We komen Gertjan van Geest tegen tijdens de door de VMC georganiseerde Koperteuten Rally, een evenement speciaal voor oldtimer motoren. De strak in de lak glanzende, grijze Harley-Davidson JD kop- zijklepper trekt meteen de aandacht. De uitnodiging om eens bij hem langs te gaan voor een kop koffie en uitleg over zijn motor, slaan we niet af en een paar weken later zijn we bij Gertjan en zijn Harley op bezoek.
Gertjan blijkt deze oude Harley helemaal van de grond af opgebouwd te hebben. Van motorblok en versnellingsbak reviseren tot en met het spuitwerk en de biezen trekken. Het was voor hem een project met verschillende doelen: zelf plaat- en laswerk kunnen doen, leren spuiten en biezen trekken en uiteindelijk mee te kunnen rijden met tourritten voor oude motoren.
Brand
De beloofde koffie staat op tafel en Gertjan begint te vertellen: “Ja, achter deze motor zit wel een verhaal. Het is een Harley-Davidson uit 1917 met een magneet-ontsteking. Vroeger had je bij aankoop de optie om carbidverlichting te nemen en ook een bagagedrager kon je tegen meerprijs bijbestellen. Bij deze motorfiets heb ik er bewust voor gekozen om beide weg te laten voor een nog meer klassieke uitstraling.” Vandaar weinig chroom en bling, maar vooral gepolijst nikkelwerk. Gertjan had hiervoor een Harley-Davidson uit 1923, die hij ook helemaal opgeknapt had en waar hij meerdere bijzondere oldtimer-ritten mee gereden heeft. “Na een aantal ritten heb ik hem verkocht en is de motor in het Top Mountain Motorycle Museum in Oostenrijk terechtgekomen, waarbij hij bij de grote brand in januari 2021 helaas verloren is gegaan.”
Marathonmotor Yamaha TDM850: een blijver ondanks olieconsumptie
Gevulde koeken
De keuze om voor een motorfiets uit 1917 te gaan, heeft te maken met de lang gekoesterde wens van Gertjan om eens aan de ‘Horsepower Run’ mee te doen. Daar rijden volgens het reglement alleen motorfietsen in mee, die van voor 1920 zijn. “Omdat ik al bekend was met Harley-Davidson en dan vooral met de oude modellen, ben ik na de aankoop gelijk met de restauratie begonnen. Verschil was wel dat mijn vorige motorfiets een elektronische ontsteking had en deze een magneetontsteking. Deze Harley uit 1917 bleek zelfs in een betere conditie te verkeren, zo bleek nadat ik het motorblok had opengemaakt. Verder had ik het geluk dat de cilinders niet gescheurd waren en de koelribben allemaal nog op de cilinders zaten. Het feit dat van het aluminium motorblok de motorsteun was afgescheurd, vormde nog wel een uitdaging. Gelukkig heb ik dat op kunnen lossen met hulp van iemand die vakkundig kan lassen. De man vond het prachtig om te doen en met een blije glimlach en tien gevulde koeken was ik weer geholpen. De rest van de onderdelen, zoals de kleppen, zuigerveren en lagers waren in Amerika te verkrijgen.” Gertjan weet uit ervaring dat het steeds moeilijker wordt om aan onderdelen te komen, dus moet er ook zelf veel gemaakt worden. “Zoals de bus van de kickstarteras, daar heb ik een nieuwe voor gedraaid.” Wijzend naar de wielen; “De naven heb ik aangepast, ik gebruik nu moderne SKS lagers, die zijn een stuk betrouwbaarder.”
Biezen trekken
Ook de voorvork had de nodige aandacht nodig, vooral het bovenste deel was slecht. Gertjan restaureerde de vork, waarbij de veren werden vervangen door zwaardere. Waar hij vooral veel plezier aan had, was het strak maken van het plaatwerk, het dicht lassen van gaatjes en het inzetten van nieuwe stukken. “Nieuw staalplaat in oud plaatwerk lassen bleek best lastig, omdat het oude staal helemaal bros was geworden”, verklaart hij. Tenslotte de tank; “Ik heb de tank voorzichtig open gemaakt, zodat ik deze van binnenuit kon uitdeuken en er een nieuw schot in kon plaatsen.” Daarna stralen en coaten en weer dicht solderen. Al het spuitwerk deed Gertjan zelf, zowel het voorbewerken, de grondlak, de kleur en de blanke lak. “Wat ik nog wel helemaal van het begin af moest leren, was het trekken van biezen. Volgens mijn vriendin heeft dat toch nog wel wat frustratie gegeven. Ik had namelijk eerst contact met een professional uit de omgeving Doetinchem en was daar ook naartoe gereden, wat nogal een onderneming is op zo’n motor als deze. Ik legde hem uit wat ik wilde, maar hij riep gelijk dat hij precies wist hoe dat moest. Hij zette er, in mijn ogen, veel te brede biezen op waardoor het subtiele effect teniet werd gedaan.” Enigszins teleurgesteld reed Gertjan naar huis en lag die nacht urenlang wakker, peinzend over de biezen. “Midden in de nacht stond ik op en veegde achter elkaar al die nieuwe biezen er af. De volgende dag ging ik oefenen, want ik wilde het zelf doen.” Een oude emmer werd grijs gespoten, YouTube geraadpleegd en Gertjan bleef oefenen tot hij de kunst onder de knie had en zelf de JD van biezen kon voorzien. De smalle dus, die erop horen. “Het is relatief makkelijk om een motor 80% netjes op te bouwen, maar om ‘m 100% te maken, heb je heel veel tijd en geduld nodig. Details als de boutjes en moertjes en zoveel kleine onderdelen… Om dat echt goed te doen, komt er veel bij kijken!”
Kippenvel
Nadat Gertjan het blok opnieuw had opgebouwd en de versnellingsbak gereviseerd, kon met de wederopbouw begonnen worden. Hij liet de wielen opnieuw spaken en toen die eenmaal gemonteerd waren, kwam de grote dag om de motorfiets te starten. Met een paar trappen kwam de ruim honderd jaar oude Harley tot leven met rake klappen uit de uitlaat. “Na een aantal dagen afstellen, had ik hem mooi lopend. Ik heb mezelf meteen ingeschreven voor de ‘Horsepower Run’, die ik ook nog eens helemaal uitgereden heb. Ik kijk met plezier uit naar de volgende mooie ritten!” Terwijl de zon langzaam ondergaat, maken we foto’s in het mooie Brielle. Gertjan, in stijl gekleed, tovert een oud krantenknipsel uit zijn leren jas tevoorschijn. Met een brede glimlach zegt hij; “Kijk, toen ik elf was, had ik de smaak van het customizen al te pakken, ik haalde er zelfs de krant mee!” Hij trapt met een ferme kick het duizend cc blok aan en behendig rijdt hij weg.
Het decor van het oude stadje Brielle met de prachtige Harley-Davidson, die in de zonsondergang rustig ploffend weg rijdt… Wauw, zo mooi! Het kippenvel staat op mijn armen. Prachtig!
Tekst & fotografie: Onno “Berserk” Wieringa
