Cornwall: Waterval van indrukken

Cornwall, alleen de naam al laat je wegdromen. Klippen, zandstranden, slaperige vissersdorpjes en een branding die de natte droom van elke surfer is. Herinneringen aan Koning Arthur, lang verlaten mijnen. Land’s End en het Eden Project. Alsof er een clip van de plaatselijke VVV in je hoofd draait. We stoppen de clip even…

Klaus Daams

De beelden gingen de hele wereld rond. Boscastle verdween bijna van de wereld. Dat was op 16 augustus 2004 toen er tijdens een heftig onweer aan de kust van Cornwall zoveel regen viel dat het water in de Boscastle rivier opeens twee meter hoger kwam te staan. Direct daarop liep er nog een vier meter hoge vloedgolf tegen de stroom in naar het 800 zielen tellende dorpje in de nauwe fjord. De bewoners vluchtten massaal de daken op. Op de terugweg nam die watermassa 50 auto’s en zes gebouwen mee, zo de door de storm gegeselde Atlantische Oceaan in. In een spectaculaire luchtreddingsactie haalden helikopters van de Royal Air Force 150 personen, waaronder hotelbezitster Margret Templar, aan hun lierkabels van de daken af. De grote krantenfoto van Margrets redding hangt intussen pontificaal ingelijst in haar herbouwde hotel ‘The Riverside’. En precies daar beginnen we, op 16 augustus, aan onze rit door Cornwall.

Ruïne in Tintagel

Vandaag is de vloed tegen elven op zijn hoogste punt. Maar nu laat het water de bootjes vriendelijk dobberen in de bij eb droogvallende haven van Boscastle. Dat ziet er heel wat prettiger uit dan de vloed van 2004, waar – wonder boven wonder – overigens geen doden bij gevallen zijn. En in de monding van de rivier steigert nu geen vier meter hoge vloedgolf, maar in onze magen klotst het van de koppige Tetley’s bitter waarin vers gevangen makrelen en calorierijke chocokoekjes ronddobberen. Een typisch Engels ontbijt is nu eenmaal net zo overdonderend als een tsunami…
Maar de hemel boven Boscastle is grijs als de lak op onze Triumph. Die kleur staat de Triumph beter. Feitelijk een prima weertje voor een bezoek aan het lokale Witchcraft Museum. Het Heksen Museum. Ook met dit weer is hier van alles te doen over iets dat te maken heeft met Arthur ‘King of the Round Table’. Alleen is een bezoek aan de ruïne van het slot waar Arthur ooit leefde, bij de kust van Tintagel, met motorlaarzen aan toch meer een outdoor activity. De replica’s van zijn nobele zwaard Excalibur zijn er in talloze uitvoeringen, maar allemaal ‘Made in China’. Al dat plastic hadden ze beter voor sufplanken kunnen gebruiken.

Golven rond Gull Rock

Alsof we door de nevelen van Avalon koersen, navigeren we door de soep van minuscule waterdruppeltjes over een dun weggetje naar Trebatwith Strand. En daar lopen we Shaun Boundy tegen het stevig getatoeëerde lijf. De 51-jarige levensartiest heeft niet alleen 17 motoren, maar ook een surf shop. Zijn zoon runt de surfschool. De stek is perfect gekozen, want om de wat vooruitgeschoven Gull Rock loeit de wind en razen de golven. Altijd.

Vroeger verdienden de bewoners van Cornwall hun dagelijks brood in de visserij en, bijvoorbeeld in Delabole, met leisteen. Tegenwoordig zijn toeristen de voornaamste inkomensbron. Het stadje Padstow is daar een mooi voorbeeld van. Het plaatsje met zijn middeleeuwse steegjes en historische vissershaven is zo populair dat motorrijders met een hekel aan ver buiten het centrum liggende parkeervelden zich met loeiende koelventilatoren en gevaarlijk hoog oplopende koelvloeistoftemperaturen door het drukke centrum moeten wringen. Het is zo broeierig heet dat topkok en TV-ster Rick Stein, die in Padstow een visrestaurantenkoninkrijkje heeft opgebouwd, zijn kreeften gewoon op tafel kan laten garen. Wanneer je er de voorkeur aan geeft zeegedierte in hun natuurlijke habitat te bewonderen, is een wandeling door de doorzichtige tunnel van het Bleu Reef Aquarium in Newquay een goede optie. Eenmaal weer buiten stuit je dan al snel op de drukke, kilometerslange zandstranden met hun ideale surfcondities.

