Test 2023 KTM 1290 Super Duke R EVO: ontembaar

Test 2023 KTM 1290 Super Duke R EVO. Zie hem daar staan, zo vredig en braaf aan het water. Alsof hij het liefste jongetje van de klas is. Maar vergis je niet. De KTM 1290 Super Duke R EVO is een bruut, brutaal en agressief ventje. Geen kater om zonder handschoenen aan te pakken. Toch trekken we onze stevigste leren motorhandschoenen aan en proberen het beest te temmen. Maar dat was geen gemakkelijke opdracht…

Fotografie: Bert Claes

De KTM 1290 Super Duke heeft al sinds zijn ontstaan als bijnaam ‘The Beast’ en die naam is niet verkeerd gekozen. De dikke 1301cc-V-twin en het sportieve rijwielgedeelte vormen een combinatie die niet voor iedereen is weggelegd. Rijervaring is sowieso vereist, maar het brutale karakter moet je ook liggen. Met de laatste nieuwe evolutie van de Super Duke probeert KTM met veel elektronica en allerlei mogelijke instellingen om het beest zo toegankelijk mogelijk te maken. De EVO is de laatste toevoeging aan de range. Dat is geen, zoals zijn naam doet vermoeden, evolutie van de Super Duke R, maar wel eentje met elektronische vering en een kleine tweak. Het moet de KTM dus nog toegankelijker maken en vooral ook beter geschikt voor gebruik op elk soort weg, openbaar of circuit. Door de koude temperaturen blijven we van het circuit af, maar gaan we wel het meest circuitachtige asfalt opzoeken: in de Duitse Eifel. Een grote favoriet onder motorrijders en dat is compleet terecht. Het asfalt is er meestal van uitstekende kwaliteit, je hebt er behoorlijk wat hoogteverschil, het bochtenwerk is uitdagend en als het wat meezit, is er niet te veel verkeer.

1 van 10

Van Comfort tot Track

Over de autosnelweg richting Duitsland is al niet meteen het sterkste punt van de Super Duke. Het gebrek aan windbescherming en de comfortabele rechtopzitpositie zorgen voor veel druk op borst en helm. Logisch, want het is een naked bike. Zit je liever wat meer beschermd en hou je van de Super Duke, kijk dan eens naar de GT-versie. Wij houden – bijna letterlijk – nog even vol op de naked bike tot we van de autosnelweg af zijn. Na wat saaie verbindingswegen komen we aan bij de bochtige stukken en kan de pret eindelijk beginnen. We reden de hele weg in de zachtste Comfort-stand en houden dat nog eventjes aan. Het is dan wel best een comfortabele veer-ervaring, maar verwacht geen Super Adventure-soepelheid. Door het racy karakter van de Super Duke kun je ook in de Comfort-veerafstelling al in een stevig tempo de bocht in. Doordat het asfalt hier zo gladgestreken is en er dus geen oneffenheden in de bocht liggen, heb je ook geen last van een hobbelende motor midden in de bocht.

Komen we dan wel eens door een wat slechter geasfalteerde bocht, dan merken we dat de KTM licht op en neer beweegt. Storend is het zeker niet, maar het kan wel geëlimineerd worden door de vering een tand harder te zetten. Dus dat doen we ook, en we kiezen de stand ‘Street’. Exact wat je verwacht, gebeurt ook. De vering wordt harder, geschikter voor sportief straatgebruik en bochten gaan nog gemakkelijker.

Test 2023 KTM 890 Adventure: Raggen in de mist

Kan er nog een (s)tand bij? Jazeker. Volgende in de rij is de Sport-stand. Ondertussen is de vering plankhard, maar duikt ze nog steeds in bij aanremmen en veert ze nog genoeg uit om te spelen met het voorwiel van de grond. Dat gebeurt een stuk minder in de nog extremere Track-stand. Wij vinden dat – enkel op dit soort wegen – de beste instelling als je echt hard door een bocht wilt. Je voelt bijna iedere oneffenheid en krijgt enorm veel feedback van de weg. En dat wil je ook. Daarbij voelt het alsof je op een racemachine zit. Werkelijk subliem, maar wel hopeloos te hard voor wegen in een mindere staat.

Auto-veerinstelling

Dus zitten we met een probleem. Want je hebt niet overal dezelfde soort kwaliteit asfalt, tenzij je op een circuit rijdt. De ene bocht ligt er al wat beter bij dan de andere, laat staan dat je in een dorpje over kasseien rijdt. Gelukkig hebben de knappe koppen bij WP Suspension daar ook over nagedacht en ontwikkelden ze niet alleen een Advanced-stand, waarbij je alle parameters (demping, voorspanning, anti-duik) van de voor- en achtervering apart kunt instellen, maar ook een Auto-instelling. Daarin past de vering zich automatisch aan, afhankelijk van de ondergrond, maar ook van de gas- en reminput. Als de computer merkt dat je stevig aan het gas hangt en agressief remt, wordt de vering wat stugger afgesteld dan wanneer je rustig bij lage toeren en in een lage snelheid door een dorpje rijdt. Een geniaal systeem dat ook erg goed werkt. Het doet inderdaad wat het belooft, maar toch denk je continu: kon de vering hier niet nog wat zachter zijn, of in de volgende bocht net wat harder? Je weet niet hoe de instellingen precies gekozen worden door de ECU. Daarbij reageert de 2023 KTM 1290 Super Duke R EVO op ieder soort weg anders, dan wanneer je een vaste veerinstelling hebt en weet wat je kunt verwachten. Je komt dus steeds voor een verrassing te staan, maar het systeem werkt in ieder geval goed.

