Net als de DAX kronkelt de Main over de kaart van Duitsland en leidt van het Fichtelgebergte via Bamberg, Würzburg en Frankfurt naar de Rijn. De rivier trakteert motorrijders daarbij volop op bochten en vakwerkhuizen, natuur en cultuur – wat een geweldig toergebied.
Tekst en fotografie: Klaus H. Daams
‘Moin Moin’, of zelfs ‘Moin Moin, Moin’. Zo zouden de Kelten de rivier hebben verwelkomd, die ze destijds nog Moin noemden, lang voordat het uiteindelijk de Main werd. De rivier wij persoonlijk zouden verwelkomen, vlakbij de plek waar het ‘Mainzel-mannetje’ aan moeder aarde is ontsnapt, vanuit een bron diep in het bos. Maar welke bron? In welk bos? Welnu, de Witte Main ontspringt in het Fichtelgebergte in het noorden, terwijl de Rode Main in het Frankische Zwitserland ontspringt, ten zuiden van Bayreuth. Pas later verenigen de twee hoofdstromen zich bij Kulmbach tot de eigenlijke Main. Minstens één van de twee broers willen we bij zijn wieg verwelkomen en dus kiezen we voor de Witte Main, zeker niet in de laatste plaats vanwege een zekere overeenkomst met de mooie witte en blauwe kleurstelling de Triumph Bonneville T100 van mijn vriend Matthias. Maar helaas. Hebben we eindelijk de wegwijzer naar de Weißmainquelle op de B303 naast het bosrusthuis ‘Karches’ gevonden, staat er: Verboden in te rijden. 1.400 Meter lopen, door het bos aan de voet van de Ochsenkopf? Dan houden we onze tweecilinders liever aan de praat!
Toerisme Duitsland: een wals door de Palts
Hop en mout
Het is veel gemakkelijker om de jonge, Witte Main pas kort na het wintersportoord Bischofsgrün in Röhrenhof te begroeten. Direct naast de hoofdweg kolkt en wervelt hij levendig en helderwit door het labyrint van bemoste rotsblokken. Een voorbeeld van beter gereguleerd spetteren ontdekken we daarentegen op het historische marktplein van de Kneipp-spa Bad Berneck, waar water een met bloemen bedekte fontein vult; en in de rustieke ‘Marktplatzstüberl’ loopt goudgeel Weismainer Püls-Bräu door dorstige kelen. Daarna maken we wat meer meters. Waarbij de Triumph tussen klooster Himmelkron en Ködnitz een goddelijk links-rechts-links-rechts-lint voor de wielen krijgt, waar de handige Bonneville doorheen kwispelt alsof ze op de reuzenslalom wil concurreren met Marco Odermatt. In de hop- en moutdiscipline ligt Kulmbach aan kop. Dat wordt onze volgende stop. De stad is bekend om de brouwkunst en vanwege ’s werelds misschien wel grootste collectie tinnen poppetjes, in de Plassenburg. Alles is een kwestie van smaak, natuurlijk. Maar je kunt uiteraard niet voorbij aan de samenvloeiing van de Witte en Rode Main, onder kasteel Steinenhausen. De zoektocht wordt een echte jungletest, voordat de wandeling eindigt bij het bord ‘Rivier kilometer 0.0’. Daar begint de Main.
Trap naar de hemel
Mainleus, Mainroth, Mainklein, Maineck – de Mainschen bulkten niet bepaald van de fantasie bij het kiezen van hun plaatsnamen. Maar wie wil er nou in Prügel – Billenkoek – wonen? ‘Mijn T100 staat zijn mannetje, ondanks het feit dat hij maar 65 pk heeft. Wat mij betreft mag het zo eeuwig doorgaan’, stelt Matthias enthousiast tijdens de pitstop bij Café Söllner in Lichtenfels. Ja, het verlangen naar de eeuwigheid. Dit is ook waar het klooster van Banz voor staat. 14 Procent helling van de ene kant, maar liefst 20 procent aan de andere kant maken de ‘Trap naar de hemel’ op het Main-fietspad tot een moorddadige test voor pelgrims. Hoog daarboven belooft de kloosterkroeg verlossing. Een paradijs op aarde is de camping aan de Ebinger See en de boomgaarden langs de aangenaam gelegen bochten bij Daschendorf.
Verhalen
Biimn-Baamm, Blubber-Blubber. De kathedraal van Bamberg en de Bonneville bij het gemeenschappelijke zondagsconcert. Terwijl de vier torens tellende kerk met het standbeeld van de Bambergse ruiter, het hoge graf voor keizer Heinrich II en vrouw Kunigunde en het graf van paus Clemens II vooral de kunstliefhebbers inspireren, is er ook voldoende ruimte rond het beroemde kleurrijke brugstadhuis voor goddeloos gebabbel. Kayakkers maken hun hoofden nat met wild water in plaats van wijwater, terwijl ze zich tijdens een slalom een weg banen door de poorten in de linkerarm van de Regnitz.