Meeste kroegen per inwoner

Op Fistral Beach beloven ze je de hoogste golven van Europa. En dat wil iedereen zien. We stoppen ons gesjok en geloop en duiken de kustweg tussen Portreath en Hayle op. Boven ons hangen rafelig witte wolkjes onder een strakblauwe hemelkoepel. Merlijn heeft met zijn laatste beetje toverkracht alle pedaalemmers laten verdwijnen en het gas gaat er op. We laten zelfs de volgende toeristenfuik voor wat hij is. Ondanks het feit dat het de befaamde kunstenaarskolonie St. Ives met zijn vermaarde Tate Gallery is. Sorry cultuur!

De B3301 en de 3306 zijn de weinige wegen op de kaart met de landschappelijk schoon belovende ‘groene streep’. Soms slingeren ze lui over de met varens begroeide heuvels, soms knikken ze scherp weg voor de krap aan de straatkant geparkeerde boerderijtjes. En overal is de wereld afgezoomd met muurtjes van los gestapelde stenen, bossen hortensia’s en dat alles overspoelt door een zon die ’s avonds de zee inkleurt met goudoranje waterverf. En voor je dan helemaal doezelig je mandje induikt, kom je terecht in Just-in-Penwith.

Het voormalige mijnstadje moet over het hoogste KPI-coëfficiënt (kroegen per Inwoner) van heel Groot-Brittannië beschikken. Om toch weer wat frisser te worden, is het van uit het centrum een stevige wandeling naar Cape Cornwall, een plek die zo buitenissig romantisch is dat zelfs boekhouders aan het dichten slaan. Halverwege tussen Kaap en kroeg vinden we in Boswedden House een überromantische slaapplaats te midden van louter hemelse rust.

Gammele schoorsteenstompen

‘Wanneer je Cornwall wilt leren kennen zoals het is, of zoals je denkt dat het zou moeten zijn, dan moet je het wandelpad langs de kust nemen,’ zwijmelt een verliefd koppel de volgende dag aan het ontbijttafeltje naast ons. Ze lopen de driedaagse tocht tussen St. Ives en Land’s End. En als je daarbij het idee wilt krijgen hoe de mensen hier vroeger leefden, dan is een afzakkertje naar het historisch mijnmuseum Levant Mine ten noorden van St. Just een must. Aan het begin van de 19^e eeuw gonsde het in Cornwall van de mijnbouwactiviteiten. Er werd koper en tin gewonnen. De natuur is de klap intussen te boven, maar de gammele schoorsteenstompen en muren herinneren nog steeds aan de glorietijd van weleer.

Rondzwerven en rondkijken. Feitelijk is elke excursie in Cornwall een succes. Lekker in het gras liggen bij de vuurtoren van Pendeen Watch. Wegdromen over Columbus en het ontdekken van heel nieuwe werelden. Jammer alleen dat die dromerijen constant worden onderbroken door vogelliefhebbers met enorme verrekijkers die om de haverklap opduiken en vragen of wij de vogels ook zo mooi vinden. Hinderlijk.

Mousehole: gedecoreerd kleinood

Veel tijd en vier Pond parkeergeld kun je besparen in Land’s End. Tenminste, wanneer je uit de buurt blijft van de kuddes toeristen. Dat is allemaal anders bij het lodderige Mousehole, een met palmen gedecoreerd kleinood aan een met zand afgezoomde havenkom, wat van de kademuur afspringende jeugd en een paar kreeftenvangers. Paul is er de lokale parkeerplaatsbewaker. Hij heeft met zijn Aprilia Pegaso in vier jaren 500 kilometer gereden en heeft de liefde gevonden in zijn zelf geïmporteerde Witrussin uit Minsk. Vergeet ook de wortelcake en de Cream Teas in Cafe Tremayne niet. Daar kan je ook overnachten mocht je in Mousehole stranden.

