Midden-Limburg: Het Land van Maas en Vlaai

Ardennen, Eifel, Sauerland en de Mergellandroute. Iedereen kent het, iedereen rijdt het. Maar er zijn ook gebieden waar maar weinig mensen komen. Op de een of andere manier ontsnappen ze steeds aan onze aandacht. En onbekend maakt onbemind. De hoogste tijd daar verandering in te brengen. Aflevering 2: Midden-Limburg.

Om te beginnen even wat verwachtingsmanagement. Midden-Limburg heeft géén noemenswaardige heuvels. Ik herhaal, géén heuvels van betekenis. Daarvoor moet je in Zuid-Limburg zijn. Net als honderdduizend anderen. Maar als je eens wat anders wilt rijden dan in optocht over de Mergellandroute, dan is Midden-Limburg een topbestemming: stil, mooi, gevarieerd en vol onbekend terrein.

Dat begint al op mijn vertrekpunt in Stramproy. Ik schakel de 161 kilometer lange route in op de navigatie en krijg meteen de vraag of ik wel weet dat een deel van het traject over onverharde wegen gaat. Nou, nee, dat wist ik niet, maar geen probleem. Veel meer dan een handvol stroken kan het niet zijn en bovendien is mijn reisgenoot Moto Guzzi V85TT erop berekend.

Stramproy was de woonplaats van de Zangeres zonder Naam, de koningin van het levenslied in een tijd dat de termen volkszanger en volkszangeres nog lang niet hip waren. Hoewel ze haar faam dankt aan jolige meezingers als Mexico en Costa del Sol, maakt ze vooral tranentrekkers, recht uit het hart. Eén daarvan draagt – om bij de tocht van vandaag te blijven – de titel ‘Rij voorzichtig’.

Rij voorzichtig denk aan mij
Want de dood zit aan je zij
Rij voorzichtig alsjeblieft
Pappie toe ‘k heb u zo lief

Nou, bedankt zangeres. Dat rijdt een stuk geruster. Maar we zijn vertrokken. Over smalle wegen met bomen erlangs. Kleine boerderijen, malse weilanden en akkers die vers geploegd klaar liggen om ingezaaid te worden. De Uffelse watermolen is een mooie stopplaats. Even uit het zadel voor koffie. Nog niet op het terras – vanaf juni hopelijk wel – maar uit de meegenomen thermosfles.

Zoals op zoveel plekken aan de route staat er een kapelletje. Deze is gewijd aan Antonius van Padua, een druk baasje want hij is de patroonheilige van onder anderen mijnwerkers, vrouwen, kinderen, bakkers, armen, het huwelijk, verliefden én reizigers…

Stuiteren over Maaskeien

Met de steun van Antonius achterop, rijd ik verder door het Limburgse land. Een deel van het traject ligt letterlijk op de grens met België. Er is nog een stuk stroomdraad uit de Eerste Wereldoorlog te zien, dat Vlaanderen scheidde van het neutrale Nederland. Enkele mooie ronde bochten worden afgewisseld met een paar haakse. Het valt op hoe soepel en gemakkelijk de Guzzi zich hier doorheen laat sturen. Dat belooft veel goeds voor vandaag.

De dorpen die ik passeer hebben geen cafés en restaurants met hoogdravende namen als Panorama of Berg en Dal. Ze heten eenvoudigweg ’t Pumpke of ’t Pastorieke. Bij het binnenrijden van Thorn wordt de vering op de proef gesteld. Stuiteren over de Maaskeien, waarmee het historische centrum is geplaveid. De vering van de V85TT staat wat strakker – lees: minder comfortabel – dan bij veel andere allroads, maar al snel vind ik de juiste snelheid om de ergste oneffenheden te elimineren.

Thorn is mooi. In het oude centrum zijn alle gevels witgeschilderd. Het zorgt voor een ietwat buitenlands sfeertje. Fijn in een tijd dat het buitenland minder gemakkelijk te bereizen valt dan een paar maanden geleden. De witte gevels voeren terug naar de achttiende eeuw, toen de Franse overheersers belastingen invoerden aan de hand van de grootte van de ramen. De arme bewoners metselden hun ramen deels dicht en probeerden dit met een verse lik witte verf wat te camoufleren. Het is nooit meer veranderd.

