Eind dit jaar wordt het eeuwfeest van de Vereniging Motorclub Assen en Omstreken gevierd, opgericht op 21 juli 1922. Tevens verschijnt er dan een jubileumboek. Een beknopte terugblik op wat deze nog immer actieve motorclub in al die jaren heeft georganiseerd.
Fotografie: Jan Boer, Nationaal Archief
Honderd jaar geleden waren nog slechts weinig mensen in het bezit van een motor. Het rijden ermee was toen geen onverdeeld genoegen, want de betrouwbaarheid liet nog wel eens te wensen over. Bovendien waren de wegen van een aanzienlijk slechtere kwaliteit dan nu. Maar motorrijders waren er wel en een aantal van hen nam het initiatief tot het oprichten van een motorclub. Eén van de doelen was het verbeteren van de verkeersregeling in Drenthe. Maar ook aan de nog in de kinderschoenen staande recreatieve vorm van motorrijden en de sport werd gedacht: het organiseren van gezelligheidsritten, clubritten, behendigheidswedstrijden en snelheidswedstrijden (hoewel die op dat moment wettelijk niet waren toegestaan).
TT Circuit Assen: iedere bocht zijn eigen historie
Aan de basis van de TT
Twee jaar na de oprichting van de MC Assen werd de Motor- en Rijwielwet gewijzigd, waardoor het mogelijk werd een ontheffing van het verbod op snelheidswedstrijden aan te vragen. Dat deed men in het voorjaar van 1925 en een week voor de beoogde wedstrijddatum van 11 juli werd de ontheffing verleend. Het eerste parcours (over klinkerwegen en hier en daar een stukje zandweg) had een lengte van 28,4 kilometer en voerde vanaf Rolde via Borger, Westdorp, Schoonloo en Grolloo weer terug naar Rolde. Van de 27 deelnemers haalden er slechts vijf de finish. Opmerkelijk mag de snelste ronde worden genoemd, want Bertus van Hamersveld kwam daarin tot het voor die tijd zeer hoge gemiddelde van 104 km/u.
Het jaar erna werd er op een nieuw parcours gereden van 16,5 kilometer. De start was in Assen (op precies dezelfde plaats als er nu anno 2022 wordt gestart!). De baan liep van Assen langs bekende punten als De Haar, Barteldsbocht en Oude Tol via Hooghalen, Laaghalen en Laaghalerveen weer naar Assen. Deze baan werd tot en met 1954 gebruikt. Op dat moment was de MC Assen al lang niet meer de organisator, want vanaf 1937 werd de TT georganiseerd door de Stichting Circuit van Drenthe. Hiertoe werd besloten, omdat de financiële risico’s voor de vereniging te groot werden. Bestuurlijk bleven de nieuwe Stichting en de MC Assen nog wel aan elkaar verbonden. Dit duurde tot in de jaren zeventig, in die zin dat de bestuursleden van de Stichting leden van de MC Assen waren. Nog een jaar of twintig langer werden de vrijwilligers voor het circuit geleverd door de MC Assen. Door de sterke toename van de activiteiten ging het circuit later over tot het instellen van een eigen groep vrijwilligers.
Op het circuit is de motorclub lang actief geweest. Zo werd vijftig jaar geleden begonnen met het organiseren van wegracetrainingen. Maar liefst twaalf keer per jaar kon er op zaterdagmorgen worden getraind op het circuit. Tot en met het eerste jaar van de nieuwe eeuw werd hiermee doorgegaan. Daarna was de huur van het circuit niet meer op te brengen.
Er werden vanaf de jaren zeventig ook races georganiseerd, meetellend voor het Nederlands kampioenschap. Toen het aantal deelnemers afnam, was het niet langer mogelijk op een financieel gezonde basis hiermee door te gaan.
Toch kwam er niet helemaal een eind aan de wegrace-activiteiten, want in 2013 werd, samen met andere clubs, begonnen met de Dutch Classic, een evenement voor klassieke motoren. Daar is BromfieTTs inmiddels aan toegevoegd. Die werd in het eerste weekend van juli gehouden.
Een week eerder werden de TT NightRide en de MotoPort Assen TT Toertocht georganiseerd. Dus weer terug naar de roots van een eeuw eerder toen ‘gezelligheidsritten’ tot de doelstellingen behoorden.
