De ongewisse toekomst van het WK IJsspeedway

De oorlog in de Oekraïne beheerst al bijna een jaar het nieuws. Op geen enkele andere discipline van de motorsport heeft deze oorlog zo’n grote uitwerking als de ijsspeedway. Immers de beste coureurs komen sinds jaar en dag uit Rusland. En zij worden geboycot. De effecten worden nu niet alleen op sportief vlak zichtbaar, maar bedreigen inmiddels ook de toekomst van deze spectaculaire tak van motorsport.

Tekst: Gert Bos
Fotografie: FIM/Jesper Veldhuizen

Afgelopen zaterdag startte in het Zweedse Örnsköldsvick de strijd om de mondiale titel in 2023. De beste tien coureurs uit deze kwalificatieronde plaatsen zich voor de finale races. Maar waar enkele jaren geleden nog tien finales verdeeld over vijf locaties in Europa en Rusland op de rol stonden, staat nu alleen het Zuid-Duitse Inzell nog op de kalender. In Rusland worden door de FIM momenteel geen WK-races toegestaan. En in West-Europa zijn we afhankelijk van kunstijsbanen. En daar wringt de schoen. De door de oorlog drastisch gestegen energieprijzen maken het haast onmogelijk om nog rendabel een ijsvloer op te bouwen.

Drie wereldkampioenen die bewijzen dat een stapje terug doen helemaal geen ramp hoeft te zijn

Geen Thialf

De organisatie in Berlijn besloot voor de editie 2023 flink in de kosten te snijden. Dat betekent geen races met WK-status en een afgeslankt programma, dat van vier naar twee racedagen werd teruggebracht. De Stichting IJsspeedway Assen zag zich genoodzaakt helemaal een streep door hun evenement te zetten. Voor de derde keer in vier jaar tijd kan de Nederlandse ronde van het WK in Thialf niet doorgaan. In 2020 en 2021 vanwege corona en nu dus door de hoge energiekosten.

‘Da’s natuurlijk flink balen voor ns’, zegt Erik Hoekstra, voorzitter van de Stichting IJsspeedway Assen, die na het in 2016 sluiten van de Assense ijsbaan ook voor de organisatie in Heerenveen tekent. Hij voelde in september al nattigheid. ‘Thialf heeft per 1 september met iedereen eenzijdig de contracten ontbonden. Kennelijk was dat mogelijk in de kleine lettertjes. We hadden er een heel juridisch gevecht van kunnen maken, maar we wilden in de toekomst wel weer met elkaar door een deur kunnen. Dus zover hebben we het niet laten komen.’

275.000 kilowattuur voor 18 centimeter ijs

Een voor ijsspeedway geschikte ijsvloer heeft minimaal een dikte van 18 centimeter nodig. Daarvoor wordt 275.000 kWh energie verbruikt. Thialf rekende Hoekstra en de zijnen voor dat er dan minimaal 185.000 euro op tafel moest komen om de ijstempel met voldoende ijs anderhalve week ter beschikking te hebben. ‘Dat is meer dan drie keer zo veel als we eerder betaalden. Om dat bedrag terug te verdienen, moesten we 5.000 toegangskaarten extra verkopen bovenop het aantal dat we in een goed jaar verkopen.’

Voor de langere termijn heeft Hoekstra ook zo zijn bedenkingen. ‘Ik ben van nature geen pessimist, maar ik zie het wel somber in voor de toekomst. In september zitten we weer met Thialf om de tafel. Ik verwacht niet dat de energieprijzen dan heel veel anders zullen zijn. En in Rusland wordt er gewoon verder geracet. Die jongens daar wordt alleen maar sterker en de kloof met de rest steeds groter. Bovendien is er vrij weinig jonge aanwas in West-Europa.’

WK-debuut met 16 jaar

Is er dan niks positiefs te melden? Jawel, want in Friesland wordt er hard gewerkt om de energiekosten van Thialf in de toekomst te verlagen. En er is nog meer goed nieuws uit Friesland. Want met zijn 16 jaar was Sebastian Reitsma uit Westhoek de jongste deelnemer aan de WK-voorronde in Örnsköldsvik. Hij werd door zijn vader, en voormalig ijsspeedwayer,  Simon al vanaf zijn elfde langzaam klaar gestoomd voor het grote werk. Tijdens zijn tweede officiële wedstrijd deed hij het verre van onverdienstelijk. Reitsma scoorde drie punten en eindigde als veertiende. De tweede Nederlander in het veld, Niek Schaap, kwam niet tot scoren en eindigde als laatste. Er is voor beide Nederlanders nog een strohalm voor het finaleweekend. De FIM geeft nog vier wildcards weg voor Inzell.

Jasper Iwema: IJsspeedwayheld in coronatijd

En Jasper Iwema dan? Hij heeft het misschien wel het beste voor elkaar. Nederlands hoop in bange ijsspeedway-dagen liet zich begin september een jaar lang opsluiten voor het SBS6 reality programma Een jaar van je leven. In dat programma moeten deelnemers een jaar lang samenleven zonder enig contact met de buitenwereld. Ze moeten opdrachten uitvoeren, samenwerken, strijden en: volhouden tot het jaar voorbij is. De laatste die overblijft kan een miljoen euro winnen. Jasper Iwema is nog steeds in de race voor de hoofdprijs. ‘Een miljoen euro zou het bekender maken van ijsspeedway en het verwezenlijken van mijn dromen en doelen daarin een stuk gemakkelijker maken’, liet Iwema kort voor zijn opsluiting optekenen.

Belangrijkste wedstrijden in 2023