Onze vrijheid in het verkeer komt steeds meer aan banden te liggen. Niet alleen wil de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid het aantal snelheidscontroles verdubbelen, vele instanties en bedrijven willen ook nog eens inzicht in ons rijgedrag. Denk aan verzekeraars (‘Maar meneer, u reed daar wel 135!), dealers (Maar meneer, u hebt meermaals in de toerenbegrenzer gehakt) en natuurlijk de overheid om gemakkelijk boetes uit te kunnen delen.
Het draait er steeds meer op uit dat we constant gemonitord worden. Langs vele snelwegen en knooppunten hangen al camera’s en ook navigatiesystemen hebben een uitgaande communicatiepoort. Nieuw in dit Big Brother-verhaal is het Nederlandse ULU: een soort USB-stick voor in een voertuig waarmee allerlei informatie wordt verzameld. En dan gaat het niet alleen om rijsnelheiden, maar ook om acceleratie, rijgedrag en de mate waarin je je motor warmrijdt.
ULU wil geld gaan verdienen door via verzekeraars en dealers het kastje in je voertuig te laten plaatsen. Dit kan een positief effect op je verzekerings- of onderhoudspremie hebben. Rij je zuinig en voorzichtig dan komt dat je premie ten goede. Accelereer je hard en worden er de nodige G-krachen gemeten, dan schiet je premie omhoog.
Volgende week gaat het systeem in premiere en via enkele verzekeringsmaatschappijen kun je er als consument voor kiezen om het kastje in je voertuig te laten plaatsen. Het is voorlopig nog niet het idee om ULU verplicht te stellen, maar verkeersgebruikers die er van overtuigd zijn dat ze veilig rijden mogen er zelf voor kiezen om dit aan de verzekeringmaatschappij aan te tonen.
Positief beschouwd kun je stellen dat er voor de vlotte motorrijders niets aan de hand is. Immers; ULU is niet verplicht. Toch ga je dan voorbij aan de nieuwe norm die wordt gecreëerd. Nu lijkt het nog een kwestie van vrije keuze, over vijf jaar hangt automatisch het label van ‘wegpiraat’ aan je verzekeringsdossier als je niet vrijwillig instemt tot monitoring van je rijgedrag.
Voor diegenen die al een broertje dood hebben aan alle snelheidscontroles en de mate waarin de hedendaagse betutteling aan ons gevoel van vrijheid knabbelt, is dit een zoveelste stap in de verkeerde richting. Je eigen oordeel, je eigen inzicht en je eigen verantwoordelijkheid telt steeds minder mee. Je moet mee in de meute, mee met de opgelegde norm en mee met de maatschappelijke opvatting van wat veilig is en wat niet. Helaas is mijn opvatting van wat veilig en verantwoord is heel anders dan die van m’n verzekeringsagent, die van m’n Tante Truus en die van m’n werkgever. Toch lijkt het er steeds meer op dat de grote partijen ons geheel in de greep krijgen. En dat is zeker voor de vlotte motorrijder louter negatief nieuws.
