Het nieuws sloeg medio 2017 in als een bom. Grasbaankampioen Jannick de Jong bleek een positieve dopingtest te hebben afgeleverd. Na vier jaar op het strafbankje en een jaar coronapauze staat de inmiddels 35-jarige De Jong dit jaar weer achter het startlint. Een moment waar niet alleen De Jong, maar de gehele baansportwereld reikhalzend naar uit kijkt.
Tekst en fotografie: Gert Bos
Aan de start van het seizoen 2017 steekt Jannick de Jong in een bloedvorm. Hij wint de eerste twee grasbaanraces van het Dutch Open overtuigend. Tijdens de eerste wedstrijd van het WK langbaan op Hemelvaartsdag in het Duitse Herxheim is hij ongenaakbaar. Een week later bezorgt de postbode een aangetekende brief in Gorredijk. De afzender is de KNMV en de boodschap is onheilspellend. In de urinemonsters van een na de Dutch Open-wedstrijd in Eenrum uitgevoerde dopingtest zijn sporen van amfetamine aangetroffen. Dat betekent per direct niet meer racen. De oorzaak wordt gevonden in een avondje stappen op Koningsnacht in Groningen; een drankje waar iets in heeft gezeten. De Jong ontkent bewust iets te hebben gebruikt. Na een lange juridische weg komt in november 2017 het oordeel: vier jaar schorsing.
Paul Smart’s 1972 Ducati 750 Imola: de dag dat gisteren vandaag werd
Een goed moment
We spreken De Jong een week voor de start van het nieuwe seizoen thuis aan de keukentafel in Gorredijk. ‘Ik voel al wel weer een gezonde wedstrijdspanning, maar het is nu wel allemaal anders dan vijf jaar geleden’, vertelt hij. ‘Vijf jaar geleden twijfelde ik al wel een beetje over de toekomst. Hoe lang wil ik dit nog doen? Ik was toen dertig en alles stond in het teken van de sport. Ik heb een boel successen behaald, een heleboel mooie dingen beleefd, een heleboel leuke mensen ontmoet. Maar ik dacht wel na over hoe mijn leven er verder uit zou gaan zien. Nu werd ik ineens gedwongen iets anders te gaan doen. Het klinkt misschien heel stom, maar dit had me niet op een beter moment kunnen overkomen. Ik heb het ook echt gezien als een kans om mezelf op andere dingen in het leven te storten.’
In de jaren waarin hij niet op de motor mag stappen, zit De Jong niet stil. Af en toe laat hij zijn gezicht zien langs de banen, maar vooral privé verandert er veel. Samen met vriendin Femke betrekt hij een nieuwbouwwoning aan de rand van Gorredijk, wordt vader van zoon Joren en legt zich verder toe op zijn maatschappelijke carrière. ‘Dat maakt dat ik mijn aandacht nu goed moet verdelen. Er zijn meer balletjes omhoog te houden. Het racen is niet meer de hoofdzaak. Om een voorbeeld te geven. Zaterdag heb ik getraind. Normaal zou ik de motoren zondag direct schoongemaakt hebben om ze maandagavond weer op te kunnen bouwen. Maar het was mooi weer en ik dacht “we maken de motor in de week wel een keer schoon; we gaan er nu lekker met z’n drietjes op uit”.’
Leed van mensen om hem heen
Wat De Jong nog altijd steekt, is het leed dat hij de mensen om zich heen heeft bezorgd. ‘Die hebben toen best wat shit over zich heen gekregen en dat hebben ze helemaal niet verdiend. Dat heeft me wel heel erg gestoord. Sommige mensen kijken niet verder dan hun neus lang is en die oordelen meteen. De leek, die van buitenaf naar de coureur Jannick de Jong keek, had niet in de gaten wat ik ervoor deed en de mensen om me heen ervoor deden, zodat ik kon racen. Dat viel me heel zwaar. Die straf reken ik mezelf aan. Ik had niet in zo’n situatie moeten komen. Dat is uithuilen en verder gaan, maar dat het zoveel mensen heeft geraakt, daar heb ik het wel het moeilijkst mee gehad.’
Inmiddels heeft De Jong het negatieve hoofdstuk uit zijn loopbaan een plek kunnen geven. ‘In zekere zin heb ik er wel vrede mee. Jammer blijft dat ik op dat moment bovenaan stond in het wereldkampioenschap. Ik was dat seizoen kampioen geworden, daar ben ik van overtuigd. Helaas heeft dat niet mogen gebeuren. Dan was ik geen eendagsvlieg meer geweest. Dat zit nu nog wel een beetje tussen de oren. Ik wil toch kijken of ik het nog een keer weer zo ver kan schoppen. Niet per se wereldkampioen worden, maar toch aansluiten bij de top. Als je dan nog een paar jaar mee kan draaien in de top, dan maak je ook kans om wereldkampioen te worden.’