Motorcross in Norg
Twaalf jaar na de oprichting werd in de bossen van Norg een terreinrit georganiseerd. Dat was de eerste aanzet tot een lange reeks van jaren van motorcross op het hoogste niveau in de kop van Drenthe. In de Langeloërduinen werd een parcours van drie kilometer uitgezet. Het startterrein werd in latere jaren gevormd door een voetbalveld van de voetbalclub GOMOS. Er werd rond het voetbalveld gereden, zodat de voetballers er meteen na de wedstrijd weer terecht konden. Vanwege de lengte van de baan werd er gewerkt met twee omroepers, de ene op het startveld, de andere halverwege de baan. Net zoals op het TT Circuit Assen alle bochten een naam hebben, zo hadden ook alle kenmerkende delen van de crossbaan een eigen naam. Zo was er een serie heuvels die de naam Vogezen droeg. Verder waren er bijvoorbeeld de Arlbergpas, Flexenpas en de Simplonpas. Dat het gedeelte dat Sahara heette uit mul zand bestond behoeft geen toelichting.
In latere jaren kwam er nogal wat kritiek op de baan vanwege het grote aantal bomen en het op sommige plaatsen nogal aan de smalle kant zijn van het parcours. Een Belgische rijder was het hier niet mee eens, want hij zei dat zo lang men nog in Namen wilde rijden kritiek op Norg niet nodig was.
Al snel werden er internationale wedstrijden georganiseerd. In 1953 werd er in Norg voor het eerst gestreden om punten voor het Europees kampioenschap 500cc (het WK werd pas in 1957 ingesteld). Winnaar werd de Belg Auguste Mingels voor Frans Baudoin. De cross van september 1955 vormde het sluitstuk van de serie van zeven wedstrijden voor het EK. De winst ging toen naar de Zweed Sten Lundin voor Hennie Rietman. Wel leuk om te vermelden dat tot die zeven wedstrijden onder andere Imola, Hawkstone Park, Namen en Ettelbrück behoorden.
De eerste GP werd in 1959 gehouden en leverde winst op voor Broer Dirkx. Verdere 500cc-GP’s werden verreden in 1964, 1969, 1977, 1982 en 1991. De 250cc-GP deed Norg eenmaal aan in 1967. In 1954 en 1972 werd de Motorcross der Naties in Norg verreden. De eerste keer wonnen de Britten, de tweede keer de Belgen. De GP van 1991 was de laatste cross in Norg georganiseerd door de MC Assen. De publieke belangstelling liep terug, waardoor de Assenaren zich genoodzaakt zagen te stoppen.
Hoe de Dutch TT de MotoGP-zomervakantie volledig op z’n kop zet
Op een baan in de zuidlus van het TT Circuit werd een kleine twintig jaar gecrost, maar wedstrijden van hoog internationaal niveau werden er niet verreden.
In 2015 keerde de cross terug (in samenwerking met Lee van Dam) en wel op de plaats waar de sportieve aspiraties van de MC Assen ooit begonnen, op het TT Circuit Assen. Tonnen zand werden er van een naburig militair oefenterrein aangevoerd. Er werden vier GP’s verreden en de vijfde wedstrijd was de Motorcross der Naties. Een gedenkwaardige wedstrijd vanwege de weersomstandigheden én omdat Nederland voor het eerst winnaar werd van het wereldkampioenschap voor landenteams. Omdat de kosten hoger waren dan de baten, bleef het bij vijf keer.
IJsspeedway
In januari 1971 werd in Assen de Kunstijsbaan Drenthe geopend. Assenaren zagen op televisie beelden van ijsraces in Inzell en legden contact met de Duitse organisatie. Een jaar later, in maart 1972, werd de eerste ijsrace (door de MC Assen ijsspeedway genoemd) gehouden. Op een zondagmiddag zou de Nederlandse primeur plaatsvinden. Vanwege de hoge temperatuur werd de start uitgesteld tot de namiddag. De talrijke toeschouwers waren zeer enthousiast en een traditie was geboren. Vanaf 1973 maakte Assen deel uit van de wedstrijden om het wereldkampioenschap. In 1976 werd de eerste wereldfinale in Assen verreden. Later zou de eindstrijd nog zes keer in Assen worden gehouden. In 1994 werd afgestapt van een finale over twee dagen en werd er een GP-systeem ingevoerd. Assen maakt daar elk jaar deel van uit. Roelof Thijs speelde vaak een hoofdrol en groeide uit tot een landelijk bekende sportheld. Net als in het verleden met de TT werd om de financiële risico’s voor de club af te dekken de ijsrace ondergebracht in een stichting.
Nadat de ijsbaan semi-overdekt werd, bleef de ijsrace in Assen. Er leek echter een eind te komen aan deze spectaculaire vorm van motorsport toen bekend werd dat IJsbaan De Smelt zou worden opgedoekt. Contact met IJsstadion Thialf resulteerde erin dat de ijsrace vanaf 2017 in Heerenveen wordt georganiseerd, waarmee de MC Assen nu ook in Friesland actief is.