Een rondje Thorn. Langs kleine woonhuisjes, verschillende kapellen, grote kerk, herenhuizen en een begijnhof. Aardig weetje: in de crypte onder de abdijkerk zouden zo’n vijftig mummies liggen. Twee sarcofagen met mummie zijn te bezichtigen. Wie er in de kisten liggen is onduidelijk.

Ouderwetse rauwheid

Het stadje uit, de Maas over. Hoewel ik over de parallelweg had willen rijden, beland ik op de snelweg. Foutje in de navigatie of heb ik het niet goed afgelezen? Hoe dan ook. Het is maar een klein stukje. Alleen even naar de andere kant van het water. Daar wacht dan weer het rustigere asfalt.

Dit is Limburgs waterland. Hier stromen de Maas en de Oude Maas én liggen de Maasplassen, een gebied dat vooral door afgraving van grind een delta van grote en kleine meertjes is geworden. Ik passeer het vestingstadje Stevensweert dat nog een deel van zijn ravelijnen heeft en kijk vanaf de oever naar België, aan de overkant van het water.

Tijd om even lekker door te rijden. In de derde en vierde versnelling. Het toerental hoog houden, maar ook af en toe tot 2.000 laten zakken om hem dan van onderuit door te laten trekken. Eens kijken of deze nieuwe Guzzi nog de ouderwetse rauwheid van een dwarsgeplaatste twin heeft. Zeker wel! Ook het geluid wordt spannender.

Op snelheid passeer ik Echt en de fraaie ruïne van Montfort. Zuid-Limburg wordt het hier nergens, maar af en toe heuvelt het landschap wel meer dan gebruikelijk in Nederland. Ik geef de Guzzi snelheid en leef me uit in de vierde versnelling. Niet dat het extreem hard gaat, maar wel vlot en brutaal. Remmen, hoek om, meteen gas erop, één keer opschakelen, terug naar vier en het blok weer van onder uit aan het werk zetten. Feest tot aan de Landwinkel in Vlodrop.

Tijd voor coronaproof koffie drinken en vlaai eten. We zijn tenslotte in Limburg. Het mag (nog) niet op het terras van de boerderij zelf, maar iets verderop staan aan het water van de Roer, twee bankjes. De vlaai smaakt er niet minder om.

Onverhard pad

Iets verderop ligt de Gitstappermolen, bijna letterlijk op de grens met Duitsland. Een fraai plekje waar het water van de Rothenbach wordt opgevangen in een bassin en vervolgens langs het waterrad geleid. Een onverhard pad lokt Duitsland in, maar mijn navigatie houdt me aan deze kant van de grens voor een rit langs Nationaal Park de Meinweg, de ring om Roermond en een route terug richting de Maas.

Het is me ondertussen duidelijk geworden dat piepkleine stroompjes als de Roer en de Swalm een compleet landschap kunnen boetseren. Het water slingert door weilanden en dorpen en laat zich niet beteugelen. Soms is zo’n beek nauwelijks zichtbaar, dan weer duikt hij op onder een smal bruggetje om verderop te zijn aangezwollen tot een riviertje. En dan is het water plots weer verdwenen tussen gras en riet.

Bij Kessel steek ik met een pontje de Maas over. Rechts zijn de restanten te zien van wat ooit een imposant kasteel geweest moet zijn. Ik sla linksaf. Naar het zuiden. Als ik iets onder Neer de officiële route verlaat op zoek naar uitzicht op het water, krijg ik een zand- en grindpad cadeau. Staand op de steps, gooi ik de snelheid omhoog en laat ik de Guzzi zijn spoor zoeken. Stof waait links en rechts de wereld in.

