Ook de voetblessure die Jeffrey Herlings dit seizoen aan de kant houdt, lijkt hem niet te kunnen stoppen. De regerend wereldkampioen motorcross verwacht in 2023 weer achter het starthek te verschijnen. Kan hij terugkeren op zijn oude niveau? Hoe fenomenaal goed hij is, liet hij met name zien tijdens de Grand Prix van de Benelux in 2012. Een reconstructie van zijn misschien wel meest magistrale GP-winst ooit.
Tekst: Erwin Blatter
Fotografie: KTM, Red Bull
Als Jeffrey Herlings in Lierop verschijnt voor de Grand Prix van de Benelux is hij zeventien jaar. De KTM-fabrieksrijder, die in 2010 debuteerde in het WK, is allang een gevestigde naam. Ook al is hij op die leeftijd nog altijd up and coming. Een talent. Nee, een supertalent zoals de wereld er maar zelden één gezien heeft. Daar is iedereen het inmiddels wel over eens.
Het is de eerste keer dat Herlings in Lierop een grand prix moet rijden. Toch kent hij circuit de Herselse Bossen goed. Het ligt amper 25 kilometer van zijn woonplaats Elsendorp en hij heeft er vroeger veel getraind. De jonge Brabander, toch al in topvorm, verwacht dat hij er goede zaken kan doen in het WK.
De meeste grands prix worden verreden op zogenaamde harde banen, maar circuit de Herselse Bossen is een zandbaan. En niet zomaar één. De grand prix in Lierop geldt als de zwaarste van het seizoen. De rijders worden er over mulle bosgrond gestuurd. Diepe sporen worden hier elke ronde steeds dieper, steeds zwaarder.
Zandrijden is een vak apart. Nederlandse motorcrossers worden grootgebracht op zandbanen, zijn er traditioneel goed in. ‘Rijden op een zandbaan maakt je zoveel fitter dan rijden op harde banen’, zei Herlings eens in een interview met het podcast Gypsy Tales. Herlings leerde er knokken.
Ultieme zandspecialist
‘Als kind hadden mijn ouders niet veel geld en dus reed ik op een ‘stock-motor’. Andere, kinderen van rijkere komaf, hadden een KTM of een Honda 150 cc die twee keer sneller waren dan mijn motor. Vooral op een zandbaan heb je veel pk’s nodig en die had ik niet. Ik moest er dus dubbel zo hard voor werken. Nederlanders zijn gewend aan rijden in de regen, modder en zand. Voor buitenlandse rijders, die geen zandbanen kennen, duurt het vaak jaren voordat ze op een zandbaan kunnen winnen. Zoals Tony Cairoli.’
Herlings leerde het zandrijden van zijn vader Peter Herlings, in een ver verleden ook een begenadigd motorcrosser. In navolging van zijn vader heeft hij zich in de loop der jaren ontwikkeld tot de ultieme zandspecialist. Vandaar dat hij van tevoren al de ambitie heeft uitgesproken alle rijders op een ronde achterstand te willen zetten. Grootspraak? Of zelfkennis?
Zelfvertrouwen heeft Herlings in ieder geval in overvloed dat weekeinde. Hij is het seizoen uitstekend begonnen. Tijdens de Grand Prix van Nederland, op 9 april in Valkenswaard, pakte hij een dubbele mancheoverwinning. Daarna heeft hij nog eens zes grands prix gewonnen. In het wereldkampioenschap MX2 heeft hij nu een comfortabele voorsprong van vijftig punten op nummer twee, Tommy Searle uit Groot-Brittannië.
Allerlaatste
Het is zondag 2 september, aan het begin van de middag. Het is zonnig, ongeveer 21 graden als Herlings als eerste naar het starthek rijdt voor de eerste manche. Hoewel dat dit seizoen bijna vanzelfsprekend lijkt, is het dat niet.
Sterker nog, het is een klein wonder. Een dag eerder is hij tijdens de kwalificatieheat in de eerste ronde in de derde bocht onderuit geschoven. Daarna moet hij zijn race vanaf plek 39 vertrekken, als allerlaatste.
De kwalificatieheat duurt maar elf ronden. Herlings heeft dus een probleem. Maar gedragen door zijn thuispubliek en de wil om zo snel mogelijk wereldkampioen te worden, toont hij een ongelofelijke snelheid, die niemand ook maar enigszins kan volgen. Elke ronde is hij zo’n vijf (!) seconden sneller dan de leider in de race, Glenn Coldenhoff. In de laatste ronde flikt hij het: Herlings pakt ook zijn landgenoot en komt met dik vier seconden voorsprong als eerste over de finish.
Smetteloos
Als een dag later het starthek valt voor de start van de eerste manche, is Jeffrey Herlibgs goed weg. Maar Glenn Coldenhoff heeft via een spoor buitenom iets meer snelheid en grijpt de koppositie. Daarachter is Herlings teruggezakt naar de derde plaats. En dan: in de zesde bocht gaat Coldenhoff onderuit! En Arnaud Tonus kan hem niet ontwijken. Herlings is de lachende derde, slaat een gat. Alsof hij op rails rijdt, zo strak en snel rijdt de leider in het WK weg van de rest. Opnieuw is hij veel sneller, net zoals in de kwalificatierace. Vaak zo’n vijf seconden per ronde.
Waar Herlings ronde na ronde op hoge snelheid over het zware zandcircuit dendert, zakken de rondetijden van de rijders achter hem langzaam in. De slopende omloop vraagt veel van ze. Herlings zet de nummer laatst al gauw op een ronde. Dat is nog maar het begin. Eén rijder gedubbeld, dan twee, drie, vier, vijf, zes, zeven. Na negen ronden heeft hij al vijftig seconden voorsprong op nummer twee Jeremy van Horebeek, zijn teammaat bij Red Bull KTM Racing. Waar zijn startnummer (84) nog nagenoeg smetteloos is, zijn die van de meeste andere rijders onleesbaar geworden, bedekt met Lieropse bosgrond.
