Marathonmotor: BMW R 1200 GS

Een BMW R 1200 GS in de rubriek Marathonmotor is al lang geen bijzonderheid meer. Bezitters van deze motoren rijden over het algemeen veel kilometers. Zo ook Ferry Bult, die al zestien jaar met plezier onderweg is op zijn kanariegele R1200GS. Weer of geen weer, de BMW wordt het hele jaar door van stal gehaald. Van poetsen komt weinig, van rijden des te meer gezien de respectabele kilometerstand van 215.315 kilometer.

Ferry Bult (50) groeide op in Twente, een regio waar crossen met brommers vroeger net zo gewoon was als in andere regio’s met veel buitengebied. ‘Een logisch vervolg was geweest als ik na de crossbrommertijd op een echte brommer en een motor zou zijn gestapt. Maar daar kwam niets van in. Mocht niet van mijn ouders. Ik wilde heel graag mijn motorrijbewijs gaan halen, maar die kans kreeg ik niet. Achteraf gezien misschien ook niet zo heel erg, want als student had ik toch geen geld om een motor te kopen. Ik heb lang gestudeerd, dus ik had ook lang geen geld. Maar op mijn 29e, toen onze eerste dochter werd geboren, besloot ik mezelf toch een motorrijbewijs cadeau te doen. Ik was al jaren helemaal weg van de Dakar Rally en heb nog eens een tijd met het idee rondgelopen om zelf aan die rally deel te nemen. Afrika, rally en motoren, dat had mijn interesse. Maar het is er nooit van gekomen. Ik denk ook niet dat ik daar de skills voor had. Mijn eerste motor moest er wel eentje zijn met Dakar-roots. Het liefst had ik een BMW gekocht, eentje die refereerde aan de tijd van Gaston Rahier en anderen die toen in de Dakar Rally de dienst uitmaakten. Maar voor zo’n motor, en dan bedoel ik een gewone GS, had ik toen geen geld.’

Ferry woonde in IJsselstein bij Utrecht en moest voor zijn werk naar Amsterdam. Het filerijden met de auto was hij als snel beu. Zijn eerste motor werd een rood-witte Yamaha XT600, nog eentje met een kickstarter. ‘Misschien niet de meest voor de hand liggende woon-werkmotor, maar ik reed zoveel mogelijk via binnenwegen van en naar mijn werkplek. Samen met een compagnon had ik een succesvol softwarebedrijfje opgestart dat ik in 2005 heb verkocht. Toen was er eindelijk genoeg geld om mijn droomwens in vervulling te laten gaan. In MOTO73 had ik een test gelezen van de nieuwe BMW R1200GS. Op de foto’s bij het verhaal prijkte de gele uitvoering en dat was precies de kleur die ik geweldig vond. Bij Motor Center Oost (nu BMW-dealer Broekhuis in Enschede) stond een één jaar oude R1200GS met slechts 7.000 kilometer op de teller. En precies in de kleur die ik zocht. De eerste eigenaar had de motor nieuw bij die zaak gekocht. Ik liet de motor direct voorzien van noodzakelijke accessoires als valbeugels, kofferset en later een hoger scherm. En natuurlijk een echt BMW-rallypak. Het kon niet op.’

Winter

De meeste kilometers die Ferry met zijn GS heeft gereden waren een stuk minder avontuurlijk dan zijn eerdere Dakar-plannen. ‘Maar met de motor in de winter over besneeuwde wegen rijden kan ook spannend zijn. Of die keer dat met 140 km/u op de Duitse autobaan mijn sjaal vanaf de bagagedrager in het achterwiel geraakte. De sjaal is volledig om de achteras gedraaid tijdens het rijden. Het voelde alsof even het gas dicht werd gedraaid. Ik heb het pas gemerkt toen ik thuis kwam (150 kilometer later) en de sjaal weg was. Bij Broekhuis hebben ze met veel moeite de restanten van de sjaal kunnen verwijderen. Vorig jaar heb ik de rechterkoffer en ophanging vervangen, omdat ik in Zwitserland op de Passo del Lucomagno bij Blenio onderuit ging in de sneeuw. Ook in Nederland ben ik een keer in de sneeuw onderuit gegaan. De valbeugels hebben hun nut bij mij wel bewezen.’

Marathonmotor: Kawasaki KLE500

Ferry heeft twee jaar in Duitsland in de buurt van Winterberg gewerkt. ‘In de winter reed ik dan met winterbanden wat wel een aparte ervaring oplevert, omdat de motor met die banden boven de 140 km/u begint te “zwabberen”. Doorrijden in de winter vergt wel wat aanpassingen. De hogere ruit is er een van. En verder een goed pak, verwarmde handvatten en een verwarmd motorjack. Op die manier is het ook op langere afstanden in de winter goed uit te houden. Dat de motor relatief licht en wendbaar is, speelt ook een rol. Dat geeft onder minder ideale omstandigheden extra vertrouwen. Echt offroad, afgezien van een stukje gravel, heb ik nog nooit met de GS gereden. Vorig jaar stonden gravelwegen in Zuid-Noorwegen op het programma, maar helaas gooide het coronavirus roet in het eten. Maar misschien komt het er nog een keer van. Ik denk wel dat, zeker met de juiste banden, onverharde paden voor de GS geen probleem hoeven te zijn.’

