De TT van Assen bestaat in 2021 op vier jaar na precies een eeuw. In die bijna 100 jaar kwamen haast ontelbaar veel coureurs en motoren in actie en zagen we liefst tien varianten van het fameuze TT Circuit. Vergelijkingen treffen in een zo’n gecompliceerde materie is eigenlijk een onmogelijk opgave, maar toch gaat Henk Keulemans de uitdaging aan. Na lang puzzelen komt hij aan de hand van rondentijden tot de conclusie dat er drie coureurs zijn, die op het Circuit van Drenthe boven het gemiddelde uitstijgen: Piet van Wijngaarden, Geoff Duke en ja, natuurlijk ook Valentino Rossi. Lees – en geniet – mee!
1925 – 1926 Piet van Wijngaarden
Aan de vooravond van de 90e Dutch TT – eindelijk! – is dit het perfecte moment om terug te kijken op de 89 voorgaande edities. In rondentijden wel te verstaan, waarbij we de vorm van het circuit, de verschillende (technische) reglementen en ook de weersomstandigheden buiten beschouwing laten. We beginnen uiteraard in 1925 met de eerste Dutch TT, die enkel tijdens de Tweede Wereldoorlog en vorig jaar niet verreden werd. De koningsklasse – dat was toen de 500cc – werd in 1925 gewonnen door Piet van Wijngaarden. Op Norton haalde de Nederlander tijdens de eerste TT ooit een gemiddelde van 91,4 km/uur. Dat is al waanzinnig hard, maar als je weet dat er ook over een onverhard stuk weg moest worden gereden, mag het zelfs een wereldprestatie worden genoemd! Een jaar later volgde de tweede aflevering op een compleet ander circuit. En hoewel de gemiddelde snelheid een stuk lager lag, was het weer Piet van Wijngaarden die als eerste de finish passeerde. Een knap staaltje van motorracen hoewel het goed is om te weten dat de eerste twee afleveringen van de TT alleen maar Nederlandse deelnemers kenden. – In 1927 was het de eer aan Stanley Woods om als eerste buitenlandse coureur de TT in de 500cc-klasse op zijn naam te schrijven. Op Norton deed de Ier dat met een gemiddelde snelheid van 103 km/uur, waarmee de magische grens van 100 gemiddeld dus al doorbroken werd in 1927!
De eerste TT-start vond in 1925 plaats in… Rolde! 
Piet van Wijngaarden (r), de eerste winnaar van de TT van Assen in de 500cc-klasse.
1954 Geoff Duke
Meer dan opvallend mag het gemiddelde worden genoemd waarmee Geoff Duke de laatste TT op het ‘lange’ circuit (De Haar – Assen – Hooghalen – Laaghalerveen – De Haar) won. De Engelse Gilera-rijder deed in 1954 over 16 ronden van 16,536 km (is dus een totale wedstrijdlengte van 264,576 km!!!) ‘slechts’1.34.13,7 uur, Dat is een gemiddelde van 168,469 km/uur! Oeffff……. Dat die prestatie van Duke op de smalle veelal door bomen omzoomde Drentse langweggetjes indrukwekkend (en vooral heel moedig) mag worden genoemd, komt helemaal tot uiting als je constateert dat Wayne Rainey (Yamaha) de TT in 1989 won met een nog steeds iets lagere gemiddelde snelheid, te weten 168,434 km/uur, dan waarmee Duke dat 35 jaar eerder deed. Bovendien hoefde Rainey ‘slechts’ een afstand van 122,68 km af te leggen. Hij deed dat in 43.42,08 min. Geoff Duke was ruim twee keer zolang onderweg om een lauwerkrans met een rood-wit-blauw lint om de schouders te hangen te krijgen en een zilveren beker in ontvangst te mogen nemen. Nogmaals: Oeffff……
De TT van 1954. Geoff Duke (#1) begint aan een historisch snelle zegetocht. 
2004 Valentino Rossi
De overstap van de 500cc naar de MotoGP (of te wel van 500cc-tweetaktmotoren naar 990cc-viertakten) in 2002, leverde in eerste instantie geen groot verschil in gemiddelde snelheden op. Max Biaggi (op de viercilinder Yamaha YZR) won de laatste 500cc-race op Assen (2001) met een gemiddelde van 175,962 km/uur. Een jaar later kwam Valentino Rossi (op de vijfcilinder Honda RC211V) tot een gemiddelde van 176,974 km/uur. In 2004 was er wel een groot verschil, want in 2004 vond de snelste TT ooit plaats. DE TT van Valentino Rossi. Want op vrijdag 25 en zaterdag juni 26 behaalde de Yamaha-coureur gemiddelde tijden op de Drentse heide die nog steeds de snelsten ooit zijn. Eerst pakte Rossi op zijn Yamaha M1 de pole met een gemiddelde van maar liefst 182,701 km/uur. Ter vergelijking, het huidige polerecord staat sinds 2019 op naam van Fabio Quartararo (Yamaha) met een gemiddelde van 177,6 km/uur (1.32,017).
Vervolgens boekte de Italiaan zijn vierde zege in Assen. Hij deed dat na een keihard duel met de Spanjaard Sete Gibernau (Honda). Tijdens dit gevecht realiseerde Rossi eerst de tot u toe snelste ronde ooit tijdens een TT-race gereden. Hij deed dat met een gemiddelde van 181,609 km/uur. Vervolgens werd de Italiaanse Yamaha-coureur afgevlagd na 38.11,831 min. Daarmee bereikte hij over 115,368 km een gemiddelde van 179,877 km/uur. Eveneens een record! Wederom ter vergelijking, het ronderecord van de huidige baan is sinds 2015 (ondanks zijn pijnlijke nederlaag tegen Rossi dat jaar) in handen van Marc Marquez (Honda) met een tijd van 1.33,617 dankzij een gemiddelde van 174,661 km/uur.
De grote vraag is nu, of die gemiddelden op Assen ooit zullen worden verbeterd!
