Een beetje high-end-motorfiets heeft tegenwoordig een quickshifter. Daarmee kun je tienden van een seconde winnen. De vraag is waarom? We kijken er eens nader na.
Een verbrandingsmotor heeft zo zijn problemen. Hij heeft een minimum toerental nodig om zichzelf aan de praat te houden, hij kan pas vanaf een bepaald toerental echt trekkracht leveren en bij een bepaald toerental zakt het vermogen weer in. Zou je een motorblok rechtstreeks met het achterwiel verbinden, dan zou het wiel zo snel draaien dat je in theorie wel duizend kilometer per uur zou kunnen rijden. Reken even uit: een 17-inch-wiel heeft een omtrek van net iets minder dan twee meter, dus bij 10.000 toeren is dat twintig kilometer per minuut, oftewel 1200 kilometer per uur…
Keuzes
Je hebt dus sowieso een tandwieloverbrenging nodig die het toerental omlaag brengt. Het kiezen van een overbrenging is een dilemma. Kies je een overbrenging waarbij de motor zijn optimale topsnelheid heeft, dan draait de motor bij het wegrijden te weinig toeren en kom je niet van de plek. Kies je een overbrenging waarbij je goed van de plek komt, dan komt de motor buiten zijn toerenbereik voordat je de topsnelheid hebt bereikt. Je hebt dus meerdere overbrengingen nodig. Als het niet te hard hoeft, heb je aan die twee genoeg. Een Puch MV50S Skytrack (1971) heeft er bijvoorbeeld maar twee. Die loopt ook maar 45 km/u. Is het snelheidsbereik groter, dan heb je meerdere tandwieloverbrengingen nodig om het gat tussen de eerste en de hoogste versnelling te overbruggen. Bovendien wil je graag heel snel accelereren. Dan wil je dat de motor in de toerenregionen draait waarbij hij zijn maximumvermogen levert. Hoe meer versnellingen, hoe beter dat gaat.
Schakelen
De bedoeling van een versnellingsbak is dat je steeds een andere versnelling of ‘overbrenging’ kunt kiezen. Er zitten meestal vijf tot zes tandwielsets in een versnellingsbak, met elk een tandwiel op de ingaande as en een tandwiel op de uitgaande as. Nu lijkt het logisch dat de tandwielen van de verschillende versnellingen elkaar niet raken als ze niet worden gebruikt, maar dat je ze in elkaar schuift als je een versnelling inschakelt. Dat kan echter niet. Doordat de tanden van de tandwielen heel precies in elkaar passen, zou je ze, als ze met verschillende snelheid draaien, heel moeilijk in elkaar krijgen.
MOTO73 14/2019
Wil je meer weten over schakelen? En over hoe quickshifters werken? Tot hoeveel milliseconden kan een quickshifter je schakeltijd beperken? Je leest het in MOTO73 14/2019. De editie is tot en met woensdag 17 juli verkrijgbaar in de winkel.
Foto: Fabrikanten
Tekst: Peter Aansorgh
