Laverda van de toekomst

Hoe zou een Laverda van nu er eigenlijk uit kunnen zien? Die vraag stelden we ons nadat we erachter kwamen dat we de verjaardag van het merk waren vergeten te vieren. Twee telefoontjes en een paar weken later hadden we zowaar een antwoord.

Aan het eind van het jaar kijken we altijd vooruit naar het volgende jaar. Hoe we dat hier op de redactie doen? Veelal met onze neuzen in de boeken! Interessante feitjes uit het verleden kunnen namelijk zorgen voor heel veel mooie nieuwe verhalen, al is het maar ter inspiratie. Het verleden moet je koesteren. Het schaamrood stond ons daarom nog net niet op de kaken toen we erachter kwamen dat we in 2019 geen aandacht hadden geschonken aan het zeventig jarig bestaan van Laverda. Glad vergeten waren we dat Francesco Laverda in 1949 zijn eerste motorfiets bouwde in de fabriek waar zijn vader en grootvader toen al zo’n 76 jaar landbouwvoertuigen produceerden. Het was slechts een klein machientje van 75 cc, dat als een soort vrijetijdsproject kan worden gezien. Volgens de overlevering bouwde hij het namelijk onder meer met onderdelen die hij in zijn eigen keuken vond. Toch had hij de smaak te pakken en besloot hij er meer mee te gaan doen. In hetzelfde jaar nog stichtte Francesco namelijk Moto Laverda, de motorfietsentak van Laverda.

Dat we er in 2020 nog lichtelijk mee weg komen, hebben we te danken aan meneer Laverda zelf, die in 1950 een aparte fabriek opende voor de productie van motorfietsen. Daarmee is ook dit jaar technisch gezien een zeventigste verjaardag voor het merk.

Feest zonder jarige

Zelfs als we de verjaardag wel netjes op onze kalender hadden zien aankomen, was de viering ervan echter wat lastig geweest. Ooit op een verjaardag geweest waarbij de jarige niet aanwezig kon zijn? Sinds 2004 heeft Laverda stilzwijgend zijn activiteiten moeten staken, maar hoewel Laverda al een aantal jaren niet meer in bedrijf is, is het officieel ook nog steeds niet ‘dood’. Dat heeft te maken met het eigendomsrecht. Dat ligt momenteel namelijk bij de Piaggio Groep, die er volgens eigen zeggen voor open staat om de naam voor een mooi bod van de hand te doen. Het is zo tekenend voor Laverda, dat al vanaf het begin van de jaren tachtig een tumultueuze tijd kende van faillissementen en overnames. Lang kon het merk nog door, maar nu ligt de naam Laverda enkel stof te vergaren op een plank in Pontedera, waar het hoofdkantoor van de Piaggio Group is gevestigd. Zonde eigenlijk. Al is wrang wellicht een beter woord, zeker als je weet dat andere iconische Italiaanse merken die de Piaggio Groep onder zijn vleugels heeft wel vrolijk door kunnen bouwen. We doelen dan natuurlijk op Moto Guzzi en Aprilia. Die fabrieken produceren nog elk jaar motoren, die over de hele wereld gretig aftrek vinden. Is de naam Laverda dan niet krachtig genoeg voor een dergelijke operatie? Wij vinden van wel! Laverda’s stonden lange tijd bekend om hun superieure kwaliteit, zeker vergeleken met andere Italiaanse merken. Het merk maakte furore met zowel enduranceracers als sportieve toermachines. In de jaren zestig en zeventig deed het merk daarmee goede zaken. De meest memorabele modellen? Dat zijn voor velen de 750SFC en 1000 Jota met hun mooie vierkante blokken met koelribben en het ogenschijnlijk haast niet aanwezige frame. Ja, foto’s daarvan kunnen zelfs motorrijders die nooit eerder van het merk hebben gehoord met warme gevoelens vervullen. Daar moet toch iets voor te verzinnen zijn?

