Laat er absoluut geen misverstand over bestaan. Natuurlijk zullen we Fausto Gresini altijd blijven herinneren als de tweevoudig wereldkampioen 125cc en natuurlijk ook als zeer succesvol teambaas in de Grand Prix-wereld. Maar toch, als Nederlander gaan bij het horen van zijn naam je gedachten automatische terug naar Phillip Island 1990, toen hij Hans Spaan flikte op een manier die je normaal alleen in het wielrennen ziet.
Fausto Gresini: 23 januari 1961 – 23 februari 2021
‘Ik ben beroofd.’ De kop van het MOTO73-racerverslag van Phillip Island 1990 laat helemaal niets aan de verbeelding over. Hans Spaan voelt zich in Australië geflikt en niet zo’n beetje ook en iedereen die geen Italiaans paspoort heeft, voelt met de man uit Castricum mee. Niet de dan pas 17-jarige Loris Capirossi, maar Spaan had wereldkampioen 125cc moeten worden. Maar uiteindelijk komt Spaan negen punten te kort… Fausto Gresini speelt bij al die negen punten een grote rol, al is het Stefan Prein die ‘begint’. Prein komt als WK-leider naar Phillip Island, met zeven punten voorsprong op Capirossi en negen stuks op Spaan. De Duitser heeft dus alles in eigen hand en dat is knap want hij rijdt met een B-kit van Honda terwijl Capirossi en Spaan het doen met de veel betere A-kit van het Japanse merk. Honda ziet daarom ook liever dat Spaan of Capirossi wereldkampioen wordt en Prein besluit de helpende hand toe te steken door uit te vallen nadat hij direct bij de start wordt aangereden met als erfenis een te beschadigd schakelpedaal. Omdat het even onduidelijk is of Prein echt uitgevallen is, toont het team van Spaan pas in de zesde ronde het pitbord met de veelzeggende tekst ‘Prein out’. Hans is daar zo verbaast over dat hij nog een ronde wacht om te zien of hij het echt goed heeft. Pas als hij weer ‘Prein out’ ziet staan, gelooft hij het echt. Verdomme, nu wordt het toch nog interessant zijn daarna z’n eerste, inmiddels legendarische gedachten. Hij en Capirossi kunnen nu in een rechtstreeks duel beslissen wie wereldkampioen wordt en de Nederlander voelt zich heel sterk en met goede redenen. Door valpartijen op het Zweedse Anderstorp is Capirossi het ook in Tsjechoslowakije het helemaal kwijt en wordt slechts veertiende op Brno, waar Spaan op de Sharp Samson Honda zijn vijfde zege van het jaar pakt. Dat Capirossi op de Hungaroring wint, de voorlaatste race, is toeval en komt enkel omdat Spaan verrast wordt door veel meer wind en zo een verkeerde gearing kiest. Anders had hij echt wel gewonnen.
Lieve hemel
Capirossi is, als Spaan weet dat het een tweestrijd wordt tussen hem en de Italiaan, al een flink eind losgereden. Eerder geen probleem voor Spaan want tot Prein uitvalt ziet hij liever Capirossi dan zijn Duitse rivaal wereldkampioen worden. Dat verandert echter heel snel, want op het moment dat Hans aan zijn inhaalrace begint, start ook het ‘gedonder’ van Gresini. De Italiaan heeft zelf geen zicht meer op de wereldtitel na een aantal tegenvallende resultaten en een enkelbreuk en besluit zijn teamgenoot Capirossi te gaan helpen. Steeds als Spaan tempo wil maken, wordt hij door Gresini in de wielen gereden. Midden in de bochten remmen, waardoor Spaan elke keer helemaal overeind moet komen, of de motor expres naar buiten laten lopen, alles wordt door de Italiaan uit de kast gehaald om de Nederlander af te remmen. En dan begint ronde 16 van 22… Hans Spaan heeft zich op één of andere manier weer voor Gresini weten te wurmen en duikt de beruchte eerste bocht van Phillip Island in en stuurt daarna in voor de tweede knik die naar links gaat. Veel ruimte is er niet, maar Gresini perst zijn Honda tussen de Honda van Spaan in en laat daarna zijn motor helemaal naar rechts uitwaaien terwijl het toch echt de bedoeling is om daar links aan te houden. De twee raken elkaar zelfs, alweer voor de tiende keer! ‘Lieve hemel’ is het veelzeggende Engelse commentaar van de video die nog altijd op YouTube staat (zoek op Spaan Gresini). Omdat Gresini totaal niet bezig is met racelijnen kan Spaan er al direct weer voorbij komen, maar besluit hem niet in te halen maar er juist naast te rijden en dat is de aanloop naar een van de meest legendarische momenten uit de Nederlandse wegracegeschiedenis. De klap van Hans! Tegen de helm van Gresini! Boem, pak aan! Het blijkt te helpen, want in de volgende bocht verremt Gresini zich en kan Spaan eindelijk beginnen aan zijn inhaalrace.
