Hoe ouder je word, hoe vaker het gaat over ‘vroeger’. Vroeger was het zus, vroeger deden we zo. Ik weet nog goed dat… Vroeger kon ik me daar dood aan ergeren. Keek ik liever vooruit. Maar nu ik de 45 voorbij ben, betrap ik me er zelfs soms ook op dat ik het heb over ‘vroeger’. Ook bij Yamaha houden ze van vroeger. Meer dan ooit, getuige de komst van de ‘customized’ XJR1300. We gaan zien of vroeger inderdaad alles beter was.
Annemiek van der Kolk
‘Vroeger’ is dus weer helemaal van deze tijd. De jonge Hipster-beweging grijpt terug naar de jaren ’20 – ’30, in de hitlijsten is de singer-songwriter terug van weggeweest en in de motorwereld grijpt bijvoorbeeld BMW terug met zijn R NineT. Bij Yamaha zoeken ze het in de modellenlijn Sport Heritage. Zo worden er wat iconische Yamaha’s van stal gehaald en vertaald naar een moderne interpretatie. De XV 950 was er als eerste om deze trend te bekrachtigen, onlangs werd de SR400 weer opgepoetst en nu is ook de ‘good old’ XJR weer helemaal bij de tijd. Of vroeger tijden, ’t is maar hoe je het bekijkt. Op de foto’s zagen we het al: de XJR1300 is herontworpen naar de geest ven caféracers en custom-motorfietsen. Dat ziet er verdraaid lekker uit. Zó lekker, dat we voor we gaan rijden, even een uitstapje maken naar Shun Miyaza, produktbaas bij Yamaha. Hij mag uitleggen waarom de XJR zo lekker smoelt.
Zelfbouw uit een doos
‘Motorbouwers zijn razend populair momenteel, en hun stijl wordt snel opgepikt door de markt. Om de XJR1300 te laten slagen, zijn er een paar dingen heel belangrijk: de motor moet simpel zijn, voorzien zijn van huidige, betrouwbare techniek en geïnspireerd zijn op echte ‘heritage’, in dit geval de Yamaha XS1100. Een eerlijke ‘naked’ als inspiratibron voor een nieuwe ronde XJR1300. Het blok, zadel, dank en koplamppartij moeten één gehaal vormen.’ Op zoek naar het ultieme ontwerp ging Yamaha vervolgens op zoek naar beroemde motorbouwers. Deze specialisten kregen een XJR 1200 uit 1995 afgeleverd met de opdracht deze te customizen. Zo gingen de Wrenchmonkeys uit Kopenhage, Keino Cycles uit Japan, It Rocks!Bike uit Portugal, onze eigen Numbnut’s Amsterdammers, de gekke Spanjaarden van El Solitario, Iron Heart Denim UK en Rough Crafts uit Taiwan aan de slag met de XJR. Uit deze zes voorstellen kwam dan uiteindelijk de nieuwste variant van Yamaha’s ‘old school’ XJR1300. Geen wonder dus dat’ie er goed uit ziet, willen we maar zeggen.
En daar sta ik dan aan de andere kant van de wereld, oog-in-oog met de af-fabriek gecustomizeerde XJR1300. De motor heeft een korte, lage en ook slanke tank met inkepingen voor de knieën, waarbij de tankdop eigenwijs uit het midden is geplaatst. De inhoud is met een kwart verkleind naar 14,5 liter. De koplamp heeft een kleine diameter van 18cm en is voorzien van helder glas. Er is veel gebruik gemaakt van blacked-out carbon materiaal, o.a. voor het voorspatbord. Het subframe is 10cm korter geworden en overbodige sub-buizen zijn verwijderd, dit maakt het uiterlijk heel ‘clean’. Het voorwiel had volgens het silhouet van de customizers eigenlijk groter moeten zijn, maar Yamaha wilde dat compromis niet sluiten. De XJR zou hierdoor teveel aan goede stuur- en rijeigenschappen verliezen. De invloed uit de oude Superbikes tijd is duidelijk terug te vinden in het hele design van de XJR1300. Een extremere uitvoering werd weggezet in de uitvoering van de Racer. De Racer is namelijk i.p.v. met een groot breed stuur uitgerust met laag geplaatste clipons en een fraai, gedateerd bol stuurkuipje.
No worries mate!
Genoeg over de looks. Voor de testrit reizen we helemaal af naar Australië, alwaar rond Sidney een prachtige route is uitgezet. Het is even goed opletten, want het verkeer rijdt hier links. Blijft altijd even wennen, om een rotonde linksom te nemen. Telkens weer roep ik tegen mezelf ‘Let op! rechts-links-rechts kijken!’ Gelukkig zijn Australiërs een relaxed volk, en het geruststellende ‘no-worries-mate’ klinkt steevast als het even niet al te vloeiend gaat.
De XJR1300 voelt als een massieve en grote motor. De zit is comfortabel op het grote brede zadel. Dat is in ‘leather-look’ bekleed, voorzien van gaatjes en contrasterende stiksels. Het stuur is breed, de draaicirkel is vrij groot. Als ik in de spiegels kijk, kijk ik tegen mijn eigen schouders aan. Het dashboard is functioneel met zijn grote ronde klokken met chromen randjes. Heel basic: twee fraaie klokken met naalden die je vertellen hoeveel toeren je maakt en hoe snel je rijdt. Prachtig. Verder is’ie voorzien van een totaalteller en twee triptellers.
