De prijs van meest bijzondere motorfiets van 2021 gaat zonder twijfel naar de 2021 Harley-Davidson Pan America. Je haat hem, of omarmt hem, maar het is sowieso speciaal dat Harley-Davidson een kanon van een allroad bouwt. Hoe gaat dat deze behoudende chopperfabrikant af?
De prijs van meest bijzondere motorfiets van 2021 gaat zonder twijfel naar de Pan America. Je haat hem, of omarmt hem, maar het is sowieso speciaal dat Harley-Davidson een kanon van een allroad bouwt. Hoe gaat dat deze behoudende chopperfabrikant af?
| Testlocatie | Westerwald, Duitsland |
| Omstandigheden | April doet wat hij wil, wel droog |
| Temperatuur | Rond de zes graden |
| Testkilometers | 153 road, 35 offroad |
Waar te beginnen? Met een klinische analyse van alle tegenstanders waarmee de Pan America moet afrekenen of toch het verwarrende beeld van zes Harley-Davidsons die elkaar opjagen op een stuurweg? Verwarrend omdat geschraap van ijzer op asfalt in het bochtenwerk achterwege blijft, Verwarrend omdat de scene niet gepaard gaat met donkerbruine klappen bij elke lantaarnpaal, maar met een hoogtoerig KTM-achtig geluid. Toch is het vooral verwarrend omdat het stuurwerk ronduit sportief, gemakkelijk en geen seconde op haren en snaren plaats vindt. Het moet voorbijgangers in complete verwarring hebben achtergelaten. ‘Staat er nou echt Harley-Davidson op de benzinetank van die buitenaardse allroads die voorbij vlammen?’
Waarom rijden we de 2021 Harley-Davidson Pan America?
Omdat we al tijden willen weten of Harley-Davidson een allroad kan bouwen. Omdat we al net zo lang willen weten of dit extreem bijzondere ding net zo bizar rijdt als hij er uitziet. Kortom: omdat we extreem nieuwsgierig naar de Pan zijn.
Prima toerzadel. 
Veel, maar logische knoppen. 
2021 Harley-Davidson Pan America: Hatsikideee
Ga er maar aan staan als nieuwkomer om jezelf naar binnen te vechten in de drukbezette en uiterst competitieve markt van hyper-allroads. Als fabrikant van traditionele en technisch behoudende customs bekijkt iedere motorrijder je bovendien met opengesperde argusogen. Harley-Davidson durft het aan en moet de stap eerlijk gezegd ook wel nemen omdat de custommarkt krimpt. Dat allroads het goed doen in Europa weet je door naar buiten te kijken en ook in Amerika groeit het segment.
Het ontwikkelingsteam achter de Pan America beschikt over grote ballen als je naar de verzamelde concurrentie kijkt. Europese concurrentie overigens, Japanse fabrikanten geloven blijkbaar niet in een combinatie van lange veerwegen en veel pk’s. Dat doet Ducati met de Multistrada V4 wel. Het ding is goed voor – hatsikideee – 170 pk, 125 Nm en 242 rijklare kilo’s. Het prijskaartje van het instapmodel bedraagt € 22.390,-. KTM’s 1290 Super Adventure kost € 21.800,- en levert 160 pk, 138 Nm bij 220 droge kilo’s. Natuurlijk is iedereen vooral nieuwsgierig naar de GS. De BMW gaat weg vanaf € 20.200,-, levert 136 pk en 143 Nm en weegt rijklaar 249 kilo. Eerste conclusie? Op basis van de droge cijfers zit de Pan America er keurig bij. Die gaat namelijk weg vanaf € 21.995,- (let op: dit is voor de zwarte versie, kleur kost extra), weegt 258 kilo en produceert 152 pk en 128 Nm. Tijdens de introductie reden we vooral de Pan America Special, er bestaat ook nog een gewone variant (zie kader) en die kost € 18.995,- en weegt 245 kilo.
2021 Triumph Trident 660 XXL-test
Wereldprimeur
Nog even over de centen voordat we eindelijk gaan rijden. Natuurlijk kun je ook bij Harley-Davidson je spaarvarkentje stukslaan op accessoires. Graag zelfs wat Milwaukee betreft, maar het hoeft niet. De uitrusting van de Special is zeer compleet, noem het gerust overcompleet. De semi-actieve elektronische vering van Showa heeft vijf voorgeprogrammeerde profielen waaronder twee voor offroad. Bij een niet nader te noemen Duitse concurrent dien je dieper in de zakken te putten voor pakketten met dat soort extra’s. Dat geldt ook voor de zeven (7!) rijmodi op de Special. Het is er allemaal en eigenlijk heb je nergens anders behoefte aan. Misschien wil de serieuze offroadman spaakwielen? Voor € 485,- zijn ze van jou.