Sparren met Spaan: ‘Helaas zijn we met ruzie uit elkaar gegaan’
Jiffy-stand
Even lijkt er zelfs een rechtstreeks duel te komen, maar helaas… Door flink te slipstreamen komen Capirossi, Spaan, Bruno Casanova, Doriano Romboni én Gresini weer samen. Vier Italianen tegen één Nederlander… Dat kan niet goed gaan en dat gaat het ook niet. Dat de Sharp Samson Honda van Spaan het inmiddels erg zwaar heeft door het vele remmen, helpt niet want hij moet daardoor soms wat ‘metertjes’ laten liggen. Metertjes die direct worden opgevuld door Italianen, meestal door… Ja, alweer door Fausto Gresini. Toch maakt Hans zich nog geen zorgen. Het enige dat hij moet doen is als tweede richting de laatste, snelle bocht van Phillip Island. In die bocht is hij zoveel beter dan de rest dat hij altijd als winnaar en dus als wereldkampioen over de finish komt. Maar helaas…. Juist in de ‘korte’ bochten, waar de problemen met de voorvork het grootst zijn, zit Gresini hem weer dwars. Spaan wordt daardoor slechts vierde op 0,638 seconde van de winnaar. En dat is Capirossi, de wereldkampioen 125cc 1990. Na afloop is Spaan woest. ‘Het was maar goed dat er geen jiffy-stand op mijn motor zat, want ik heb echt serieus overwogen om mijn motor aan de kant te zetten om Gresini van zijn motor te meppen.’
Vechtlust van Fausto Gresini
Jaren later laat Hans Spaan aan MOTO73 weten dat ‘die Italianen helemaal nooit opgaven en altijd bleven knokken.’ Een uitspraak van Spaan die in de context van nu treffend is voor de vechtlust van Gresini in de laatste weken van zijn leven. Al op 27 december werd hij met ernstige corona-klachten opgenomen in het ziekenhuis van Bologna en regelmatig kwamen er via zijn team zorgwekkende berichten naar buiten, vaak gevolgd door weer wat positievere berichten. Tot 23 februari 2021, na bijna twee maanden op de intensive care gelegen te hebben.
Wat rest is droefenis.
Ook in Castricum.
De carrière van Fausto Gresini
Hoewel Fausto Gresini geboren werd in Imola, racete hij pas op 17-jarige leeftijd voor het eerst met een Minarelli 50. Slechts een paar jaar later, 1983, maakte hij al zijn WK 125cc-debuut. Ook daarna ging het snel, met 125cc-wereldtitels in 1985 en 1987 op de door Jan Thiel gecontrueerde Garelli’s. Gresini racete tot en met 1994 en behaalde in totaal 21 GP-overwinningen en werd daarmee een van de meest succesvolle rijders van zijn tijd in de 125cc-klasse. Zijn avontuur als teammanager begon in 1997 en het Gresini-team pakte in 2001 voor het eerst een wereldkampioenschap met de Japanse 250cc-coureur Daijiro Kato. Later volgende wereldtitels in de Moto2 met Toni Elias in 2010 en in 2018 in de Moto3 met Jorge Martin. Daarnaast won Matteo Ferrari voor Gresini Racing het MotoE-kampioenschap.
Naast deze successen maakte hij ook dieptepunten mee. Het verongelukken van zijn rijder Kato in 2003 is daar een triest voorbeeld van. Net als de dood van Marco Simoncelli, die om het leven kwam op de San Carlo Honda van Team Gresini. De tranen van Gresini nadat Sete Gibernau na de dood van Kato direct de Zuid-Afrikaanse GP won en de tranen van hem nadat Michele Pirro de Moto2-race won op Valencia, het weekend dat volledig in het teken van de net overleden Simoncelli stond, lieten niemand ongemoeid. Net zoals zijn dood, die het MotoGP-paddock in grote verslagenheid achterlaat. Want laat er absoluut geen misverstand over bestaan: Gresini was een heel sympathiek en geliefd iemand.