Een definitiever rustplaats hebben veel zeelui gevonden bij de Lizard Point. Het uiterste zuiden van het Britse Eiland. Er is daar dan wel een serieuze vuurtoren gepoot, maar die garandeerde niet dat je op de klippen liep me je schuit. Tenminste, dat doet het indrukwekkende scheepskerkhof je geloven.

Onoverzichtelijk labyrint

Het einde-van-de-wereld sfeertje wordt stevig onderstreept door het zware donkere wolkendek waar nog maar een enkel lichtstraaltje doorheen prikt. Dat restje licht blikkert op de loodgrijze golven van de van verraderlijke rotsen vergeven zee. Met een bocht van 180 graden en een draai aan het gashandvat voorkomen we nog net dat de lokale spoken ons te pakken krijgen.
Op de weg naar St Mayes moet je nauwkeurig navigeren. De route is een onoverzichtelijk labyrint van smalle door bomen en hekken omzoomde wegen. Al het groen langs de weg wordt gemaaid door de flanken van voorbijkomende vrachtauto’s. En er is net even te veel verkeer om er op te gokken dat er toch niemand aan komt.

Het fietsveer bij Helford blijkt wat te krap voor onze fietsen, maar wat verderop vinden we de ‘King Harry Ferry’ die zomers tot 21.20 zijn werk doet. Hoe graag we ook in het vestingstadje St. Mayes met zijn subtropische begroeiing en gezellige haventje voor anker waren gegaan: we hadden al onderdak geboekt in St. Austel. Daar schetst de waardin van onze B&B – haar dochter vocht in Afghanistan – de lokale visie op de verhoudingen tussen de USA en het voormalige wereldrijk, het Perfide Albion: ‘Als de Amerikanen zeggen “spring!”, dan vragen wij “Hoe hoog?”.

Botanische universum

Zelfs James Bond was al in het Eden Project, een futuristische rij van acht halve bolvormige broeikassen waarin een botanische universum schuilt. Er zijn scenes geschoten voor Die Another Day. Het Project is een spektakelstuk, een bezoekersmagneet voor heel Cornwall geworden. En het is de ideale excuusstop voor als het erg slecht weer is. Niet alleen voor tuinkabouters. Motorrijders mogen direct bij de ingang parkeren. Gratis. Er zijn kluisjes voor je helm en je motorpak. Binnenin de koepels is het erg vochtig en klam. Als in een Turks bad.

Snobistisch interessant

Dartmoor ligt om de hoek. Het ligt niet in Cornwall, maar in Devon. Een kniesoor die hierom maalt. Hetr is er fantastisch toeren. Ook voor liefhebbers van in het wild rondwalende ponies. Booswichten die er in de wereldberoemde gevangenis terechtkomen, zijn dat structureel niet. Dartmoor kreeg zijn stemmig droeve en kale uitstraling overigens doordat alle bomen werden gekapt voor de scheepsbouw, om de wereld verder te ontdekken.

Wil je het echt naar je zin hebben, boek je een kamer in bijvoorbeeld in het Two Bridges Hotel. De lobby is een gezellige grot met tapijten op de vloer en vol lederen fauteuils. Uit een van de eetzalen klinken de schrille kreten van een Crimi Diner en je kunt er besluiten of je wijn uit Devon echt lekker, of alleen snobistisch interessant vindt. Met de huidige klimaatomslag moet het spul over een jaar of tien toch wel drinkbaar zijn. In de tussentijd zal de eer van de regio hoog gehouden moeten worden door Lucy, een van de drie huisganzen. Lucy is nu even weg voor een fotoshoot, want ze wordt het nieuwe beeldmerk van het hotel.

[sgpx gpx=”/wp-content/uploads/gpx/TRK-Cornwall.GPX”]