Nu doen we weer een paar meter meer, eerst op de B26 naar Eltmann door het industriegebied – daar waar de schroef leeft (het motto van een bouwmarkt-keten) –, dan door de Frankische Main tussen het mooie Haßbergen en Werelderfgoed Würzburg – waar de normaliteit leeft en ons motouristen hun verhalen vertelt. In Wonfurt van 1700 jaar Joods leven in Duitsland, in Grafenrheinveld aan de Main tot aan het einde van de stilgelegde kerncentrale. Bij de Garstadtsluis vertelt Matthias voor de verandering eens over zijn eerste vriendin, die dezelfde naam had als het schip dat voorbijraasde: Ulrike.
Vluchtige indrukken
Bij Schwanfeld en Wipfeld wachten de eerste wijngaarden op ons, wat gepaard gaat met kronkelende achtbanen door een zee van wijnstokken, die zich op sommige plaatsen naast de weg opstapelen als de steile bochten in het motodrome van het Catalaanse Sitges. De Main schakelt ook over naar schommel-modus en meandert samen met de motorfietsen in brede lussen richting Würzburg. Wanneer je vanwege het strakke schema – mea culpa – ietwat vlot door de Main-Frankische metropool glijdt, is dat slechts genoeg voor een paar vluchtige indrukken, van ‘Sex up your life’ door een Beate Uhse-winkel, tot de residentie van de prins-bisschop die het stadsbeeld domineert, tot de brug van de Duitse eenheid over de Main. Iets verder stroomafwaarts, in Retzbach, sluiten we de dag af. Dankzij Booking.com vinden we een plek in hotel ‘Vogelsang’ en verkassen vervolgens naar wijnbar Zum Römer.
Hemels motorgebied
Als de Main een man was, zou hij nu in de bloei van zijn leven zijn, vol energie en moeilijk te temmen, nog niet in een gestroomlijnd korset gegoten door de beperkingen van het leven. Net als gisteren begeleiden we de rivier op zijn verdere lussen – misschien wel de meest aantrekkelijke fase van de Main. Eerst een korte stop in Himmelstadt, bekend bij filatelisten en brieven-aan-het-kindeke-Jezus vanwege het kerstpostkantoor, dan gaat de route verder, over de prachtige linkeroever van de Main langs Gemünden, Lohr en Marktheidenfeld naar Wertheim. Daarbij is er steeds een mogelijkheid om een omweg te maken naar Spessart, een hemels motorgebied met motortreffens als ‘Zum Engländer’ en ‘Bayrische Schanz’.
Heerlijk verouderd
Of het nu in het oude centrum van Wertheim is of acht bochten van de Main later; op het pittoreske marktplein van Miltenberg met de ‘Schnatterloch’: Neem een pauze van het gejaag, omringd door veel oude gebouwen rondom het plein.
De veerboot Stadtprozelten-Mondfeld, die sinds 1948 in gebruik is, is ook heerlijk verouderd en toch vaak onmisbaar – maar in vergelijking met het volgende station, de Clingenburg, gebouwd rond 1170, nog een jonge spring-in-het-veld. Hoewel het complex al lang in verval is geraakt, biedt het toch een uitnodigend restaurant met terras en panoramisch uitzicht op de Main en de rode wijnstad Klingenberg. En waar vinden we langs de weg vandaag een prettig onderkomen? Het wordt het hotel ‘Tannenhof’ in Erlenbach, helaas alleen als slaapplaats, zodat we nog steeds door de nacht sjokken op zoek naar de ‘MyKebap’, zoals je die tegenwoordig overal aantreft.
Scheepswerf
Topadres in zijn segment is de Erlenbacher Schiffswerft Maschinen- und Stahlbau GmbH, de enige aanloophaven tussen Duisburg en Linz voor schepen tot 135 meter lengte. Helmen hebben we al, vinden we, terwijl we met onze motorfietsen de werf oprijden en kijken hoe de staalzwarte carrosserie van ijsbreker ‘Von Pechmann’ wordt bewerkt.
Wisseling van landschap. Rijk rood en geel hangen ze aan de bomen, schijnen in de zon, de bolvormige grondstoffen voor Äppelwoi. Frankfurt roept. Zo ook de thuiswedstrijd van de Rodgau Monotones, vereeuwigd door hun volkslied ‘Erbarmen – zu spät, die Hesse komme!’
