden