Natuurkundige Joop van Berkum kreeg een boete op een weg waar vaker gecontroleerd werd, terwijl hij er van overtuigd was niet te hard gereden te hebben. Een boete van 94 euro, die vecht je wel aan. Zeker als je dat uit professioneel oogpunt nog kunt beredeneren ook.
Van Berkum vroeg de foto op en kreeg zo de informatie die hij als wetenschapper nodig had om zijn exacte snelheid uit te rekenen. Feitelijk is de meting van een flitser zo simpel als in- en uitklokken; wanneer je lus-1 passeert klok je in en wanneer je de tweede lus over rijdt, klok je uit. De afstand tussen beide lussen bleek tweeënhalve meter en Van Berkum deed daar een vlotte 0,261 seconden over volgens de boete-informatie. Voor de vlugge hoofdrekenaars, dient er nu al achter de oren gekrabd te worden. Voor de rest – zoals ook wij – ontkom je er niet aan pen en papier erbij te pakken. Reken even met ons mee.
Van Berkum legde 2,5 meter af in 0,261 seconden, wat omgerekend neerkomt op 9,5785 meter per seconde. Zoals op school vermenigvuldig je dit met 3,6 om aan de snelheid in kilometers per uur te komen. Zelfs de minder handige rekenaars onder ons zullen nu ook wakker worden. Dat levert namelijk een snelheid op van 34,48 kilometer per uur op, en niet de 64 kilometer per uur – waar 50 kilometer per uur toegestaan is – waarvoor hij beboet werd.
Gek genoeg liet een lagere rechter de zaak na het onder ogen krijgen van Van Berkums berekening verdagen. Een tweede rechter kwam er ook niet uit, en een derde leek er klaar mee en liet de berekening in zijn geheel links liggen en ging simpelweg uit van wat de flitsapparatuur zei; 14 kilometer per uur te hard. Punt, en geen discussie over mogelijk. Terwijl dus verderop in de beschikbaar gestelde informatie staat dat hij omgerekend een dikke 15 kilometer per uur ónder de toegestane snelheid zat.
Waar gaat het fout?
De natuurkundige gaat nu in hoger beroep, maar het Hof heeft er naar het schijnt alle vertrouwen in het eerdere vonnis over te kunnen nemen. Maar waar zit de kink in de kabel nou? Van Berkums berekening klopt, maar die berekening is op basis van informatie van de twee foto’s gemaakt ten tijde van het passeren van de twee lussen, met de tijd ertussen als basis voor hun berekening. Dat een stukje wiskunde van Middelbare School-niveau op een andere, veel lagere snelheid uitkomt, lijken ze niet te zien. Dus ergens gaat het mis.
Op zich ook wel logisch, want als Van Berkum zijn gelijk krijgt, legt dat een fikse bom onder het flitssysteem van Nederland. Dan moet alles over, moet alles nagekeken worden en kost dat de staat waarschijnlijk bakken met geld. Reken het zelf nog eens na. Als het CJIB beboet op basis van dezelfde getallen, dan zal Van Berkum – als het recht zegeviert – in het gelijk gesteld worden. Als het Hof bepaalt dat de natuurkundige geen gelijk heeft, dan klopt er alsnog iets niet in het systeem.
Hoe dan ook, ingenieur Van Berkum heeft het Nederlandse flitssysteem op de korrel. En dat kan wel eens grote gevolgen hebben. Wordt vervolgd!
Foto: ANP