Onderhoud

Wanneer je veel rijdt, moet er ook geregeld onderhoud worden gepleegd. Het is niet aan de eigenaar om daar zelf veel energie in te steken. Ferry: ‘Zelfs aan poetsen heb ik een hekel. Alleen als ik na een beurt de motor terug krijg van de dealer ziet deze er fris uit. Dat is dan mooi voor even. Maar dat kan me niet schelen. Veel belangrijker voor me is dat de motor het altijd doet, dat ik er op kan vertrouwen. Daarom breng ik de motor voor al het onderhoud naar Broekhuis Motoren waar mijn BMW in goede handen is bij chef-monteur Peter Walhof. Ik noem hem gekscherend Prof. Dr. Walhof. Dat zegt genoeg. Ik weet dat ik bij een officiële BMW-dealer wat duurder uit ben dan bij zomaar een motorzaak, laat staan een beunhaas. Ik moet er niet aan denken. Ik wil dat het onderhoud punctueel en door vakmensen wordt uitgevoerd. Dat vertrouwen heb ik bij Broekhuis. En nee, ik heb nooit bij elkaar opgeteld wat de BMW me de laatste vijftien jaar aan onderhoud heeft gekost. Misschien wel evenveel als wat ik destijds voor de motor heb betaald. Tot voor kort kreeg ik bij Broekhuis wel geregeld de vraag of het niet eens tijd werd voor een andere motor. Maar daar zijn ze mee opgehouden, want zo lang deze betrouwbaar is, blijft deze. En als er wel een andere komt, dan blijft deze denk ik nog. Voor “erbij”, en dan met noppenbanden. Dat zou mooi zijn.’

Met meer dan twee ton op de teller heb je meestal de gebruikelijke BMW-problemen wel een keer meegemaakt. Dat de cardan dan eens vervangen moet worden, is normaal. Bij deze motor was dat pas na 140.000 kilometer, dus dat viel mee. De koppeling komt meestal ook een keer aan de beurt. Bij de GS van Ferry was dat pas na 178.000 kilometer. Ferry: ‘Ik lig daar niet wakker van zolang het maar snel gemaakt kan worden. En dat is tot nu toe steeds het geval geweest. Met een halve ton op de teller trad er een ABS-storing op, tenminste dat gaf het dashboard aan. Dat was wel even zoeken voor de monteur. De storing zat ’m niet in de ABS-pomp zelf, maar ergens in de bekabeling. Maar ook dat werd uiteindelijk opgelost. De meeste andere reparaties zijn uitgevoerd voor ik merkte dat er iets aan de hand was. Ik merk niet of een remschijf versleten is, maar de monteur ziet dat wel. Die vervangt de schijf dan op voorhand. En zo ging het ook met de stuurkogels van de Telelever.’

De achterschokdemper is bij 143.000 kilometer vervangen. Ferry: ‘Dat had ik wel gemerkt, maar waarom diezelfde schokdemper na 25.000 weer is vervangen? Ik heb geen idee. Maar ik zie nu (Ferry kijkt op de factuur van toen) dat die schokdemper de tweede keer wel 150 euro goedkoper was. Vervangen zal wel nodig zijn geweest, ik kan het me niet meer herinneren. Ik zat er toen niet mee en nu ook niet.’

BMW R 1200 GS op de brug

Het is een frisse ochtend wanneer Ferry Bult vanuit Hengelo naar Volkel komt gereden. Geen probleem voor Ferry, want die is wel wat gewend. Na de gebruikelijke proefrit kijkt Motor.NL-expert Van Sleeuwen nog eens even goed op de teller. ‘Ik wist niet of ik het goed had gezien, maar er staat toch echt 215.000 kilometer. Alleen aan de afgesleten voetsteunen is dat te zien, tijdens het rijden merk je er niets van. Rijdt minstens zo goed als een nieuwe’, aldus Van Sleeuwen. De remmen, de schijven zijn al twee keer vervangen, functioneren goed. De remblokken komen goed vrij. De wielen zien er na vijftien jaar nog prima uit. Ferry: ‘Het voorwiel is een keer vervangen nadat er een niet aangegeven opbreking in de weg was. Meteen een deuk. Nog een geluk dat de band toen niet lek ging.’ 

Aan de linker cilinder is te zien dat er geregeld met de GS in de pekel is gereden. De coating bovenop laat los, wat in de toekomst alleen maar zal toenemen. ‘Maar voor het overige valt het reuze mee. Coating of lak zijn verder nergens verweerd. Ook niet van het frame. Het is alleen allemaal een beetje vuil. Rijden verdient bij de eigenaar duidelijk meer de voorkeur dan poetsen’, aldus Van Sleeuwen.

Bij controle van de cardan merkt Van Sleeuwen op dat deze haast nog beter voelt dan bij een nieuwe. ‘Het voelt heel direct, amper vrije slag. Ik merkte het ook bij het rijden. In de eerste versnelling trappen gaat vaak met een “klak” gepaard, maar bij deze motor gaat dat geruisloos. Ook het schakelen naar de andere versnellingen ging geruisloos. Zo zie ik ze niet vaak’, aldus Van Sleeuwen.

De uitlaat, en dan vooral de bochten en de collector, zijn niet meer mooi te noemen, maar zijn wel goed in balans met de rest van de motor. Ofwel, je mag zien dat er (flink) mee is gereden. 

De verwarmde handvatten zijn nieuw. Ferry: ‘Je wilt niet weten hoe vaak ik te horen heb gekregen dat ik die eindelijk eens moest vervangen. Op het laatst moest er duct tape aan te pas komen om de zaak bij elkaar te houden. Daarom heb ik er vorig jaar toch maar nieuwe op gezet.’ ‘En nu de voetsteunen nog’, besluit Van Sleeuwen.

Pluspunten BMW R 1200 GS

Ideale reismotor

Minpunten BMW R 1200 GS

Prijzig onderhoud