Het laatste Beierse bastion voor de Rijn-Main metropool is Aschaffenburg, met de imposante, selfie-vriendelijke gevel van Johannesburg Palace en een paar meter verderop het brouwerijrestaurant ‘Schlappeseppel’, ook zeer geschikt, al sinds 1631. Maar nu eerst bochten tanken, bij een stevige rit over Rückersbach en de Hahnenkamm, totdat de veerman je weer naar de overkant moet brengen. Van Karlstein dus over de Main naar Seligenstadt, waar een overdaad aan vakwerkdecor je bijna van je oogzenuw berooft. Terwijl op het rijkelijk versierde Einhard-huis de inscriptie ‘Gezegend zij de stad genoemd, sinds ik mijn dochter weer heb gevonden’ doet denken aan keizer Barbarossa en zijn dochter Emma, die er met een minnaar vandoor ging, doet Matthias ook verslag van Gina Wild, een ex-ster die vaak de ijssalon ‘Eis Kaiser’ bezocht – een traktatie als je haar als jongen aantrof bij het lekkerste ijsje in de stad.
Mainhattan
Vaarwel vakwerk, Frankfurt met zijn kantoortorens olé. Nou, dat is niet het klassieke decor voor een motorreis, dit Mainhattan. Hetzelfde geldt voor de uitgestrekte, dichtbevolkte omgeving. Als de Main een man was, zou hij een uitgedijde kerel zijn geweest, die hier zijn beste jaren beleefde. Op naar de spoorlijn, direct naar de monding van de Main in de Rijn. ‘Ginsheim-Gustavsburg, Auf der Mainspitze’ is het adres voor het navigatiesysteem – en tegelijkertijd voor een rijk snufje romantiek, vooral wanneer de zon in het westen achter de einder zakt, niet vrijelijk volgens Grönemeyer, achter de stoffige achtergrond van Bochum, maar de kerktorens van Mainz; ervoor soms zwaarbeladen duwschepen, soms sportief smalle roeiboten, die hun koers trekken op een goudglanzende beek.
Reisinformatie
Niet ver van Bayreuth ontspringen de twee hoofdstromen van de Main, de 46 km lange Witte Main en de 55 km lange Rode Main; na de samenvloeiing bij Kulmbach stroomt de eigenlijke Main nog 472 kilometer door naar de monding in de Rijn bij Mainz. Een tocht langs de Main is een gevarieerde reis in het spanningsveld tussen de landschappelijke diversiteit en de meest uiteenlopende toepassingen voor mensen, soms voor handel en industrie, soms voor recreatie en ontspanning. Historische steden zoals Bamberg, Miltenberg en Würzburg, charmante omwegen naar de kronkelende motorgebieden Fichtelgebirge, Haßberge en Spessart zijn onderweg zeer de moeite waard. En als kers op de taart misschien een boottocht niet alleen op, maar minstens één keer op de Main
De reis
De bron van de Witte Main ten noordoosten van Bayreuth is te bereiken vanuit het westen via de A70 vanuit Bamberg, vanuit het noorden of zuiden via de A9 Leipzig – Neurenberg; het laatste stuk gaat dan via de B303 van Bad Berneck naar het bosrusthuis ‘Karches’ aan de voet van de Ochsenkopf.
Onderkomens
Het Waldrasthaus Karches, Karches 2, 95493 Bischofsgrün, Tel. 09276-218, www.waldrasthaus-karches.de, biedt een idyllische locatie aan de rand van het bos en uitzicht op de eigen Karchessee van het hotel.
Met een afstand van ongeveer 1.500 meter nog steeds op loopafstand van de oude stad is ‘Brauereigasthof und Hotel Kaiserdom’, Gaustadter Hauptstraße 26, 96049 Bamberg, Tel. 0951-965140, www.hotel-kaiserdom.de.
Ver buiten Würzburg vind je accommodatie in het ‘Hotel Vogelsang’, Untere Hauptstraße 9-11, 97225 Retzbach, Tel. 09364-8050, www.hotel-vogelsang.de.
Als je een flitsbezoek aan de lokale scheepswerf plant, kun je ankeren bij het ‘Hotel Tannenhof garni’, Am Stadtwald 66, 63906 Erlenbach am Main, Tel. 09372-4440, www.hotel-tannenhof.net.
Vrij eenvoudig (op het web vaak zelfs slecht genoemd) maar ook gewoon het dichtst bij de Mainspitze, de monding in de Rijn, is de herberg ‘Zur Guten Stube’, Darmstädter Landstraße 123, 65462 Ginsheim-Gustavsburg, Tel. 06134-757100, www.zurgutenstube.de.
Adressen
Informatie kun je krijgen bij de vele lokale en regionale VVV-kantoren en VVV-kantoren.