GPS-tocht Gelderland: heuvelachtige heidevelden en eeuwenoude bossen

De tocht begint in het vroegere Zudendorp met Onzen en Enk, gelegen in een streek waarin vroeger armoede troef was. Via heuvelachtige heidevelden en eeuwenoude bossen met grillige oude beuken kom je bij Paleis Het Loo en de Houtvesterijen. Je gaat naar Engeland en rijdt de Posbank op. Daarna kom je alles te weten over de slag om Arnhem en sluit je bij het Wekeromse Zand de tocht af.

Tekst en fotografie: Tom Boudewijns

Het gebied rond Hoge Enk heette ooit Zudendorp

Het hele gebied rond Hoge Enk heette vroeger Zudendorp. Het bestond uit een laag gedeelte, de Ozen, en een hoog gedeelte, de Enk. De Oesdijk, tegenwoordig Huisdijk genoemd, vormde de scheiding. Als je een bezoek wilt brengen aan een gezellig Hanzestadje, rijd dan enkele kilometers door, want prachtig aan de randmeren ligt één van Nederlands meest bezienswaardige oude stadjes, namelijk Elburg.

Clubrit Friesland: provincie vol bonte verrassingen

Het Zandenbos met bosgebied, heidevelden en open stuifzandlandjes

Het bezoekerscentrum Zandenbos staat op je te wachten. Daar willen ze je graag wegwijs maken in de Boswachterij Nunspeet. Het natuurgebied bestaat uit een heuvelachtig bosgebied met grove den dat wordt afgewisseld door heidevelden en open stuifzandlandjes. Je rijdt ruim drie kilometer door het natuurgebied. Tot het begin van de achttiende eeuw werd er flink hout gekapt, waardoor er veel van de oorspronkelijke bossen zijn verdwenen. Later werden deze gebieden aangeplant met naaldbomen om het zand vast te houden.

De Elspeetscheheide met de Turfberg, Stakenberg en Liesberg

Na het Zandenbos blijf je in het groen rondtoeren, want je gaat naar Stakenburg. Daar liggen schitterende heuvelachtige heidevelden met plaatselijk grillig gevormde vliegdennen en eikenhakhout. Tot voor kort werd de heide nog gebruikt voor militaire oefeningen, maar nu de rust is wedergekeerd, kun je er volop wandelen en genieten van verschillende vennen en naaldbossen. Bergbeklimmen kan er ook, want de Turfberg, Stakenberg en Liesberg liggen op je te wachten.

De Schaapskooi aan de Stakenbergerweg

De heide wordt in het berggebied in stand gehouden door een kudde van 160 schapen. Over de ‘Schapendrift’ worden de schapen langs de bospaden naar de heide gedreven, waar ze 375 hectare heideterrein begrazen en de heide in stand houden door gras en opslag van jonge boompjes en struiken uit de heide weg te grazen. Dit gebeurt het hele jaar door, in alle seizoenen en op alle dagen van het jaar.

Elspeet en Vierhouten, omgeven door natuur met grillige oude beuken

Je rijdt door het heidegebied naar Elspeet en Vierhouten, twee rustpunten omgeven door natuur en erg geschikt voor een actieve vakantie. Bij Vierhouten zijn restanten te zien van eeuwenoude bossen, zoals het Vierhouterbos. De grillige vormen van de oude beuken in dit bos spreken zeer tot de verbeelding. Bij Vierhouten ligt ook het ‘Verscholen dorp’. Het zijn een paar hutten onder de grond die in de Tweede Wereldoorlog werden gebruikt als schuilplaats.

Paleis Het Loo in Apeldoorn, door zijn beplanting uniek in Europa

Net voor Gortel sla je linksaf richting Vaassen en rijd je kilometerslang door het stille buitengebied. Daar is het lekker draaien door het Wieselseveld met de buurtschap Wiesel. Vervolgens kom je achterlangs het Koninklijk Park Apeldoorn binnen, waar aan de Koningsstraat Paleis Het Loo met museum ligt. In het paleis kun je het interieur van 300 jaar Oranjes bewonderen. De zijvleugels geven een beeld van de historische band van het Huis van Oranje met de Nederlanden.

Het Kroondomein van de Koninklijke Houtvesterij

Het bosgebied ‘De Koninklijke Houtvesterij’ omvat een langgerekt gebied. Twee derde van dit terrein, zo’n 6.700 hectare, is Kroondomein en bekend van de koninklijke jachtpartijen. De hofjachten in het Kroondomein van de Koninklijke Houtvesterij vinden plaats tussen 15 september en 25 december. Grote delen van het terrein zijn dan voor het publiek gesloten en slechts enkele doorgaande wegen zijn geopend.

Engeland met de kruidentuin van Marry Foelkel

De tocht gaat naar Engeland, waar de bekende kruidentuin van Foelkel ligt. Haar bekendheid beperkt zich niet alleen tot Beekbergen en omstreken, maar uit alle streken van het land en uit het buitenland komen mensen bij haar voor kruiden en adviezen. De tuinen rond het huis zijn verdeeld naar beplanting en naar thema. Zo zijn er een liefdestuin, een geneeskruidentuin, een theetuin, een droomtuin en een bijbeltuin.

Het Nationaal Park Veluwezoom met Posbank

Met de tocht passeer je de plaatsen Dieren, Ellecom en de Steeg, waarna je rechtsaf naar de Posbank gaat. De Posbank maakt onderdeel uit van het Nationaal Park Veluwezoom. Met ruim 5.000 hectare is dit één van de grootste aaneengesloten natuurgebieden in Nederland. Het heuvelachtige landschap is ontstaan in de voorlaatste ijstijd. Het hoogste punt ligt 110 meter boven NAP en wordt in hoogte slechts overtroffen door de heuvels van Limburg.

Arnhem met parken, dierentuin, de bekende slag en de Korenmarkt

Arnhem is meer dan duizend jaar geleden als een klein gehucht ontstaan langs de Sint-Jansbeek, die door het Van Sonsbeekpark stroomt. In die periode werd Arnhem bewoond door mensen die zich met akkerbouw en veeteelt bezighielden en enkele kooplieden. Door de prachtige parken Sonsbeek, Zijpendaal en Gulden Bodem, kreeg Arnhem de naam ‘Groene Stad’ en ‘Parkstad’. Arnhem is een gezellige deftige stad, die wel wat op Den Haag lijkt en misschien daarom het ‘Haagje van het Oosten’ wordt genoemd.

Route-informatie

Download hier de route GPS-tocht Gelderland