Heft in eigen hand

Retro leeft onder motorrijders. Dat zie je wel aan de successen van Triumphs Modern Classics, de Kawasaki Z900RS of zelfs binnen de eigen Piaggio Groep, de V85 TT van Guzzi. Maar retro-racers, geïnspireerd op endurancemachines uit de jaren zeventig en tachtig? De MV Agusta Superveloce is één van de weinige kandidaten die in de buurt komt. Uitgaande van het wereldwijde positieve geluid dat daarop volgde, zou een dergelijke machine een gat in de markt kunnen zijn. Wat nu als de Piaggio Group nieuw leven in Laverda zou blazen om daarop in te springen? Met zijn rijke geschiedenis zou het namelijk een uitgelezen kandidaat zijn om een platform voor sportieve retromodellen op te bouwen. Een moderne Laverda SFC, hoe zou dat eruit zien? We nemen voor de verandering eens het heft in eigen hand en proberen een beeld te scheppen van hoe zoiets eruit zou kunnen zien. Daarvoor roepen we allereerst de hulp in van Gido Lodders en Marnix van der Schalk, respectievelijk voorzitter en racecommissaris van de Laverda Club Nederland. Wat moet een moderne Laverda SFC volgens hen hebben om met recht een Laverda te mogen worden genoemd? Een antwoord uit die hoek op onze geheel hypothetische vraag laat niet lang op zich wachten. Hoewel de club het niet per definitie eens is met onze veronderstelling dat het een gat in de markt zou kunnen zijn, is ze er zeker wel voor in om te sparren over een moderne Laverda. ‘De grote kracht van Laverda was de eenvoud van de constructie en de glad afgewerkte motorblokken, waarvan de functionaliteit goed zichtbaar was, maar waarbij het beeld niet werd vertroebeld door framebuizen, olieleidingen, elektra of slangen.’

De motormaker: Daan Borsje, Moto Adonis

Als krachtbron denkt de club dat het gros van de mensen een staande twee- of driecilinder verwacht. ‘De Benelli-driepitter van nu heeft bijvoorbeeld verdacht veel overeenkomsten met het laatste ontwerp dat Laverda eind vorige eeuw heeft getoond. De grote uitdaging zal zijn het op harmonieuze wijze aanbrengen van de typische SFC-stylingkenmerken in een modern ontwerp! Wereldwijd wordt de late SFC met schijfremmen gezien als één van de mooiste motorontwerpen ooit. De stroomlijn met de karakteristieke flappen aan de achterzijde en het zitje, dat naast kentekenplaathouder ook dienstdoet als startnummerschild en waarop het achterlicht is gemonteerd, waren kenmerkend voor het design. De tank die op het SFC-model met schijfremmen zit, steekt voorbij het balhoofd, waardoor hij nog langer oogt dan hij al is.’ Een uniek detail.

Eisen

Een moderne Laverda zou dus ogenschijnlijk eenvoudig in elkaar moeten steken, waarbij het blok mooi vrij in het frame hangt en in het oog springt. O, en hij moet natuurlijk oranje zijn. Dit leggen we samen met bovenstaand verhaal voor aan Luuc Muis. Hij is nogal handig met een pen en kan van abstracte ideeën een concrete schets maken, waardoor een idee tastbaar wordt. ‘Van kinds af aan ben ik al bezig met ontwerpen, tekenen en bouwen. Sinds een tijdje doe ik dat ook in mijn eigen bedrijfje, LM Creations. De visie die ik daar hanteer, gaat als volgt: vernieuwende ontwerpen creëren en produceren die boven verwachting zijn van wat klanten willen, waarbij designvraagstukken op een visuele innovatieve en technische manier worden uitgevoerd.’

Heb je dus een motorblok of frame, maar weet je niet wat je ermee moet? Luuc helpt je uit de brand. Hij is enthousiast als hij ons plan hoort en vraagt om wat aanvullende informatie, zodat hij aan de slag kan. We vullen op zijn verzoek één van zijn standaardformulieren in, waarin we ideeën over de ‘look en feel’ van het eindresultaat aanduiden, en zetten wat foto’s op de mail. Omdat het resultaat daadwerkelijk als basis voor een productiemodel moet kunnen worden gebruikt, hebben we een bijzonder verzoek wat betreft het motorblok. We vragen Luuc of hij daarvoor de tweecilinder uit de gloednieuwe Aprilia RS660 kan aanpassen. Moto Guzzi en Aprilia delen al hun dashboardjes, dus waarom zouden Laverda en Aprilia hun motorblokken niet kunnen delen? KTM en Husqvarna doen dat immers ook zo. Kostenefficiënt!

Aan de hand van deze eisen kan Luuc aan de slag met verdere research om vervolgens een tekening te maken. Hoe het ontwerpproces verliep, lees je in het kader. Het resultaat van onze ontwerpstudie van een SFC660? Dat zie je hier! Met de huidige regelgeving zouden er nog flink wat dingen moeten worden bijgesteld om er daadwerkelijk een productiemodel van te maken. De kentekenplaat zou bijvoorbeeld voorbij het achterwiel uit moeten komen. Aangezien het kontje zo kort is, zou dat kunnen worden opgelost door een kentekenplaathouder aan het wiel te maken, zoals MV Agusta op veel modellen al doet, net als Indian op zijn FTR1200. Dat laten we echter lekker over aan de mensen bij het opnieuw te vormen Laverda. Nu is het aan de Italianen om de handschoen op te pakken!