Je teamgenoot is altijd je grootste vijand in de wegrace. Zeggen ze… Het zal allemaal best maar soms zijn er uitzonderingen, zoals bij Michael van der Mark en Nicky Hayden. Nadat de geliefden van de twee bevriend raken met elkaar, ontstaat er ook tussen Michael en Hayden een hele speciale band. Een band die eind mei 2017 zo bruut en dramatisch doorbroken wordt als Nicky Hayden tijdens een wielrentraining in Italië wordt aangereden en korte tijd later komt te overlijden. Speciaal voor MOTO73 kijkt Michael van der Mark bijna vijf jaar later terug op een unieke vriendschap. Vol speciale en soms zelfs onverklaarbare gebeurtenissen, zoals de dubbele WorldSBK-zege van Michael op Donington Park 2018.
Fotografie: 2Snap, Honda en ANP
‘Zijn startnummer.’ Nee, lang hoeft Michael van der Mark niet na te denken over de vraag wat zijn eerste herinnering is aan Nicky Hayden. ‘Ik was een jaar of twaalf en begon net interesse te krijgen in wegrace, toen ik ergens vader Earl of Nicky hoorde uitleggen dat “als je op de kop ligt in de grindbak, er nog steeds 69 staat”. Ik vond dat zo briljant. Vanaf dat moment ben ik hem gaan volgen en werd al snel fan. Wanneer dat precies was, weet ik niet meer, maar het moet, denk ik, rondom zijn MotoGP-debuut in 2003 zijn geweest.’
WorldSBK Assen: hoe Michael van der Mark het maximale uit Assen haalde
In de jaren daarna wordt Hayden een steeds grotere naam, met als ultiem hoogtepunt natuurlijk de wereldtitel in de MotoGP. Ook Michael wordt steeds bekender in de racewereld, maar een ontmoeting tussen de twee blijft uit tot Hayden eind 2015 overstapt van de MotoGP naar het WorldSBK-team van Ten Kate Racing. Met Van der Mark dus als teamgenoot: ‘De eerste keer dat ik hem sprak, in Nieuwleusen bij Ten Kate, weet ik nog wel heel goed. Eerder lukte dat nooit, ook al was ik op de TT als kleine jongen altijd bezig om kneesliders te scoren, iets dat overigens veel beter lukte tijdens het WorldSBK. Nicky kreeg als nieuwe Ten Kate Racing-coureur een rondleiding en het leek mij wel aardig die rondleiding ook te volgen. Ja, natuurlijk was ik zenuwachtig! Hij was wel ooit MotoGP-wereldkampioen en dan kun je zelf een wereldtitel Supersport gewonnen hebben, dan nog blijft het echt wel spannend om zo’n iemand te ontmoeten. Dat is echt niet anders bij jou of mij, hoe stoer er vaak ook gedaan wordt onderling met coureurs. Al snel had ik door dat ik totaal niet zenuwachtig hoefde te zijn. Hij was echt zoals ik dacht dat hij zou zijn. Relaxed, vriendelijk, maar ik bleef toch een beetje verlegen. Hij maakte bijvoorbeeld steeds van die grapjes, waarvan ik niet zeker wist of ik moest lachen, omdat hij vaak heel serieus was. Dan lachte ik onzeker maar een beetje. Aan de andere kant was het ook heel motiverend om Hayden als teamgenoot te krijgen, want ik vond het een prachtige uitdaging om te proberen voor hem te zitten. Zo zit ik in elkaar en het staat wel lekker op je cv, als je met hetzelfde materiaal een voormalig MotoGP-wereldkampioen te snel af bent. Dat mensen meer naar hem keken, vond ik eerlijk gezegd ook wel lekker. Natuurlijk stond de druk er op bij mij, maar iedereen was vooral met Nicky bezig.’
Geen tijd voor lunch
Na de eerste kennismaking met de mens Nicky Hayden ontmoet Michael ook al snel de coureur Nicky Hayden. ‘Hij wist alles, ook over mij, maar zei daar amper iets over. Hij vroeg wel veel, heel veel zelfs. Aan iedereen, altijd en overal. In een raceweekeinde bijvoorbeeld over mijn motor. Hoe dat aanvoelde, wat ik daar precies deed, dat soort dingen. Er kwam alleen nooit wat terug… Het duurde even voor ik dat door had en voor ik daar aan gewend was.’
Het was in Thailand 2016 dat Michael echt ontdekte dat er een groot verschil zat tussen de mens en de coureur Hayden. ‘Mijn neef was dat weekeinde mee en die kwam mij ineens vertellen dat hij een heel lang gesprek had gehad met Nicky. Een heel gesprek, hoe kan dat dan? Hij vraagt mij altijd alles, maar ik krijg zelden wat terug. Toen ik begreep dat het gesprek vooral gegaan was over het werk van mijn neef, hij zit in de veevoerhandel, snapte ik het direct. Praat je met Nicky over racen, krijg je vragen. Praat je met hem over iets ander, krijg je een gesprek.’ Veel veranderde er overigens niet nadat Michael deze ontdekking deed. ‘Uiteindelijk hadden we ’m allemaal nodig, want we hadden in die tijd onze handen vol aan de Honda.’
