De Hildebrand & Wolfmüller uit 1894 is niet de oudste motorfiets die bestaat. In de jaren 60, dan spreken we over de 19e eeuw, bestonden er ook al stoommotorfietsen. Of de Einspur met benzinemotor van Gottlieb Daimler uit 1885. De Hildebrand was echter de eerste gemotoriseerde tweewieler die in serieproductie ging. Het verkochte exemplaar, framenummer 619, motornummer 69, is vermoedelijk het oudste nog bestaande productiemodel.
2,5 paarden, jawel
Motorisch bestaat de Hildebrand & Wolfmüller uit een watergekoelde, viertakt paralleltwin van 1.488cc. Dat klinkt tegenwoordig als een groot motorblok, maar hij leverde slechts 2,5 pk bij 240 tpm. De cilinders hangen aan het frame en lopen horizontaal. De lange drijfstangen zijn verbonden met een ‘krukas’ die aan het massieve achterwiel is bevestigd. Omdat de broers Heinrich en Wilhelm Hildebrand stoomingenieurs waren, is de overeenkomst met de werking van een stoommachine geen toeval. De brandstof wordt vanuit de tank naar een carburateur geleid, via atmosferische inlaatkleppen naar de cilinders, waar het wordt ontstoken door een platina hete buis, ontwikkeld door Daimler.
Harley-Davidson Strap Tank uit 1908 op veiling verkocht voor 785.000 euro
Top van 50 km/u
Grote rubberen Dunlop-banden, de eerste luchtbanden op een motorfiets, helpen de cilinders tijdens de retourslag en het massieve achterwiel fungeert als vliegwiel. Het vierkant ogende achterspatbord doet dienst als koelwaterreservoir en een van de framebuizen van de motorfiets als olietank. Het resultaat? Een topsnelheid van bijna 50 km/u, wat ongelooflijk was in die tijd. het remsysteem bestaat uit een houten blok die over de voorband wrijft. De gashendel, een duimschroef op het stuur, werd automatisch gesloten. Het starten van de machine vergde een gezamenlijke inspanning, want de motor moest worden geduwd tot hij aansloeg, waarna de rijder erop sprong en tegelijkertijd probeerde het toerental te regelen.
Frame van een fiets
Het frame was oorspronkelijk afkomstig van een fiets, maar bleek onvoldoende stevig voor het gewicht en de kracht van de motor. Het werd daarom versterkt tot een nieuwer ontwerp, losjes gebaseerd op de stoommachine van Hildebrand. Het uiteindelijke ontwerp kreeg de naam “Motorrad” en de motorfiets werd gepatenteerd in januari 1894. Over het exacte aantal geproduceerde modellen bestaat onenigheid, maar men vermoedt dat het tussen de 800 en 2.000 stuks waren.
