Nagenoeg alles op deze aardbol heeft een houdbaarheidsdatum. Van de melk in je koelkast, de benzine in je tank tot je geliefde viervoeter en jezelf. Alles gaat na een tijdje naar z’n grootje. Ook alle veiligheidselementen voor je geliefde tweewieler komen met een sterfdatum. Maar welke dag omcirkelen we alvast met rood op de kalender?
Producttest: Toerlaarzen onder de 200 euro
Fotografie: Yamaha
Misschien eerst even een korte disclaimer vooraf: onderstaande data zijn slechts een indicatie en dansen vaak op het slappe koord tussen daadwerkelijke nood tot vervanging en het door marketing ingegeven, vroegtijdig overlijden van de materialen in kwestie. De waarheid ligt vaak ergens tussenin. Al staat er uiteraard geen prijs op je veiligheid, dus als je ook maar een beetje twijfelt over de resttijd van onderstaande producten, kan vervangen geen kwaad. Beter voorkomen dan genezen, nietwaar?
Helm
Houdbaarheid: 5 tot 8 jaar
Jazeker, jouw helm heeft een houdbaarheidsdatum en die is eigenlijk niet zo riant. Bepaal eerst welk type helm je hebt: er zit immers een verschil tussen polycarbonaatschalen en glasvezel/carbonschalen. Een buitenschaal van polycarbonaat is erg gevoelig voor UV-straling en wordt broos na langdurige blootstelling aan zonlicht (zowel rijdend als in het rek in je garage), glasvezel en carbon zijn iets meer resistent. De binnenschaal slijt even snel in beide gevallen: het dempend materiaal, EPS, verzwakt na verloop van tijd door inwerking van zweet, vet uit haar, UV-straling en andere zuren, die inwerken op het styropor/polystyreen. Bovendien vermindert de werking van de weekmakers in het product, wat na verloop van tijd het dempende effect wegneemt en het materiaal doet verbrokkelen.
Een derde element is de slijtage van de voering, waardoor een helm op termijn te los op je hoofd komt te zitten. Sommige helmmerken bieden vervangingssetjes voor die voering aan, waardoor hij nog een rondje meekan. Maak wel steeds de afweging of je helm niet te oud is om die kosten te verantwoorden.
Uiteraard hangt de degradatie van je helm af van hoe en hoe vaak je ’m gebruikt. Rij je dagelijks en redelijk veel kilometers, dan is vijf jaar de absolute bovengrens met een polycarbonaatschaal, een glasvezel- of carbonhelm kan tot acht jaar mee vanaf aankoop. Er vanuit gaande dat de dealer ’m vooraf droog, veilig en in de doos heeft bewaard.
Motorkleding
Houdbaarheid: 5 tot 20 jaar
Op het gebied van motorkleding valt er moeilijk één lijn te trekken met betrekking tot houdbaarheid – zonder crash hangt alles af van het primaire materiaal, de staat van de naden en de sluitingen. Die laatste zorgen ervoor dat jouw jas en broek zitten waar ze horen te zitten en bijgevolg beschermen op de gevoelige zones. Een verzorgde lederen combi van goede kwaliteit zou tot twintig jaar kunnen meegaan, textieljassen en kevlar-outfits vijf tot tien jaar. Cordura-outfits zijn dan weer een stuk sterker dan het gewone nylon dat voor textielpakken wordt gebruikt en gaan minstens tien jaar mee. Het verschil zit ’m daarbij in de slijtvastheid van het materiaal en de gebruikte lagen of coatings voor waterdichtheid.
Protectoren
Houdbaarheid: 2 tot 10 jaar
Het uitwendige materiaal van jouw motorpak is één ding, de protectoren aan de binnenzijde zijn een tweede element onderhevig aan slijtage, UV-straling, zweet en chemicaliën, en veelvuldig geplooi. EPS-protectoren slijten doorgaans vrij snel: doorgaans zijn ze na twee tot drie jaar aan vervanging toe, of na impact, waarbij het absorptievermogen sterk terugloopt. D3O geeft een levensverwachting van vier tot vijf jaar, SAS-TEC kan tot tien jaar mee, beide kunnen diverse impacten aan, al hangt alles af van de kracht van de impact.
Motorhandschoenen
Houdbaarheid: 2 jaar of 20.000 km
Motorhandschoenen zijn – samen met de helm – het onderdeel van de uitrusting dat het snelst aan vervanging toe is. Niet verwonderlijk, aangezien die twee handprotectoren voortdurend geplooid worden en er constante wrijving is met handvatten en hendels. Door de band genomen gaan handschoenen ongeveer 20.000 kilometer of ongeveer twee jaar mee, wat het eerst komt. Doorgesleten oppervlakken, loskomende naden of verduurd leer zijn indicatoren om je handschoenen te vervangen.
Banden
Houdbaarheid: 5 tot 10 jaar
Voor nieuwe banden wordt doorgaans een houdbaarheid van vijf jaar gehanteerd, al hoort daar een flinke ‘maar’ bij. De DOT-code op de wang van je band (productieweek + productiejaar) geeft aan wanneer de band van de – eh – band is gerold, maar hij kan nog jaren als ‘nieuw’ worden gecatalogiseerd, mits correct opslagen (droog, koel, donker, geen contact met chemicaliën, staand). Volgens de norm bewaarde banden zijn volgens de BRV (Bundesverband Reifenhandel und Vulkaniseur-Handwerk e.V.) tot drie jaar na productie ‘fabrieksnieuw’ en tot vijf jaar na productie ‘nieuw’. De uiteindelijke houdbaarheid van banden wordt door vele factoren beïnvloed: weer, opslag, gebruik, belasting, snelheid, bandenspanning, onderhoud, rijstijl… Een portie gezond verstand kan geen kwaad bij twijfel: banden zijn je enige punt van contact met de weg, dus bij barstjes, scheurtjes, vergevorderde slijtage of lang geleden DOT-codes kan je maar beter een nieuw setje laten monteren. Veiligheid boven alles, nietwaar?
Goed, deze aandacht voor beperkte bruikbaarheid. Duurzaam en hergebruiken blijven sleutelbegrippen. Neem een helm: van alles is er in verwerkt. Vind ik (hier) dan eindelijk een antwoord op een oude vraag? Want ik doe mijn oude helm toch niet gewoon bij het “restafval”?!