Terug op het asfalt probeer ik de Leumolen in de bossen bij Nunhem te bereiken. Die had ik als routepunt ingegeven, maar ja, met verbodsborden heeft de planner geen rekening gehouden. Alle pogingen stranden. De enige manier is afstappen en gaan lopen. Ik blijf liever nog even in het zadel, dus draai ik de V85TT om en rijd ik het bos uit. Naar Haelen met kasteel en naar Horn voor een toevallig ontmoeting.

Gebroken voet en zo

Doel is het kasteel van de graven van Horn. De bekendste, Filips van Montmorency, werd samen met graaf Lamoraal van Egmont in 1568 in Brussel onthoofd. Staat in onze geschiedenisboeken als het begin van het Hollandse verzet tegen de Spanjaarden en mede de aanleiding tot de Tachtigjarige Oorlog.

Ik parkeer voor het kasteel, bekijk de façade en de lanen en raak aan de praat met een man die zijn heg staat te knippen. Bekend gezicht, maar kan hem niet helemaal thuisbrengen. Blijkt het Ger Eenens te zijn, een oude bekende die in de jaren negentig, zonder noemenswaardige ervaring, de avontuurlijkste offroad rally’s reed, zoals Parijs-Moskou-Peking, Rally del Sierto en de Australian Safari Rally. Of ik zijn Yamaha XTZ 660 uit die tijd wil zien.

De vraag stellen is hem beantwoorden. Dus staan we niet veel later op corona-afstand de machine te bewonderen en oude verhalen op te halen. Over gebroken voeten, sterven in het zadel, een Mongoolse vorst, elkaar helpen en de commercialisering van Dakar. Ger zijn avonturen hebben geholpen om van zijn bedrijf een succes te maken. Zo voorziet hij circuits over de hele wereld van hekken en kombochten. Oh, en hij hoort tot de honderd belangrijkste kunstverzamelaars van Nederland.

Tijd om verder te rijden. Het laatste traject door Midden-Limburg. Geïnspireerd door de verhalen van Ger, ga ik er goed voor zitten. Veel zand kom ik niet tegen, maar het gaat net wat scherper door de bochten. Het stuurgemak van de Guzzi én de strakke manier waarop hij op koers blijft, zijn indrukwekkend. Kijken, insturen en de rest gaat als het ware vanzelf. Dat hij met 80 pk wat spierkracht te kort komt…. mwah, vind ik wel meevallen. Het zit mij in elk geval niet in de weg.

De waterwereld van de Maas ligt nu achter ons. Terug naar de smalle wegen, de bomen, de velden en vers geploegde akkers. Het asfalt volgt de Tungelroyse Beek richting Stramproy. Na een paar laatste bochten haal ik langzaam de hand wat van het gas en laat ik mijn reisgenoot uitdrijven. De Moto Guzzi V85TT en ik hebben een topdag gehad.

Bij Stramproy hoor ik in gedachte een echo uit het verleden. De Zangeres zonder Naam met een snik in haar stem:

Al zijn we straatarm toch zijn we schatrijk
We voelen ons beiden een koning gelijk
We hebben de vrijheid, we hebben elkaar
We zijn een gelukkig zwerverspaar

Download hier de route

3 x afstappen (voor als het weer kan/mag)

1. Thorn

Het witte stadje nodigt uit om even de benen te strekken. Wandelingetje door de straten en daarna een koffiestop op een van de gezellige terrassen. Aangezien die – vooralsnog – in juni weer open mogen, de ideale pauzeplek op dit stuk van de route.

2. Landwinkel Schurenhof, Vlodrop

Picknicktafels op het boerenerf, het water van de Roer er vlak achter. De ideale locatie om te stoppen voor koffie met Limburgse vlaai van de boer. Wie wil kan zijn motor er ook een uurtje laten staan voor een kanotochtje over de Roer.

3. Friedesse Molen, Neer

Je kunt onderweg bij verschillende watermolens aanleggen, zoals de Uffelse Molen en de Gitstapper Molen, ook twee uitstekende stopmogelijkheden. Bij de Friedesse Molen in Neer zit je recht aan het water van de Neerbeek.