Triotest BMW F 900 XR vs. Ducati Multistrada 950S vs. Yamaha Tracer 9GT

Multitaskers naast elkaar. Yamaha heeft de uiterst succesvolle Tracer 9GT volledig nieuw opgebouwd. Het beste paard van de Beierse stal, de F 900 XR, kijkt al uit naar een krachtmeting. De Ducati Multistrada 950S start een Italiaans charmeoffensief, hoewel ondertussen duidelijk is dat hij wordt opgevolgd door de totaal nieuwe V2. Welke motor komt het beste uit de bus?

Wie kent de mop van de drie Belgen, die samen een gloeilamp willen verwisselen? Iedereen, toch? Zo zag het er ongeveer uit, toen drie gerenommeerde techniek-iconen probeerden uit te vinden hoe je het voorste zadel van de Yamaha Tracer 9GT moet ontgrendelen. Testchef Wulf rolt nerveus met zijn ogen, meet-nerd Jan neust op zijn smartphone door het instructieboekje van de Yamaha, maar zonder een nuttig resultaat. Pas minuten later vindt werkplaatschef Stephan – met de kleinste handen van allemaal – het pietepeuterige hendeltje, dat ergens onder het zadel op een plek is gestopt waar je het niet kunt zien. De tijden dat betaalbare reismotorfietsen zich kenmerkten door overzichtelijke techniek, die liggen inmiddels duidelijk ver achter ons. En dat is waarschijnlijk zelfs goed nieuws. De klasse is volwassen geworden. De ingenieurs mogen zich uitleven en complexe oplossingen realiseren. Dat maakt de machines wellicht niet eenvoudiger, maar wel beter.

Prijspolitiek

Een blik op de verkoopaantallen van de laatste jaren leert dat de BMW F 900 XR in 2020 de bestverkochte motor van de drie was met 1.337 exemplaren. De voorsprong is echter maar minimaal. De Tracer 9 – natuurlijk nog het vorige euro 4-model – volgt met 1.307 stuks. En de Ducati? Die vliegt in het klassement compleet onder de radar met 700 nieuw verkochte motoren.

De modelpolitiek van Yamaha is bekend. De nogal futuristisch uitgeruste basisuitvoering van de Tracer 9 kost € 12.799,-. Onze testmotor, de luxueuze Tracer 9GT is € 2.500,- duurder. Voor dat geld krijg je wel diverse extra’s: semi-actieve vering, zijkoffers, een quickshifter, bochtverlichting en verwarmde handvatten. Daarnaast heeft deze Yamaha natuurlijk een exclusief kleurenconcept, zodat de luxeversie ook optisch boven de grijze massa uitsteekt.

Triotest: Ducati Monster, KTM Duke 890 & Yamaha MT-09

Ook Ducati biedt twee varianten van de Multistrada: de basisversie voor € 16.490,- en de Multistrada 950 S voor € 19.190,-. De S-uitvoering heeft semi-actieve vering, een quickshifter, extra assistentiesystemen, een LED-koplamp en een kleuren TFT-scherm. Koffers gaan bij Ducati tegen meerprijs mee en dan nog een paar extra’s en onze testmotor kost € 20.254,-.

BMW doet wat het al jaren doet: je configureert je motor bij aanschaf via de optielijst, waardoor de prijs bijna altijd hoger is dan de basisprijs. Bestel je geen enkele optie, dan kost de motor € 13.450,-. Nu blijkt dat de optielijst voor deze motorfiets naar BMW-begrippen uitermate kort is. Bij onze testmotor is (bijna) alles aangekruist, waarmee de prijs € 17.214,- bedraagt. Dat heeft zeldzaamheidswaarde: de BMW is daarmee namelijk de goedkoopste motor in deze test!

Gewichtig

De eerste indruk van de Multistrada: hij voelt groots en is nauwelijks kleiner dan zijn voormalige grote zus die 1290 in de naam droeg. De weegschaal blijft met volle tank op 249 kilo staan, dus ook dat is een waarde voor een big-bike. Een ruim polsterlandschap ontvangt rijder en passagier, de 20-litertank steekt ver omhoog. Daarbij heeft ze de grootste zithoogte van de drie motoren; de Multistrada is niet geschikt voor kleine mensen.

Ook Yamaha stelt een groot vat benzine (18 liter) ter beschikking en biedt riant zitcomfort voor lange trips. Vanuit sommige hoeken ziet de Tracer er net zo imposant uit als de Multistrada, maar de weegschaal vertelt een ander verhaal; met 219 kilo is de Yamaha met afstand de lichtste machine van de drie. Hoe komt dat? De nieuwe Tracer 9 is nog altijd een afstammeling van de pezige naked bike, de MT-09. Die heeft zojuist een behoorlijke afslankkuur gekregen met een vederlicht frame, lichte velgen en nog veel meer. Met dit in het achterhoofd vind je al gauw een ander perspectief, waarin het omvangrijke toer-kuipwerk van de Tracer op een sportief en slank onderstel troont. Dat geeft dan – afhankelijk van je esthetische voorkeuren – optisch geen fantastische combinatie.

De BMW-ontwerpers hebben het heel anders aangepakt. Door de kleine 15,5-litertank en het smalste zadel van de drie ziet de F 900 XR er slank en sierlijk uit, hoewel ze in werkelijkheid tien kilo zwaarder is dan de Tracer. Daar zie je al aan dat BMW de balans tussen toermotor en funbike anders invult dan de collega’s uit Japan en Italië.

Triotest BMW F 900 R vs. Ducati Monster + vs. KTM 890 Duke

Winnen als een baas!