Als laatste punt over de semi-elektronische WP Apex-vering is ook de instelbaarheid heel voor de hand liggend. De bediening is gemakkelijk en duidelijk, waarbij je ook de snelkoppelingstoetsen op het stuur kunt gebruiken om bijvoorbeeld te switchen tussen Street en Sport. Klein nadeel is dat je af en toe wel ongewild tegen die knoppen duwt tijdens het rijden.

Misser

Maar de EVO schudt nog een trucje uit zijn mouw, naast de semi-elektronische vering. De hoek om het gashendel open te draaien is met 7 graden kleiner geworden voor een snellere reactie en om sneller volgas te kunnen geven. Dat hadden ze bij KTM beter niet kunnen doen. Het fijne aan de niet-EVO Super Duke R is de beheersbaarheid van de erg agressieve V-twin. Geef er veel gas mee en je krijgt een enorme trekkracht, maar doe het zachtjes, dan reageert de KTM ook op die manier.

Dat is bij de EVO niet het geval. Die is altijd agressief. Te agressief. Bij het minste draai aan het gas krijg je onmiddellijk een reactie, ook in de zachtste stand. Dat is bijzonder jammer, want het maakt de Super Duke R EVO net wat minder toegankelijk, hoewel het omgekeerde de bedoeling was. Meestal went zo’n gasaanname wel na enkele dagen rijden, maar dat was niet het geval met de EVO. Rij je op het circuit, zal je er vast weinig last van hebben, maar wij ondervonden dat rijden in de stad vreselijk vermoeiend is. Hij is continu aan het horten en stoten, en wil duidelijk uitgelaten worden. Dat is bij de normale Super Duke R niet het geval. Daarmee kan je prima soepel in lage snelheden rijden. Een jammerlijke aanpassing dus. De gasaanname hadden ze bij KTM gewoon met rust moeten laten.

Hard aanpakken

Onze favoriete rij-instelling werd dus de hardste stand voor de vering en de zachtste voor de gasaanname. Opvallend. Net zoals de honger naar wheelies van deze 2023 KTM 1290 Super Duke R EVO. Het maakt vrij weinig uit in welke versnelling je je bevindt, trek aan het gas en je kijkt naar de wolken. Wat een sensationele trekkracht en agressiviteit zit er in dit motorblok! Tel daarbij nog de fantastische remmen en je kunt je voorstellen dat de Super Duke behoorlijk intens is. Dit is geen machine voor een ontspannen zondagochtendrit onder een stralende zon en met de vogeltjes vrolijk fluitend. Nee, dit is zweten, hijgen, puffen en afzien om te proberen erop te blijven zitten. Het is ook een machine die toeren nodig heeft. Dat is niet zozeer voor de kracht, want die is er onderin meer dan voldoende, maar wel voor de soepelheid. In hogere toeren rijdt hij het beste en voel je ook dat hij hard aangepakt wil worden. Geen zacht gedoe voor deze KTM. Op lage snelheid is er eigenlijk weinig aan.

Dat merk je ook aan de quickshifter. Die schakelt behoorlijk brutaal, maar wel oké voor een tweecilinder. Het resultaat is dus… dat je blij mag zijn dat er zoveel elektronica op de Super Duke R EVO zit. Die technische hulplijnen werken subliem, iets wat je merkt bij bocht uit accelereren. Door de brute gasreactie is het dikwijls zoeken naar het juiste moment(um) en dan ben je blij te kunnen rekenen op de goed werkende traction control.

Test 2023 Moto Guzzi V100 Mandello S: de adelaar vliegt

Jezelf misselijk rijden

Pauzerend bij een meer valt op hoe opvallend de Super Duke is getekend, met scherpe lijnen, een mooie afwerking en een totaal gebrek aan ronde vormen. Ook de matblauwe kleur gaat bijzonder goed samen met de oranje accenten, wielen en frame. Hij ziet er agressief uit, en zo rijdt hij ook. Want dat we hier eventjes aan het rusten zijn op dit idyllische plaatsje, heeft niets met honger, dorst of moeheid te maken. Nee, het had niet veel langer moeten duren of we hadden in onze helm overgegeven. De reden daarvoor? De fotoshoot voor het bochtenwerk. Tijdens die shoot nemen we een bepaalde bocht zoveel als mogelijk is om tot het perfecte shot te komen. Dat kan soms twintig à dertig keer zijn, omdat je door de beweegbaarheid van de motor snel met een onscherp beeld zit. Doordat onze fotobocht in een hele wirwar van bochtencombinaties lag en je dus niet overal kon omkeren, moest er dus behoorlijk wat gedraaid en gesmeten worden, alvorens we weer bij de fotobocht uitkwamen. Het uiteindelijke resultaat was dus dat we onszelf behoorlijk misselijk hadden gereden op de bijzonder intense 2023 KTM 1290 Super Duke R EVO. Dat is niet alleen door het continue optrekken en afremmen, maar ook door de G-krachten die je in bochten krijgt te verwerken omdat de motor zo op de weg plakt. Gelukkig zorgden een gezonde, in vet gebakken wienerschnitzel, frietjes op Duitse wijze en een flinke portie mayonaise voor wat rust in de maag…