Iedereen die in 2006 op de Geert Trimmer-tribune zat, zal deze finish tussen Colin Edwards (5) en Nicky Hayden nooit meer vergeten. Zelden lagen geluk en verdriet zo dicht bij elkaar. Edwards werd twee keer wereldkampioen Superbike, stond twaalf keer op het MotoGP-podium en pakte drie poles, maar staat toch vooral bekend als de man die de Dutch TT van Assen in 2006 niet won. En dat terwijl hij alleen nog maar tweehonderd meter rechtdoor had moeten rijden. Dat deed hij spectaculaire wijze echter niet en zo won Nicky Hayden zijn enige Grand Prix buiten Amerika.
1. Nicky Hayden, 13. Colin Edwards op 40,412 seconden. Wie de uitslag van de 76e Dutch TT erbij pakt, zal het hoogstens opvallen dat Valentino Rossi in 2006 slechts als achtste finisht. Wie echter iets verder kijkt, ziet dat om 14.43’18 Edwards is gevallen en 47 seconden later zijn weg pas vervolgt op zijn gele Camel Yamaha. Exact die 47 seconden zijn misschien wel de meeste beroemde seconden uit de TT-geschiedenis. Bovendien is het een ultiem sluitstuk van een zeer bewogen Nederlandse Grand Prix. Dat begint al bij de persconferentie op woensdag, kort nadat de coureurs voor het eerst met eigen ogen de nieuwe Noordlus hebben gezien. Van ‘het lijkt nergens naar’ tot aan ‘compleet vernield’ zijn de conclusies van de toppers bikkelhard. Het TT Circuit zou zelfs het TT Circuit niet meer zijn.
De dagen daarna blijkt echter dat ook op de nieuwe, kortere baan van alles kan gebeuren. Amper een half uur nadat de eerste training voor de 2006 A-Style TT van Assen is begonnen, gaat Rossi knetterhard onderuit in de Ramshoek. De oorzaak is de klassieke fout van te koude banden en te veel snelheid. Even lijkt de TT het zelfs zonder Rossi te moeten doen door een breuk in zijn linkerenkel en – veel erger – rechterpols. Dat leed blijft de penningmeester van de TT gelukkig bespaard, want de afwezigheid van Rossi zou heel veel toeschouwers kosten. Toch heeft de val een grote invloed op het verloop van de TT. Naast Rossi zijn namelijk ook Marco Melandri (Fortuna Honda) en Loris Capirossi (Ducati Marlboro Team) niet fit, terwijl Sete Gibernau (eveneens Ducati Marlboro Team) zelfs helemaal niet rijdt na de zware startcrash in Barcelona, een week voor Assen. Dit biedt kansen voor de rest!
Zachte Michelins
Nadat het op vrijdag John Hopkins is die Rizla Suzuki onverwachts op poleposition zet, zijn enige GP-pole uit zijn carrière, is het op zaterdag tijd voor de volgende verrassing. Colin Edwards pakt namelijk direct de leiding! Tot dan stond hij in 2006 volledig in de schaduw van zijn teamgenoot Rossi. Dat is geen verrassing, maar dat hij in de voorafgaande zeven races slechts twee keer een top-vijfplaats pakt en maar één keer naar het podium mag, zag niemand na een goed 2005 aankomen. In Assen lijkt alles te kloppen. Lijkt, want het feit dat Edwards in het begin van de wedstrijd zo sterk rijdt, komt mede doordat hij voor de zachte Michelins heeft gekozen. Daar hebben Bridgestone-mannen John Hopkins en Shinya Nakano (Kawasaki Racing Team) geen antwoord op. Dat geldt ook voor Michelin-collega Hayden. Dat heeft echter een oorzaak: Hayden is namelijk onderweg op de hardere optie van Michelin.
Dat Edwards desondanks pas in de twintigste (van in totaal 26) ronden zijn beste rondetijd neerzet, is verschrikkelijk knap, maar niet voldoende om Hayden van zich af te houden, ook al lijkt het daar halverwege wel op. In ronde 22 is het verschil tussen de twee nog maar 0,184 seconde! Iedereen op het TT Circuit maakt zich daardoor op voor een bloedstollende finish. Twee ronden voor het einde wordt Edwards op het einde van de Veenslang door Hayden echter gedwongen de nieuw aangelegde ‘nooduitgang’ te nemen. Weg spanning? Nee! Edwards wil namelijk eindelijk zijn eerste GP-zege pakken en door een weergaloze laatste ronde neemt hij de koppositie over, na een klein foutje van Hayden in Meeuwenmeer. De beslissing moet dus vallen in de Geert Timmer-chicane, zoals het hoort! Het is Edwards die als eerste door de Ramshoek dendert en zo bij het aanremmen van de GT-chicane perfect de binnenkant kan kiezen. En dan begint het echt.
Geen houden meer aan
Hayden offert namelijk de exit van de Ramshoek op. Op precies die manier is hij eerder in de race Hopkins succesvol voorbij gestoken. Edwards inhalen blijkt een heel ander verhaal te zijn: de twee sturen namelijk naast elkaar de chicane in. Dat moet eindigen in tranen, maar dat gebeurt in eerste instantie niet, omdat er plotseling beweging zit in de Repsol Honda van Hayden. Hij heeft een neutraal te pakken en kan niets anders dan de machine rechtop zetten en vol door het grind te sturen. Weg zege, zou je zeggen, maar doordat Edwards aan de binnenkant zit, heeft hij geen weet van wat eerst naast en later achter hem gebeurt.