Een accessoire verdient speciale aandacht: de Adaptive Ride Height (ARH). Net als een stadsbus zakt de motorfiets daarmee 2,5 tot 5 centimeter door zijn vering als je tot stilstand komt. Daardoor kunnen mensen met kortere benen toch gewoon beide voeten plat op de grond zetten. Het systeem werkt al merk je er teleurstellend weinig van. Je hoopt toch stiekem dat je de motorfiets omhoog en naar beneden voelt bewegen. Voor ARH mag je nog eens € 600,- extra aftikken, maar iets zegt me dat we deze primeur bij andere merken gaan terugzien.
De Pan America laat geen spaander heel van het vastgeroeste idee dat Harleys analoge fossielen met stoterstangen zijn. Alle elektronica is na een korte uitleg eenvoudig te bedienen vanaf de linkerstuurhelft of stil staand op het 6,8” touchscreen. Het dashboard is geheel naar eigen wens vorm te geven, maar des te voller des te kleiner de getallen. Natuurlijk is het scherm compatibel met je smartphone voor muziek, telefoon of navigatie.
Bijna twee miljoen testkilometers
Iedereen kent de oranje/witte Pan America al van de plaatjes, maar de groene en grijze mogen er in het echt ook zijn. Bekijk dat alsjeblieft met eigen ogen in de showroom! Op de foto’s komt dat niet over. Ben je net als ik 1.80 m hoog dan merk je bij het onvermijdelijke proefzitten in de showroom dat het zadel in de hoogste positie het best zit. Het levert een nog net iets betere kniehoek op, maar vooral een iets actievere zithouding. De combinatie hoog stuur met lage zadelpositie levert een aha-erlebnis op, maar dan met passieve customs en dat wil je niet op een allroad. De hoge stand dus en dan zit je ook direct goed. Het ruime zadel ondersteunt goed, het brede stuur ligt fijn in de hand en aan ruimte is geen gebrek. Windbescherming is zo persoonlijk dat ik daar niet veel van zeg. Wel over het verstelmechanisme van het ruitje. Dat moet beter kunnen. Verstellen gaat lastig en het mechanisme lijkt geen lang leven beschoren. Alhoewel: Harley-Davidson claimt een miljoen mijl getest te hebben. Dat beproeft zo’n ruitje toch ook tot in den treure?
Hoeveel keren schakel je tijdens een miljoen testmijlen? Toch is juist de versnellingsbak het minste onderdeel van de motorfiets. De bak schakelt zwaar en stroef, al verschilt het per gereden model. Met nog geen duizend kilometer op de teller moet het schakelen nog wat beter kunnen. Oké laatste kritiekpuntjes: soms staat het grootlicht ‘zo maar’ aan en het knipperlicht is een gevoelig type.
Variabele kleptiming
Verder is de 2021 Harley-Davidson Pan America een grote aangename verrasing. Het ding doet precies wat een krachtige allroad hoort te doen: motorrijden vereenvoudigen en tot een genot maken. Met zo’n opmerkelijk voorkomen verwacht je toch ergens dat het een afwijkende rijervaring moet opleveren. Dat is niet het geval. De Pan neemt probleemloos een plekje tussen de gevestigde orde in. Het is zowaar een heel gewone allroad en die constatering is een veer in zijn achterste.
Het blok heeft iets weg van de BMW GS en van de KTM. Hij klinkt als de Oostenrijker en heeft net zo’n honger naar hoge toerentallen. Natuurlijk is een blok met 152 pk krachtig, maar de pk’s rollen er soepel en mooi uit. Het blijft uiterst inspirerend om een Harley tussen de zes- en negenduizend toeren te houden op een stuurweg. Zo, die zin zag je niet aankomen in 2019! Net zo min als dat het blok door twee balansassen amper vibraties doorgeeft. Alleen in de voetsteunen voel je soms iets trillen.
Het blok is net zo krachtig als dat het soepel is. Offroad kun je met slechts een paar toeren op de klok voort tokkelen en op straat knal je in een streep naar het rode gebied. Op de Autobahn knalt hij probleemloos en strak naar de 220+. Een GS heeft minder pk’s, maar meer koppel en dat voel je. De Harley sleurt er onderin niet zo ongenadig aan, maar gaat juist bovenin door. Overigens heeft hij door de variabele kleptiming zowel onder- als bovenin voldoende noten op zijn zang. Van alle rijmodi bevalt Road me het best omdat het blok juist dan zijn meest soepele gezicht laat zien. Een eigen custom-rijmodus met een Road-gasreactie en een iets sportievere veersetting is mijn ideaal.