Bijzondere editie van ijsspeedway spektakel in Thialf Heerenveen
Jaloersmakende palmares
De kwalificatie van eendagsvlieg, die De Jong zichzelf toekent, is verre van terecht. Zijn palmares is jaloersmakend. Buiten dat hij 2015 als eerste Nederlander de wereldtitel veroverde, was hij tussen 2013 en 2015 drie jaar achtereen de beste van Europa. Ook pakte hij tweemaal met het Nederlands team de WK-titel. Maar al die resultaten ten spijt, moet De Jong zich nu weer op de baan laten gelden. Kwalificatie voor de WK-serie van 2023 is het doel. ‘Er is in een bepaald stadium wel over een wildcard voor het WK gepraat, maar ik wil het op sportieve wijze doen. Dat is ook wel zo eerlijk tegenover de andere jongens. Ik moet me tijdens de eerste wedstrijden dit jaar weer laten zien. En dan hopen dat ik voor de kwalificatiewedstrijd in Bielefeld een plek mag krijgen.’
Aan de entourage ligt het niet. ‘Het is niet alleen het pak dat ik weer aantrek, maar ook alles eromheen. En dat voelt heel vertrouwd. Er zijn een aantal mensen waar ik altijd op heb kunnen bouwen, waar ik lief en leed mee heb gedeeld en die nu ook weer achter me staan. Ik vind het prachtig dat mijn monteur Ab en zijn vrouw Alie opnieuw met me meegaan. Maar ook Femke, haar ouders en mijn ouders staan er weer achter.’
De motoren worden voor de eerste krachtmetingen weer opgebouwd in de nieuwe werkplaats die De Jong voor een groot deel zelf realiseerde. Daar koestert hij ook de krachtbronnen die hem in het verleden naar grote successen stuwden. ‘Misschien krijgen ze ooit nog wel een plekje in de woonkamer’, grapt hij. Tuner Bert van Essen prepareerde voor De Jong twee nieuwe GM-motorblokken. Met gepaste trots toont De Jong ook de hydraulische werktafel die uit de vloer herrijst. Daarop staat een van zijn in aanbouw zijnde wedstrijdmachines. Opvallend is dat het materiaal uiterlijk nog identiek oogt aan vijf jaar gelden. Dezelfde sponsoruitingen zijn terug te lezen. ‘Dat is ook het minste wat ik tegenover de sponsors kan doen.’
Emotioneel
Wat ondanks alles altijd is gebleven, is de liefde die De Jong koestert voor de baansport. Aangewakkerd door vader Joghem, die hem op vijfjarige leeftijd voor het eerst op een motortje zette. Een foto boven de keukentafel herinnert nog aan die eerste meters. Er volgden talloze ronden. Eerst in de achtertuin, daarna in Friesland, Nederland en heel Europa. De afgelopen vijf jaren brandde die liefde op de spaarvlam, maar doven deed ze nooit. Zo kort voor het seizoen is het vuur opnieuw in alle hevigheid ontbrand. Het is dan ook niet vreemd dat de eerste trainingsronden weer bijzondere gevoelens hebben opgeroepen bij De Jong. ‘Ik voel me weer een gelukkig mens, het leven is weer compleet. Ja, ik word er zelfs een beetje emotioneel van.’
Rentree op podium
Een plaats bij de beste vijf, daar schatte Jannick de Jong zich toe in staat bij zijn rentree. Het werd zelfs een plaatsje op het podium. Tijdens de eerste ronde van het Nederlands kampioenschap in het Drentse Vries finishte De Jong in de finale achter de regerend wereldkampioen Romano Hummel als tweede, maar troefde wel Dave Meijerink af. Hummel was op de door regen zware zandbaan van uitzonderlijke klasse. Hij won al zijn races afgetekend. Meijerink scoorde over de gehele dag genomen meer punten dan De Jong en staat derhalve tweede in het tussenklassement.
Bij de zijspannen wordt dit jaar getreden om de erfenis van William Matthijssen. Hij besloot na negentien opeenvolgende titels de helm aan de wilgen te hangen. Matthijssen concentreert zich voortaan op de carrière van zoon Lester. De gedoodverfde favorieten Wilfred Detz en Wendy Arling voldeden aan de verwachtingen. Zij waren dominant en wonnen ook de finale. Door een uitval in hun tweede race moeten ze echter de leiding in het klassement overlaten aan het Duitse koppel Oliver Möller en Dana Frohbös.