Qua aandrijftechniek konden de drie kandidaten niet meer verschillen. Ducati zet een Testastretta-desmo in, die zijn wortels heeft in de racerij. In elk geval weert de V2 zich dapper en kan – mede dankzij de korte eindoverbrenging – redelijk bijblijven qua prestaties. Weliswaar vraagt de Ducati bij een sportieve rit over de buitenwegen om een zeer actieve schakelvoet, om de overmatige massa met een sportief vermogen voort te bewegen.

De BMW-twin – ontwikkeld in Duitsland, maar in China gefabriceerd – heeft een duidelijk modernere constructie en een gemakkelijkere koppel- en vermogenskromme. Daardoor is de XR in staat tot een behoorlijke acceleratie, ondanks het feit dat het topvermogen het laagste van de drie is. Ook de waarden van de inhaalmetingen verdienen respect, zeker omdat de twin toch de langste overbrengingen heeft. Dat is vooral bijzonder prettig op lange snelwegetappes, op de buitenwegen merk je wel dat je behoorlijk veel moet terugschakelen.

Yamaha kiest voor de kracht van drie verbrandingskamers en wint deze wedkamp daarmee op indrukwekkende wijze. Hij wint op het gebied van topvermogen, koppel, acceleratie en inhaalmetingen en heeft daarnaast ook nog het laagste brandstofverbruik van de drie testmotoren. Winnen als een baas!

Elektronica

Op het gebied van veiligheidselektronica spelen alle testmotoren in de eredivisie. Hellingshoekafhankelijke ABS en traction control mag je in deze klasse natuurlijk sowieso verwachten, net als anti-overslagbescherming tijdens het remmen en wheelie control voor al te onstuimige stoplichthelden. Is de luxe uit de topklasse daarmee naar de middenklasse doorgesijpeld?

De verklaring daarvoor is de supersnelle ontwikkeling van de micro-elektronica. De ooit moeilijk te verkrijgen hellingshoeksensoren (IMU) zijn tegenwoordig massa-artikelen. En als de hardware voor ABS en traction control al aanwezig is, is het geen algebra meer om de regeltechniek van een extra sensor te voorzien.

De semi-actieve ondersteltechniek van Yamaha en Ducati werkt zowel op de voorvork als de achterschokdemper, bij BMW stuurt het systeem alleen de monoschokdemper aan. Het veerkarakter van voorkeur, iets tussen sportieve plank en deinende boot in, kun je gemakkelijk via de knoppen aan het stuur kiezen. Als de passagier onderweg op- of afstapt, kun je de veervoorspanning op de BMW en de Ducati met een kleine tiptoetsprocedure eenvoudig aanpassen. De Yamaha-piloot kan daarentegen alleen de dempingsklepjes via de semi-actieve elektronica variëren, de veervoorspanning van de achterschokdemper moet hij op grootmoeders wijze met een handversteller aanpassen.

Reissofa

Op de buitenwegen werkt de Ducati verder aan haar imago van comfortabele reissofa. De bochten lang maken, vroeg van het gas en met een zuivere lijn om de bocht zwieren. Dat is zowel ontspannend als elegant en past goed bij lange dagetappes en korte wellness-trips, wanneer je de drang naar sportieve inhaalacties kunt weerstaan. Met het gas vol open lijkt de motor snel aan zijn grenzen te zitten, hoewel het rijwielgedeelte dan nog best zin heeft er een tandje bovenop te doen. Toch moet de rijder alert zijn op deze hoogpoot, snelle bochtenwisselingen zijn op deze motor best een uitdaging.

De BMW weet zijn 229 kg daarentegen onopvallend te verbergen. De zithouding is ook wat minder enduro-achtig dan bij zijn concurrenten, hij geeft ook iets meer feedback over het wegcontact van het voorwiel. Met de smalle tank en de ruime, smalle zetel neigt de XR wat meer in de richting van de klassieke Roadster-concepten. Door de brede powerband kan de motor de beperkte vermogensreserves goed compenseren. Wanneer je samen met de Tracer en de Multistrada op pad bent, heb je op de F900XR zelden het gevoel dat je onder-gemotoriseerd bent.

Wanneer de Tracer-rijder het onderste uit de kan haalt, blijkt toch weer dat de basiswaarden van gewicht en vermogen zich uiteindelijk altijd laten gelden. Gemakkelijk insturen, het gas er – met vertrouwen in de traction control – vroeg opzetten en met minimale input op het stuur de lijn controleren. Daarbij levert de driecilinder het hoogste toerental. Die driepitter werd natuurlijk oorspronkelijk voor de duidelijk sportiever gepositioneerde MT-09 ontwikkeld, wat bij een snelle rit alleen maar een voordeel kan zijn.

Eenvoudige keuze

Wie moet welke motorfiets kiezen? De Yamaha maakt de keuze eenvoudig. Er is niets dat hij niet kan. Lange reizen, ook met passagier, liggen hem net zo goed als snelle solo-uitspattingen in het Zwarte Wout met vrienden. De Ducati richt zich duidelijk meer op comfort en reizen, een zekere zwaarlijvigheid en een grote sereniteit bij het meenemen van een passagier passen daar goed bij. Hard rijden gaat ook, maar dat kost moeite.

En de BMW? Heel onopvallend verzamelt hij wel flink punten – zelfs in de eindklassering. Het crossover-concept is bij de BMW toch wat minder in de richting van een reisenduro ontwikkeld dan bij zijn concurrenten. Voor dagelijks gebruik, stadsritten en weekendtochten hoeft dat geen nadeel te zijn.