Glijdend voorwiel
Met wat warmte in de Michelins stuurt de 2021 Harley-Davidson Pan America neutraal, in balans, makkelijk en vertrouwenwekkend. Onderscheidend ten opzichte van de concurrentie? Dat niet, maar dat hoeft ook helemaal niet want de huidige generatie hyper-allroads stuurt fascinerend goed. Dat Harley zich daar bij voegt is een prestatie van formaat. Het blijft aangenaam sporten op een motorfiets die raad weet met lange en korte bochten en tegelijkertijd ook nog probleemloos pokdalig asfalt weet glad te strijken. Heel veel motorrem heeft de V-twin niet, maar de Brembo’s staan hun mannetje. Niet zo krachtig als op een GS, maar wederom dik voldoende.
Duik je het terrein in dan is het ABS achteraan uitschakelbaar, vooraan niet. Prima idee. Wie heeft er in het terrein ooit behoefte gehad aan een glijdend voorwiel? In het onverharde zijn 258 kilo’s best een handvol, maar met dat gewicht positioneert Harley-Davidson zich keurig als middenmoter. In een oude basaltmijn vermaakten we ons goed met offroadspielerei daarbij geholpen door de vergevingsgezinde Harley. Ook op dit vlak sluit de Amerikaan keurig aan bij de Europese concurrentie. Dat er in het onverharde nog veel meer mogelijk is met een zware allroad toonde instructeur Busty Wolter. By the way; dat is de eerste Duitser die ooit een backflip deed.
Brembo’s voor het serieuze ankeren. 
Volledig naar eigen smaak in te richten dashboard. 
De handtekening van de Pan America: zijn aangezicht. 
Conclusie 2021 Harley-Davidson Pan America Special
Voor een Harley-Davidson is de Pan America een heel bijzondere Harley-Davidson. Hij heeft 152 pk, weegt net zo weinig als de concurrentie, heeft een aantrekkelijk prijs, zit vol elektronica, biedt bakken comfort, scheurt als een dolle, stuurt makkelijk, klinkt als een KTM, houdt van toeren draaien, heeft een ketting en trilt niet. Kom daar normaal maar eens om in Milwaukee. Als allroad is de Pan America echter niet zo bijzonder. Dat klinkt onheilspellend, maar is een groot compliment. Het is Harley-Davidson namelijk gelukt om in een keer mee te doen met de grote spelers in een uiterst competitieve markt. De Pan America staat gevoelsmatig midden tussen gearriveerde spelers als BMW, KTM en Ducati. Als Harley is de Pan America heel afwijkend, maar in vergelijking met de concurrentie wijkt hij alleen af door zijn uiterlijk, zijn complete uitrusting, het logo op de tank en de – echt waar – gunstige prijs. Alle disciplines van het loodzware allroadbestaan gaan hem direct goed af. Helemaal feilloos is de Pan America niet, maar dat vegen we ouderwets als karakter onder het tapijt. Dat kan een tapijtje ter grootte van een servet zijn, want de Pan America presteert koud vanuit de startblokken indrukwekkend goed.
Pluspunten 2021 Harley-Davidson Pan America Special
Geheel eigen uiterlijk, smeuïg en krachtig blok, comfort, prijs, zeer compleet, echte allroad, vertrouwenwekkende stuurfiets
Minpunten 2021 Harley-Davidson Pan America Special
Versnellingsbak, ruitverstellingsmechanisme, knipperlichtbediening
Hoe bijzonder is gewoon?
Naast de Pan America Special levert Harley-Davidson ook de reguliere Pan America. Het model is drieduizend euro goedkoper en dertien kilo lichter door alle extra’s die er niet op zitten. Zo doet de gewone versie het zonder: bochtenverlichting, stuurdemper, handkappen, verwarmde handvatten, middenbok, valbeugels, bandenspanningssysteem, twee extra rijmodi, elektronische vering, in twee hoogtes instelbaar achterrempedaal en de carterbescherming is van plastic in plaats van aluminium. De paar kilometers op de gewone Pan America maken duidelijk dat je het gewichtsverschil weldegelijk voelt (al ebt dat gevoel na een paar bochten alweer weg) en dat de vering weliswaar initieel iets steviger staat afgesteld, maar dat de elektronische vering de rust beter weet te bewaren als het er sportief aan toe gaat.