De omstandigheden zijn loodzwaar. De rijders worstelen met de slopende diepe sporen in Lierop en de ene na de andere ploft in het zand. Met wilskracht zetten ze het moegestreden lijf terug op de motor. Vooraan gaat Herlings onverstoorbaar door. Hij rijdt nog steeds onwaarschijnlijk snelle rondetijden, lijkt amper moe te worden. In de pitlane kijkt race director van KTM Stefan Everts, toch niet onbekend met Herlings’ kwaliteiten, verbaasd toe. ‘Hij is een beest in het zand’, zegt de Belg, duidelijk onder de indruk. ‘We hadden wel verwacht dat hij snel zou zijn, maar dat hij zo snel en zo sterk is, is ongelooflijk. In het zand is hij de snelste man op de planeet. Dat is zeker.’
Herlings dubbelt nummer vier, Tommy Searle, zijn enig overgebleven concurrent in de strijd om de wereldtitel. Hoewel Herlings’ bijnaam The Bullet is, lijkt The Missile vandaag beter op zijn plaats, zo hoog is zijn niet aflatende tempo. In de laatste ronde pakt hij met groot machtsvertoon ook nog Max Anstie, zijn oude jeugdrivaal. Kort daarna maakt hij hangend in de lucht een zegegebaar. Twee bochten voor het eind beseft Herlings dondersgoed wat hij gepresteerd heeft. Hij heeft iedereen gedubbeld, behalve Van Horebeek die na 35 minuten en twee ronden die vernedering ternauwernood bespaart blijft.
Finish
Op de finish is Herlings’ voorsprong op de Belg maar liefst twee minuten. Het toont hoe extreem goed de Elsendorper is in het zand. Herlings en Van Horebeek rijden op hetzelfde materiaal, zijn beiden opgegroeid op zandbanen. Toch is het verschil tussen de twee gigantisch. Het is het ultieme bewijs dat rijderskwaliteiten het verschil maken. Zeker op zandbanen. Ook al is motorcross een gemotoriseerde sport.
‘Het is mijn eerste keer op deze baan. Niet dat ik hier heel veel heb getraind. Een aantal keer aan het begin van het jaar’, zegt Herlings kort na de race, schijnbaar onvermoeid. ‘Ik voelde me heel goed, het was geweldig. Ik ben superblij dat ik zo goed gereden heb. Hopelijk kan ik hetzelfde presteren in de tweede manche.’
Later die middag pakt hij na de eerste bocht de leiding. Daarna begint hij aan een race die heel veel weg heeft van de eerste. Zoals hij zich had voorgenomen. Verbazen doet het niet meer, na zijn galavoorstelling eerder op de dag. De rondetijden zijn weliswaar iets lager, maar dat geldt voor iedereen. Ook nu raffelt Herlings zijn rondes zo’n vijf seconden sneller af dan de nummer twee. Ook nu is dat teamgenoot Van Horebeek. En ook nu zet hij vrijwel het hele deelnemersveld op een ronde. Deze keer blijft drie rijders dat lot bespaard.
Met twee manchezeges en dus de grand prix-overwinning doet Herlings opnieuw uitstekende zaken in het wereldkampioenschap. Zeker ook omdat zijn grootste concurrent Tommy Searle twee keer vierde is geworden. ‘Vijftien punten gepakt op Tommy, heb een voorsprong van 65 punten in totaal’, concludeert Herlings kort na de huldiging. ‘Het kan over zeven dagen gebeuren. Ik kijk uit naar volgende week.’
Ze vrezen hem
Daarmee doelt hij op de zijn eerste wereldtitel. Die kan hij pakken in Faenza (Italië), tijdens de Grand Prix van Europa, één grand prix voor het einde. Dat lukt hem uiteindelijk, dankzij opnieuw twee klinkende mancheoverwinningen. Daarmee heeft hij twee jaar na zijn opvallende debuut in Bulgarije – waar hij op vijftienjarige leeftijd vierde werd – zijn belofte definitief ingelost: wereldkampioen!
In de jaren die volgen maakt Herlings zijn bijzondere status waar als één van de grootste motorcrosstalenten ooit. Anno 2022 is Herlings vijfvoudig wereldkampioen. Drie keer in de MX2-klasse, twee keer in de MXGP. Een fenomenaal aantal. Het enige dat Herlings van meer wereldtitels heeft afgehouden, is zijn blessureleed. Hij is er bijna om berucht. In de twaalf jaar dat hij nu grands prix rijdt, heeft hij talloze blessures moeten overwinnen.
Zie maar: een schouderblessure, sleutelbeenbreuken, een hersenschudding, een gebroken middenhandsbeentje, een heup uit de kom, een gebroken voet, een gebroken enkel, een gebroken schouderblad. En nu dus een nieuwe voetblessure. Die liep hij op in de aanloop naar het huidige seizoen tijdens een trainingskamp in Spanje. De regerend wereldkampioen moet daardoor in 2022 het hele seizoen aan zich laten voorbijgaan.
Dat hij druk bezig is met zijn herstel, vraagt na al die blessures een enorme mentale veerkracht en hardheid. Het is één van zijn grootste kwaliteiten. Reken maar dat zijn concurrenten hem opnieuw vrezen als hij volgend jaar weer aan de start verschijnt. Zeker ook vanwege zijn fenomenale rijderskwaliteiten. Die staan al meer dan tien jaar buiten kijf. Zéker na die ene bijzondere dag in Lierop.
