Nog een paar dagen! Dan gaat de Dakar-rally van start. Het is een moment waar ik elk jaar reikhalzend naar uit kijk. De saaie, natte en koude januarimaand biedt dan eindelijk motorgerelateerde afleiding.
Dit jaar is het anders. Ik kijk niet. De Dakar wordt dit jaar, en de komende vier jaar, in Saudi-Arabië verreden. Dat is een land met een totale monarchie, waar persvrijheid niet bestaat, waar nog honderden vrouwen in de gevangenis zitten omdat ze opkwamen voor het recht van vrouwen om auto te rijden en een land waar homoseksualiteit als misdaad geldt. En waar in 2019 bij een massa-executie nog tientallen gevangenen, waaronder minderjarigen, tegelijk werden onthoofd. Een land waar de Sharia-straffen nauwelijks verschillen dan die van IS.
Dat de Dakar-rally zich de komende vijf jaar bindt aan dit regime is een regelrechte schande. Het biedt Saudi-Arabië de kans om op een groot wereldpodium een rookgordijn op te trekken, te verkondigen dat het een land is van ‘openheid en verwelkoming’. Na de FIFA laat nu ook de ASO zich omkopen door vele, vele olie-miljoenen. Hypocrisie viert hoogtij, gezien de ‘solidariteit‘ waarvoor de ASO zich zegt in te zetten.
Dat er een scheiding is tussen politiek en sport, spreek ik niet tegen. Daarom reken ik het de deelnemende sporters ook niet aan. Maar de keuze van de ASO voor de met bloed besmeurde miljoenen, heeft met sport niets van doen. Zij hebben een enorme machtspositie in handen. Dé Dakar is een begrip, een icoon waar motormerken en de top van het rijdersveld bijna niet zonder kan. Grote prijzengelden, veel media-aandacht en veel aanzien bij goede prestaties zijn voor de merken en de topsporters niet te weerstaan. Dat machtsblok zet de ASO nu in voor puur geldelijk gewin.
Reikhalzend keek ik uit naar het interview in de laatste MOTO73, waarin we Mirjan Pol hieraan gerelateerde vragen stellen. Vooraf was ik natuurlijk ingenomen, maar na het lezen van haar rake antwoorden heb ik begrip voor haar. Zij leeft voor de Dakar, heeft jarenlang alles opzij gezet voor die ene prestatie.
Toch hoop ik dat Mirjam en de andere deelnemers zich wel beseffen hoe bizar het is om over een rode loper door dat land te rijden, terwijl de gevangenissen vol zitten met vrouwen die louter streden voor het recht om auto te mogen rijden.
Het is een individuele sporter nauwelijks aan te rekenen, maar wel aan het collectief daarvan en de organisatie die hen inzet als rookgordijn voor misdaden en onderdrukking. Toch hoop ik dat Mirjam en de andere deelnemers zich wel beseffen hoe bizar het is om over een rode loper door dat land te rijden, terwijl de gevangenissen vol zitten met vrouwen die louter streden voor het recht om auto te mogen rijden. Ik hoop op statements en duidelijke woorden tegen het regime. Dát zijn de deelnemers wel verplicht.
Het grote verlies voor ons allemaal is de conclusie dat dé Dakar is ingekocht om dienst te doen als rookgordijn. Tegen moord, tegen onderdrukking en tegen onthoofding van homo’s. Thierry Sabine, oprichter van de Dakar, zou zich omdraaien in z’n graf.
Eddie de Vries
Hoofdredacteur Motor.NL, MOTO73, Classic & Retro en Promotor Magazine
*Dit stuk werd reeds samenvattend gepubliceerd als voorwoord in MOTO73 editie 26/1.
Ik ben het volledig met Eddie eens en boycot de Dakar.
Of mijn boycot iets uitmaakt betwijfel ik, maar je moet uiteindelijk gewoon ergens voor staan.
Ik vind dat politieke meningen heel ver weg bij mijn hobby vandaan moeten blijven. Ook negatieve berichtgeving over mijn geliefde Dakar delete ik snel.
Maar dit keer sta ik helemaal achter je Eddie!
Persoonlijk zou ik geweigerd hebben om als sporter of journalist aan deze Dakar mee te doen. Los daarvan stel ik de vraag of er een kans bestaat dat de Dakar de situatie in dat land gaat verbeteren? Wat vinden wij terug in de geschiedenis van de Dakar over de landen waar de Dakar doorheen geweest is? Is de Dakar zo groot en sterk dat het de schending van mensenrechten kan keren? Zo ja, dan is het niet voor niets geweest, zo nee, dan is het einde Dakar.
Eddie, ik sta helemaal achter jouw mening. Goed dat je ook breder dan alleen de sportbeleving kijkt. De manier waarom SA en een aantal andere landen omgaan met de rechten van vrouwen en andersdenkenden is schandalig.
Toch zou de aanwezigheid van het Dakar-circus ook een positieve invloed kunnen hebben op de SA-cultuur. Wanneer de inwoners en bestuurders enkele weken per jaar worden blootgesteld aan mensen uit diverse andere culturen, dan leren zij hier misschien ook iets van. Daarnaast zijn de camera’s, de ogen van de wereld, in die periode op hun land gericht. Wie weet zorgt dat ook voor een iets mildere benadering vanuit hun binnenlandse politiek.
Natuurlijk is dat een beetje wishful thinking, maar soms bereik je meer via een vriendelijke, sociale benadering dan met dwingende boycots en stigmatisering. De uitdrukking ‘onbekend maakt onbemind’ bevat nog altijd nog een boel waarheid, voor beide zijden.
Ik ben een optimist, maar ook een realist. Op korte termijn gaan we de wereld toch niet verbeteren.