Opnieuw beenbreuk voor Michael van der Mark
Hoewel de naam Hayden ook eind 2015, begin 2016 groot was, gold dat niet voor zijn recente prestaties. Desondanks bleef hij knokken alsof hij nog altijd streed om de MotoGP-titel met Valentino Rossi. Michael: ‘Ik vind het moeilijk om te zeggen wat ik van hem geleerd heb, maar dat hij ondanks alle lastige seizoenen zo gemotiveerd bleef, vond ik fantastisch om te zien. Tijdens de eerste wintertesten bij Ten Kate was er zelfs amper tijd om te lunchen omdat hij zoveel mogelijk wilde rijden en proberen. Dat vond ik echt knap en het deed mij me nogmaals realiseren dat als je iets wilt, je er voor moet gaan. Ook al komt het er op dat moment totaal niet uit. Het is niet altijd gemakkelijk, zowel in de wegrace als daarnaast, maar dat is niet erg.’
Machteloos
Dat de vriendschap tussen de twee pas later serieuze vormen krijgt, blijkt wel als Michaels overstap naar Yamaha ter sprake komt. ‘Ik heb het daar nooit met Nicky over gehad, ik denk dat hij het pas hoorde toen het officieel bekend werd.’ Toch blijft er wel contact en dat wordt steeds meer als Nadieh – de vriendin van Michael – en Jackie Marin – de vrouw van Hayden – bevriend raken en steeds meer samen gaan doen. De band tussen de vier wordt daardoor ook steeds sterker, maar dan komt er plotseling dramatisch nieuws. Hayden wordt tijdens een wielrentraining aangereden. Michael is die dag op het strand en vangt per toeval iets op over het ongeluk van Hayden. ‘Je voelt dan direct dat er iets niet goed zit, zonder dat ik precies wist hoe en wat. Ik heb daarom meteen Nick Sannen, een Belgische vriend van Hayden, geappt of ik iets kon doen. Ik wist dat hij op Le Mans zat en dat hij naar Italië wilde, naar Nicky. Maar ik wist ook wel dat ik eigenlijk niets kon doen. Daarom ben ik ook niet naar het ziekenhuis gegaan. Zijn familie was daar, dat was alles wat telde. Natuurlijk stuurde ik berichtjes dat ze het moesten laten weten als ik iets kon doen, maar wat zou ik kunnen doen?’
Maandagmiddag 22 mei 2017 om 17.09 uur komt vanuit het Maurizio Bufalini-ziekenhuis in Cesena het bericht waar iedereen al dagen bang voor is: Nicky Hayden is op slechts 35-jarige leeftijd overleden. Michael: ‘Natuurlijk wisten we dat het heel serieus was, maar je blijft altijd hopen op een wonder. Wat ik die avond en dagen daarna gedaan heb? Geen idee, dat weet ik echt niet meer. Dat is weg.’
Veel tijd om te verwerken krijgt Van der Mark niet, want al snel moet hij op Donington Park weer aan het werk, tijdens misschien wel het meest bizarre WorldSBK-weekeinde ooit. Er werd in Engeland wel geracet, maar alleen omdat het moest. ‘Ik heb dat weekeinde vooral heel veel gedacht aan onze ontmoeting op het vliegveld van Melbourne, na het openingsweekeinde op Phillip Island. Hij vertelde mij daar dat hij het echt niet naar zijn zin had op de Honda en dat was voor het eerst dat hij iets zo persoonlijks aan mij vertelde op racegebied. Hij vertrouwde mij daarin dus echt. Ik vond dat zo bijzonder. Het liet en laat mij niet los.’
Er moet meer zijn…
Een jaar later speelt Donington Park opnieuw een hoofdrol in het leven van Michael van der Mark, maar dan gelukkig veel positiever omdat hij er in vele opzichten een unieke dubbel pakt. Zijn eerste SBK-zeges, de eerste overwinningen voor een Nederlander in het WorldSBK en de eerste zeges voor Yamaha sinds de terugkeer in het Superbike. Twee overwinningen die niemand ziet aankomen, ook niemand binnen Yamaha en Michael al helemaal niet. ‘De week ervoor gingen we samen met Jacky en haar zus terug naar Italië om stil te staan bij de sterfdag van Nicky. Terug naar de plek van het ongeluk. Het waren zulke bijzondere en intense dagen samen, maar Nadieh en ik moesten helaas eerder weg vanwege Donington en daar win ik dan twee races. Terwijl ik dat weekeinde hartstikke ziek was en we in principe nog lang niet klaar waren om te winnen. Ik heb daar zo vaak aan zitten denken. Ik heb zo vaak mijzelf de vraag gesteld hoe dat kon. Ik had totaal geen energie en had in principe al blij moeten zijn dat ik de races kon uitrijden. En dan win je. Twee keer zelfs. Misschien is er dan toch meer dan wij weten…’
Terwijl Michael, zittend in zijn achtertuin, duidelijk geraakt is door het verhaal dat hij doet, licht het scherm op van zijn telefoon die hij voor het interview eerder netjes op stil heeft gezet. Een WhatsApp-berichtje, maar niet van zomaar iemand. ‘Dit is echt bizar. Dit is dus wat ik bedoel.’ Het blijkt een berichtje te zijn van Jacky, waarin ze laat weten te houden van Michael en Nadieh. ‘Bizar’, klinkt het nogmaals uit de mond van Michael, die duidelijk even tijd nodig heeft. ‘Door corona hebben we elkaar zo weinig gezien, dat is moeilijk. Natuurlijk hebben we op andere manieren wel contact, maar dat is toch anders. Het laatste berichtje van haar is van een tijdje geleden en dat ze precies nu we dit gesprek hebben, weer appt.’
Bijna vijf jaar na het overlijden van Hayden, denkt Michael duidelijk nog vaak aan Nicky. ‘Ik heb daar geen vaste tijden voor, maar meestal door de omstandigheden. Vaak bij van die kleine dingen zoals een auto met 69 in de kentekenplaat bijvoorbeeld. Dan gaan mijn gedachten automatisch terug naar Nicky. Man, wat mis ik hem…’
