TankTasTocht #3 Zeeland: Appeltaart in Atlantis

Op de Oosterscheldekering beuken we tegen de wind boven de zee die onder de weg kolkt. Het water wordt sinds 1986 beteugeld door de stormvloedkering, in de volksmond Pijlerdam genoemd. vanwege de 65 pijlers van elk vijftig meter hoog. Op het voormalige werkeiland Neeltje Jans mogen we te voet op en in die kering, hoe mooi is dat.

Fotografie: Michiel van Dam

Vanaf Neeltje Jans en de Oosterscheldekering rijden we een stukje over Noord-Beveland en dan via de weg langs het Banjaardstrand Walcheren op. Motorrijders hebben niks op zee te zoeken, afgezien van veerdiensten van het ene land naar het andere. Maar de kustlijn zelf heeft een magnetische uitwerking. N57 biedt uitzicht op het Veersemeer dat tegen de landtong aanklotst. Het zicht op zee rechts is door de zeewering aan de blik onttrokken. Pas bij Domburg krijgen we de Noordzee in het vizier. Daar willen we best even voor uit het zadel.

TankTasTocht #2: Wereldtoer op de Veengrens

Westkapelle is een beeldschoon Nederlands kustplaatsje met maar liefst twee vuurtorens. Een klassiek wit exemplaar aan de buitenkant van de zeewering. En de joekel van de Sint-Willibrordtoren iets verder in het dorp. Op vijftig meter hoogte genieten we van het uitzicht op de zee van oranje daken. Westkapelle was tijdens de Tweede Wereldoorlog verwoest en bij de wederopbouw was dat kleurtje zo’n beetje obligaat. Het gaat mooi samen met het blauw van de zee daarachter.

In Museum Het Polderhuis wordt de koffie er vers gezet. De bijbehorende appeltaart komt van de ambachtelijke buurmanbakkerij. Van al dat lekkers genieten we in de museumtuin onder de dijk, in gezelschap van een landingsvaartuig en een Shermantank, waarmee de geallieerden hier op Walcheren hun tweede invasie op de westkust van Europa uitvoerden. Het Normandië van Nederland wordt verduidelijk door de indrukwekkende tentoonstelling van Het Polderhuis, over die invasie van 1944 dus en wat voor leed en ongemak die allemaal meebracht voor de Westkapellers en hun buren.

Vruchtbare Zeeuwse klei

De BMW snort voort over een zandrug waarin de Duitsers tussen 1940 en 1945 een rits bunkers en kanonnen hadden opgesteld om te verhinderen dat de geallieerden de haven van Antwerpen konden gaan gebruiken, aan de overkant van de Westerschelde. Na Vlissingen rijden we Zuid-Beveland binnen.

Tot de elfde eeuw was een groot deel ervan overstroomd en was het gebied zo goed als onbewoond. Daarna werd Zeeland stukje bij beetje ingepolderd. De vruchtbare Zeeuwse klei was geschikt voor landbouw en vanaf de dertiende eeuw kwamen er dorpen en steden. Als centrum van Zuid-Beveland ontstond de stad Goes. Ook Reimerswaal had een belangrijke rol en was ooit een van de meest vooraanstaande steden van Zeeland. Het stond op de derde plaats na Middelburg en Zierikzee.

Reimersdal is het Atlantis van de Lage Landen. Door de Sint-Felixvloed in 1530 zonk een groot deel van het Zuid-Beveland in de golven. Na 1530 wist Reimerswaal nog een eeuw het hoofd boven water te houden als een klein eilandje in het Verdronken Land van Zuid-Beveland, maar in de negentiende eeuw verdween het voorgoed in de Oosterschelde.

Volgende eeuwen brachten nieuwe rampen. Terugtellend vanaf de Tweede Wereldoorlog; tijdens de Tachtigjarige Oorlog rolden krijgshandelingen over station Beveland-Zuid, de Allerheiligenvloed trof in 1570 en ook tussen 1134 en 1530 waren er meer dan 45 vloeden die tot overstromingen leidden.

En toen was er 1953. Aan de Watersnoodramp van dat jaar danken we niet alleen de formidabele Deltawerken, maar ook de betere wegverbindingen met de rest van Nederland, die de Zeeuwse eilanden uit hun isolement haalden. Een beetje dan. Want voor veel motorrijders ligt Zeeland gevoelsmatig verder weg dan Ardennen, Eifel of Sauerland.

Eldorado voor motorrijders

De BMW knort het gebied binnen dat bekend staat als de Zak van Zuid-Beveland. De Deltawerken werden op de tekentafel ontworpen. Doelgericht, planmatig en rechtlijnig. Maar in de Zak van Sint-Beveland groeiden de dijken organisch door eeuwenlange overstromingen en landwinning. En met die kronkels doen wij ons voordeel. Dit gebied is een Eldorado voor motorrijders. Een magisch Atlantis van asfalt.

De BMW slingert over de hoge en bochtige weggetjes. Door het inpolderen is hier één van de oudste en mooiste polderlandschappen in Nederland ontstaan: de Zak van Zuid-Beveland. Het uitzicht is een genot. Onder rijen populieren in de berm staan op de lagere kleigrond fruitplantages, omringd door moerbei-hagen. Zwarte bessen, peren. En appels, voor die taart in Westkapelle natuurlijk. Van bovenaf lijkt het landschap een grote lappendeken van akkers, weilanden, dijken en kreken.

Mosseldag

In Yrseke rijden we vlak langs de oesterputten waarin de oesters schoonspoelen. Niet iedereen houdt van dat glibberige zeebanket, maar de Yrsekers zijn er blij mee want ze verdienen er een goed belegde boterham mee. Ook bevindt zich hier de enige mosselveiling van Europa. Ieder jaar vindt hier de Mosseldag plaats. De zee neemt en de zee geeft.

We pikken een formidabel stukje Oude Dijkweg mee en dan zwaaien we het dubbeleiland Walcheren en Zuid-Beveland vaarwel. Een brug brengt ons hoog en droog naar Noord-Beveland. Dat eiland was tot 1960 alleen per boot bereikbaar en garandeert onderweg een overvloed aan rust en ruimte en vergezichten over land en water.

Clubrit Overijssel: heuvels, kastelen en nog veel meer

De Zeelandbrug brengt ons naar Schouwen-Duiveland. Bij Ouwerkerk gaan de motoren op de zijstandaard. Het Vijfde Caisson serveert koffie en Oma’s huisgemaakte appeltaart. Daarna nemen we een kijkje in het Watersnoodmuseum, gewijd aan De Ramp van 1953, toen de dijken braken en de zee het land verzwolg, plus de huizen, mensen en dieren daarop. Langzaam maar zeker werd het overstroomde land op de zee herwonnen. Het laatste gat werd bij kerend tij in de nacht van 6 november 1953 gedicht, hier bij Ouwerkerk. De vier containers die dat klusje klaarden zijn nu deel van de expositie over De Ramp en de Deltawerken die de Nederlandse regering daarna lanceerden om te voorkomen dat nog meer plaatsen zich onder water bij Reimerswaal voegen. Eén ‘Atlantis’ is wel genoeg.

Download de route ‘Appeltaart in Atlantis’

De deelnemers aan de TTT #3