Hij komt bovendien met net iets te veel snelheid de GT in en heeft zijn handen vol aan zijn Yamaha. Zo vol dat hij op de strook kunstgras terecht komt die aan de binnenkant ligt. Met de gedachten dat Hayden vlak achter hem zit, neemt hij alle risico’s door op dat vervloekte gras toch op het gas te gaan. Het achterwiel begint te spinnen en er is geen houden meer aan. Nog even hangt hij aan zijn motor, maar een Niklas Ajo’tje zit er echt niet in. Hij kan niet anders dan loslaten. Zijn Yamaha vliegt vervolgens na een klein hupje vol in de bandenstapel. Het gaat zo snel dat Edwards zelfs geen enkel idee heeft waar zijn Yamaha naar toe is gestuiterd. In zijn haast maakt hij zelfs aanstalten om richting de Ramshoek te rennen. Wanneer hij zich omdraait, ziet hij zijn Yamaha liggen. En ziet hij Hayden winnen.
Colin Edwards na afloop
‘Ik weet dat ik deze race had moeten winnen. Wat kan ik zeggen. Dat ik teleurgesteld ben… Dat mag duidelijk zijn. Ik startte zoals ik wilde en keek daarna niet meer om en bleef pushen. Toen Hayden mij twee ronden voor het einde passeerde, kon ik geen kant op en was insturen niet meer mogelijk. Gelukkig gebeurde het precies op een punt waar ik gemakkelijk kon terugkeren op het circuit, zonder veel tijdverlies. In de laatste ronde gaf ik echt alles wat ik in mij had en wist ik Nicky weer te passeren. Omdat ik wist dat hij het zou proberen, koos ik een zeer defensieve lijn voor de laatste bocht. Dat ik Hayden niet in mijn ooghoek zag, verraste mij echt. Wist ik dat op moment maar dat dit kwam doordat hij het grind in reed, dan had dat allemaal niet gehoeven…’
Nicky Hayden na afloop
‘Dat was een ruige GP, eentje waarvan ik echt heb genoten, ook al zei iedereen tegen mij dat ik het rustig aan moest doen omdat ik heel goede zaken kon doen voor het kampioenschap. De machine voelde echter zo goed aan dat ik het mijzelf verschuldigd was om te proberen te winnen. Omdat Edwards voor de GT zo diep instuurde, besloot ik het aan de buitenkant te proberen, om hem zo te verrassen. Eerder lukte dat wel bij Hopkins, dit keer had ik echter een valse neutraal te pakken. Zonder hulp van Colin had ik vandaag nooit gewonnen, maar ik had geluk dat hij naast de baan kwam. Toen dat gebeurde, kon ik mijn ogen niet geloven! Ik ben er ongelooflijk trots op dat ik vandaag heb gewonnen voor Repsol Honda en nog meer dat het Honda’s 200e zege is in de koningsklasse van de Grand Prix.’
De semi-revanche van Edwards
Alsof het zo moest zijn… In 2008 spelen Hayden en Edwards opnieuw een hoofdrol aan het einde van de Dutch TT. Dit keer is het Hayden – liggend op derde plaats – de verliezer als hij zonder benzine de laatste meters moet zien door te komen. Dat lukt wel, alleen verliest hij zoveel tijd dat Edwards vlak voor de finish op zijn Tech3 Yamaha de Repsol Honda van Hayden voorbij blaast. Edwards: ‘Ik kwam steeds dichter bij Nicky en bleef daardoor pushen. Dat is mijn geluk geweest, want daardoor kon ik hem nog net voor de finish passeren. Het is natuurlijk geen zege, maar een podium in de MotoGP-telt altijd. Zeker voor mij op Assen na wat er twee jaar eerder gebeurde. Het moet wel karma zijn!’ Toch blijft 2006 knagen bij hem. Bij zijn afscheid van de MotoGP, in 2014, komt natuurlijk die finish weer bovendrijven. ‘Jij begint erover!’ Edwards zegt het lachend, maar die pijn in zijn ogen kan je niet ontgaan.
Maar wat als Colin Edwards tijdens 76e Dutch TT met achteruitkijkwspiegels was gestart… Had hij dan de ban gebroken en veel meer GP’s gewonnen? Was dan niet Hayden, maar Rossi dat jaar wereldkampioen geworden? En? We zullen het nooit weten dankzij die memorabele 76e Dutch TT op zaterdag 24 juni 2006.
Mariens commentaar: Onwerkelijk
Normaal gesproken zou de kop van dit commentaar natuurlijk slaan op de finish in 2006, maar na het overlijden van Nicky Hayden is dit een nog veel onwerkelijker verhaal geworden. Alsof zo’n wedstrijd uit een ver verleden er nog toe doet. Ik denk, na heel lang twijfelen, toch van wel, omdat het één van de mooiste momenten was uit de carrière van Hayden. Toen ik hem in 2016 uitgebreid sprak, hadden we het lang over deze race. Niet omdat ik ernaar vroeg, maar omdat hij er zelf over begon, wetende dat ik uit Nederland kom. Opvallend genoeg wist hij bijna elk detail nog en had hij vooral plezier. Natuurlijk omdat hij had gewonnen, maar ook omdat het ‘een fantastische race was, waarbij ik zo’n goed gevoel had’. Met een echt Amerikaans einde, waarbij Kentucky (Hayden) het opnam tegen Texas (Edwards) en er daarbij er een echt Amerikaanse show van maakte. Eentje waar het Nascar of Indycar jaloers naar moet hebben gekeken. ‘Dit is waarom mensen houden van motorrace’, aldus Hayden in 2016. Ik kan het niet beter verwoorden.