De Öhlins vering, in contrasterend geel, is zowel aan voor- als achterkant volledig instelbaar. De blokken op de dubbele remschijven grijpen superfijn aan, en dat is wel zo prettig want de motor heeft geen ABS. De bediening van remmen en koppeling gaat fijn licht en het schakelen gaat heel soepel. Je merkt dat de motor zwaar is en het frame is niet zo stijf als we inmiddels gewend zijn met ‘moderne’ motoren. Er werd in de tijd van de XJR 1200, en dan heb ik het over die 20 jaar geleden, nog niet zo veel rekening gehouden met massacentralisatie. Het gewicht hangt dus vrij hoog in het frame en het maakt de handelbaarheid minder groot. Dat geeft dat nostalgische gevoel van onvanzelfsprekendheid. Je moet met gevoel rijden en goed interpreteren wat de motor doorgeeft.
Het heerlijke ouderwetse gevoel van motorrijden-is-emotie komt dubbel en dwars naar boven bij het rijden op deze XJR1300. De vier cilinders lopen uitermate ‘smooth’ en door het grote koppel geeft het blok in elke versnelling trekkracht af. Weinig hoeven schakelen betekent lekker ontspannen rijden. Ik kan genieten van de mooie ‘andere’ omgeving. We rijden over een kronkelige tweebaans bosweg met aan weerkanten reusachtige Acacia bomen. Vervolgens rijden we het bos uit, over een hele hoge kustweg langs de oceaan. Supermooi! Het feit dat ik, als nogal beweeglijk type, 45 uur heb moeten stilzitten in vliegtuigen om hier te komen vervaagt meer-en-meer.
De Racer
De XJR1300 racer is technisch gelijk aan de standaard XJR1300. Hij is alleen anders uitgevoerd. De motor heeft, zoals al gemeld, lage clipons i.p.v. een stuur. Doordat je verder moet reiken om bij de clipons te komen, zit de racer iets minder comfortabel. Zelf moet ik, omdat ik niet al te groot ben, zover naar voren grijpen dat ik zowat op de tank lig. Toch is deze houding niet erg belastend voor mijn polsen en ik kan deze houding jaren volhouden. De spiegels zijn bevestigd op de clipons en biden mij beter zicht naar achteren dan op de standaard XJR. Het kleine bolle stuurkuipje is van carbon, mooi afgewerkt, en geeft de XJR een stoer racy uiterlijk. Daarbij isíe praktisch, in de zin dat hij me goed uit de wind houdt. De duo-seat cover is ook van carbon, en geeft het spannende uiterlijk nog een extra race-tintje.
Over emotie gesproken: De 4-in-1 uitlaat van de Racer is van Akrapovic. Het geluid uit de einddemper voldoet aan de normen van deze tijd, en dat is mij nog iets te braaf. In de verte hoor je de vier cilinders gillen. Ik verlang op een fiets als deze XjR1300 Racer naar een ouderwetse jank, maar dat kan tegenwoordig echt niet meer. Toch is het geluid van de Akra voldoen om in de verte te refereren aan monsterlijk snelle en gevaarlijke viercilinders. En zo past ook deze uitlaat mooi in het retroconcept.
Eindeloze droom
De XJR is te koop in de kleuren race blue, glanzend zwart en mat vliegtuig-grijs. De Racer is er in laatst genoemde twee kleuren. Yamaha noemt het Yard Build Project ‘het begin van een eindeloze droom’, want dat is uiteindelijk customizen. Je bent er nooit mee klaar. Je kunt altijd blijven verbeteren en mooier maken. De zeer geslaagde aanzet is gegeven door Yamaha met deze XJR1300, en met de Racer gaat ze nog een flinke stap verder. In samenwerking met de 6 genoemde bouwers is er al een groot aantal (meer dan 30) accessoires voor handen. Kun je zelf je fantasie laten gaan en de XJR1300 nog verder personaliseren naar je ‘customized’ eigen smaak!
Dit vindt Annemiek
Over ‘vroeger’ gesproken. Het is precies 30 jaar geleden. Ik was 17 toen ik van mijn vriendje op zijn motor mocht rijden. Het was een bordeaux rode Honda bol d’or 900 voorzien van racekuip en clipons. Nog nooit had ik brommer gereden, nog nooit had ik geschakeld. Hij zat in dienst, was twee koppen groter, zat achterop en instrueerde mij. Als een film draai ik deze herinnering in gedachten terug af. De Yamaha XJR1300 Racer anno 2015 is het die dat triggert. En dat is precies de bedoeling van het Yamaha Yard Build Project. Een ‘zelfbouw’ productie fiets welke de nostalgie van vroeger terug in je ophaalt. Welke dat dan ook moge zijn. Rijden met de XJR1300, en voor mij in het bijzonder de Racer, is pure nostalgie en emotie! I love it.
